Zo n zestig jaar bleef het Ajax-shirt min of meer hetzelfde. Vanaf 1972 was het met de rust gedaan Shirt uit de broek! Top 10 Ajax-shirt-uit-de-broekdragers anders dan in witte kousen tegen Panathinaikos aan te treden. In de Europa-Cupfinale van 1973 tegen Juventus maakte Ajax het qua tenue wél 'bont'. Er werd gewonnen in een rood tenue, maar de beker werd in ontvangst genomen door mannetjes in verticaal zwart-wit gestreepte shirts: het gevolg van het shirtjes-ruilen met de tegenstan der. Ook in 1995 veroverde Ajax in re serveshirt de Champions League. Gedaan met de rust Zo'n zestig jaar bleef het Ajax-shirt min of meer hetzelfde. De breedte van de rode baan wisselde weieens (in 1972 veroverde Ajax de Europa Cup tegen Inter Milaan in een zeer dun rood streepje) en het materiaal veranderde in de jaren zestig in luchtiger katoen, maar dat was het wel zo'n beetje. Vanaf het seizoen 1972-1973 was het met de rust gedaan. Op het shirt ver Vanwege vergaande uniformering binnen de voetballerij (straks allemaal hetzelfde kapsel?) is het al geruime tijd de spelers 'verboden' om het shirt uit de broek te dragen. Dat is sterk te betreuren want behalve dat zo'n wapperend shirt een mooi en vrolijk gezicht is, getuigt het van persoonlijkheid en durf om het shirt uit de broek te dragen. En van voetballers met die eigenschappen kunnen we er toch niet genoeg hebben?! Vooral creatieve spelers dragen het shirt graag uit de broek, mede om zich, zoals oud-Ajacied Willy Brokamp ooit zei, 'vrij te kun nen voelen'. De meest aantrekkelijke shirt-uit-de-broekdragers vinden we vooral in de jaren zeventig en tachtig, maar Cristian Chivu deed in zijn laatste Ajax-jaar tijdens de wedstrijd ook aardig zijn best, en de tussenvorm van Richard Witschge (het zogenaamde 'blousen', met het shirt alleen aan de voorkant iets uit de broek) mocht er ook zijn. 1Ruud Krol 2. Jesper Olsen 3. Rob de Wit 4. Barry Hulshoff 5. Willy Brokamp 6. Johnny Rep 7. Horst Blankenburg 8. Piet Schrijvers (over bolle buik, en mits in trainingsbroek) 9. Nwankwo Kanu (als Louis van Gaal even niet keek) 10. Cristian Chivu (tijdens de wedstrijd ging shirt uit de broek) schenen het logo van Ajax en het logo van het sportmerk dat men droeg, op dat moment Le Coq Sportif. Ook de op volgers van dat merk, Puma en Robe di Kappa, waren met hun logo zichtbaar aanwezig op het Ajax-shirt, dat nooit meer hetzelfde zou zijn. In het begin reikte de invloed van de shirtsponsor niet verder dan de hoogste elftallen; vanaf de jaren negentig kleedde de spon sor de gehele club, van de jongste pupil len tot de oudste veteranen. De grote revolutie vond plaats in het sei zoen 1982-1983. In navolging van het buitenland ging ook de KNVB overstag en werd shirtreclame toegestaan. Ajax zou Ajax niet zijn als het niet als eerste club in Nederland een contract zou teke nen met een sponsor. Op 16 april 1982 zette Ajax-voorzitter Ton Harmsen zijn handtekening onder een contract met (video)cassettefabrikant TDK. Harmsen, in mei 1982: 'Ajax is weer een interessant object. Ik heb altijd gedacht dat shirtreclame in dit land nooit veel zou opleveren... Nu denk ik heel anders. Ajax heeft shirtreclame, Feyenoord en Helmond Sport ook. Het ene bedrijf sti muleert het andere.' TDK betaalde Ajax over drie seizoenen ruim 2,5 miljoen gulden. Harmsen: 'We hadden nog meer kunnen vangen, veel meer zelfs, maar we hadden ons ja-woord al gegeven.' TDK stond tot 1991 op het shirt, waarna ABN AMRO zijn entree maakte als hoofdsponsor. De invloed van de bank op het tenue ging verder dan de naamsvermelding. In het uitshirt van Ajax kwamen de groen-gele kleuren van de bank terug. In de historie van Ajax heeft het uitshirt bijna iedere kleur gehad, tot geel en paars aan toe. De kleur blauw werd het meest gebruikt. Klompje goud In 1989 zorgde het uitshirt voor veel op hef. Het ontwerp (een bont mozaïek van de kleuren rood, wit en blauw) kreeg veel kritiek van spelers en media. Het zou geen 'voetbalshirt' meer zijn, was de strekking van de klagers. Wil Langen- berg zag namens kledingsponsor Umbro het probleem niet: 'Die mensen weten er niets van. Voetballers hebben geen ver stand van mode. Bovendien: dat shirt was een van onze best verkopende arti kelen. En we houden echt wel in de ga ten dat het een voetbalshirt blijft. Als bloemen in de mode zijn, zetten we er heus geen bloemen op.' Tot zijn terugtreden als trainer in 2001 was Bobby Haarms medeverantwoorde lijk voor de tenues. Hij beoordeelde met anderen binnen de club de nieuwe ont werpen en zag toe op de etiquette. In 1995 zei Haarms daarover: 'We letten erop dat men netjes met de spullen om gaat. Het dragen van het shirt uit de broek hoort daar bijvoorbeeld niet bij.' De door spelers gebruikte Ajax-tenues worden, na gebruik, regelmatig aan goede doelen weggeven. Tot in Afrika en Suriname aan toe. Haarms, in 1995: 'Ik krijg pakken met brieven van ziekenhui zen, instellingen, chirurgen en particulie ren met het verzoek of wij shirts over hebben. Je moet natuurlijk uitkijken dat het geen komedie betreft, maar gelukkig komen de shirts vaak bij de desbetref fende zieken of arme, zielige mensen te recht. Ik hoor later weieens van ernstig zieke mensen die een Ajax-shirt gekre gen hebben, dat ze nog in leven zijn. Misschien is het bijgeloof, maar het Ajax-shirt geeft ze misschien kracht... Zelfs ongeneeslijk zieken zijn intens ge lukkig met zo'n Ajax-shirt.' De magie van het Ajax-shirt werd door Haarms aldus verwoord: 'Als je naast een Ajax- shirt een klompje goud legt, dan pakken de mensen tóch dat Ajax-shirt. Het goud laten ze liggen. Dat zegt genoeg." Drie strepen Eind 1999 maakte Ajax bekend, dat het vanaf het seizoen 2000-2001 een nieuwe kledingsponsor zou hebben. De komst van Europa's grootste voetbalartikelen- fabrikant adidas (het merk schrijft de ei gen naam zonder beginkapitaal) lag ge voelig binnen en buiten de club. Men vond adidas in het begin niet passen bij Ajax en men was ontstemd over het feit dat het 'heilige' Ajax-shirt bezoedeld zou worden met de drie adidasstrepen. Op 30 november 1999, tijdens de druk bezochte jaarlijkse Algemene Ledenver gadering, uitte onder anderen teamma nager David Endt zijn ongerustheid. Voorzitter Michael van Praag probeerde die weg te nemen: 'Het shirt is en blijft zoals Ajax het betaamt. Het wordt zelfs nog mooier, want de rode baan wordt wat breder en er komen geen strepen op de voor- en achterzijde. De strepen staan op de mouwen, maar op een manier die absoluut geen geweld doet aan de uit straling van het Ajax-shirt.' De sussende woorden van Van Praag hadden niet het beoogde effect, want in het eerste sei zoen bleven de protesten tegen de stre pen aanhouden. Hetzer Ubbens, asset manager Ajax van adidas: 'De beginpe riode van ons sponsorschap van Ajax was niet gemakkelijk. Uiteindelijk heb ben we na één seizoen een gebaar naar de fans gemaakt door de strepen van het thuisshirt te halen. Een unieke actie. De fan moet zich kunnen vereenzelvigen met het shirt. Het zou raar zijn als een supporter zich niet gelukkig voelt in zo'n shirt en het dan niet koopt. Het wegha len van die strepen heeft dus ook een 70 Ajax Magazine

AJAX ARCHIEF

Presentatiegids (1987-2013) | 2004 | | pagina 70