ACHTFRGROND
'Ajax vuurt met vier' in 1967
Trainingstenue
'Ajax vuurde met vier'; 1996 en 2007
24
AJAX KICK O FF
Ajax vuurt met vier;
origineel en remake
Vier Ajacieden kijken de lezers van Elseviers Weekblad recht aan. 'Ajax vuurt met vier,' luidt de tekst bij de spelers die in opvallende
houding poseren. De foto van Paul Hut maakt Elsevier nummer 8 van 1967 tot een bijzondere uitgave. Een collector's item. Veertig
jaar later poseren Klaas Nuninga, Sjaak Swart, Piet Keizer en Johan Cruijff opnieuw in een variant op de 'Hut-pose'.
tekst// Ronald Jonges
Waar Huf en de Ajacieden elkaar precies trof
fen voor het maken van de foto? De herinne
ringen zijn tegenstrijdig. Klaas Nuninga houdt
het op een fotosessie in het oude Ajax-stadion
de Meer. Piet Keizer en Sjaak Swart denken
aan een bezoek aan de studio/atelier van de
Amsterdamse fotograaf/kunstenaar Huf. 'Het
is ook alweer veertig jaar geleden,' klinkt
het bijna verontschuldigend uit de mond
van Nuninga. Na een moment bedenktijd:
'Eigenlijk vonden we het toen wel frappant
dat een fotograaf als Huf vier voetballers bij
elkaar zette.'
Sporters op de cover van een opinieblad was
een bijzonderheid medio jaren zestig. Het
kwartet Ajacieden poseerde waarschijnlijk
voor een bescheiden bedrag. In een tijdperk
waarin het fullprofessionalisme gestaag terrein
won, waren alle inkomsten welkom. Keizer en
Cruijff waren samen met Henk Groot en Co
Prins de eerste fullprofs van Ajax. Nuninga
en Swart hadden er enige tijd een baan naast.
Swart bestierde enige tijd zijn eigen sigaren
zaak, Nuninga was onderwijzer.
De foto's die Huf, volgens de overlevering, eind
1966, begin 1967 van de Ajacieden maakte,
dienden in eerste instantie voor een reclame
campagne. Nadat de foto op het voorblad van
Elseviers Weekblad prijkte, won het groeps
portret pas echt aan faam. Hetzelfde gold
voor de voetballende gelegenheidsmodellen.
Luttele jaren na de fotosessie beleefde Ajax
zijn internationale doorbraak. Nuninga had
zijn aandeel in de aanloop naar de successen;
de resterende drie aanvallers hadden iedereen
een eigen bijdrage in de wereldwijde zegetocht
die de Amsterdamse club mocht vieren.
'De rode shirts waren onze trainingsshirts,'
weet Sjaak Swart nog goed. Rode shirts en
blauwe broeken. Net als het tenue steken ook
de fris geborstelde kicksen strak af tegen het
neutrale decor. Alsof de Ajacieden elk mo
ment kunnen beginnen aan een trainingspar
tij. Een partij met veel publiek; toeschouwers
die de voetballers trakteren op bewonderende
blikken. Paul Eduard Bram Huf maakte zijn
handelsmerk van het glamoureus afbeelden
van zijn modellen. Door de neutrale achter
grond wonnen veel van zijn foto's aan een
voud en zeggingskracht.
De Amsterdamse fotograaf beleefde vooral
in de jaren vijftig en zestig zijn bloeiperiode.
Huf begon in 1946 als fotograaf van toneel
gezelschap Comedia, maar legde zich niet veel
later toe op studioportretten. Geënsceneerde
studiobeelden, glamourportretten en glossy
mode- of reclamecampagnes. De veelzijdige
vakman was zijn tijd ver vooruit.
'Een heel goede, misschien wel perfecte foto
graaf,' typeert Swart de fotograaf die in 2002
op 77-jarige leeftijd overleed. Huf maakte
niet alleen indruk op 'Mister Ajax'. 'Huf had
een grote mate van vakmanschap,' vindt Piet
Keizer. 'Al kan ik de kwaliteit van de foto niet
beoordelen, daar heb ik geen verstand van.
Het is verder wel een leuke foto.' Nuninga
herinnert zich Huf als een aparte man. 'Maar
vooral een vriendelijke man. Soms hoor je dat
mensen deze foto thuis of op kantoor hebben
hangen. De foto is nu ook te zien op de expo
sitie "Held" in de Nieuwe Kerk in Amsterdam.
Daar vind je de Huf-foto heel groot tentoon
gesteld. We behoren dus tot de "zogenaamde"
helden. Eerlijk gezegd vind ik dat wel lachen.
Ook in het Groninger Museum hangt de foto.
Dat zegt allemaal veel over de bekendheid die
deze fotograaf ook nu nog heeft.'
Respectievelijk negenentwintig en veertig jaar
na de originele sessie met Huf, poseerden
de Ajacieden opnieuw in de 'Huf-pose'. Bij
het afscheid van de Meer in 1996 was nog
sprake van een spontaan idee. De illustere
oud-Ajacieden grepen het feest om nog een
keer te poseren, dit keer op de middenstip van
het toenmalige stadion.
Het fotomoment op 8 september 2007,
kort voor de interland tussen Nederland en
Bulgarije, werd zorgvuldiger voorbereid. In de
Champions Lounge van de ArenA tekende
Ajax-fotograaf Louis van de Vuurst in luttele
minuten voor een tweede remake, of beter ge
zegd, een variant op het originele meesterwerk.
Van één origineel meesterwerk is overigens
geen sprake. Er zijn verschillende 'Hufs' in
omloop. De metersgrote afdruk die bijvoor
beeld in de perskamer van de ArenA pronkt,
wijkt iets af van de foto die in 1967 de cover
van Elseviers Weekblad sierde. De pose van
de Ajacieden verschilt per variant. Zo zijn er
ook afdrukken waarop de Ajacieden poseren
