RECORD
CLUB MET UPS
EN DOWNS
(A
EEN VOLENDAMS
Vanaf 1987 staat Volendam met beide wijdbebroekte benen
weer in de Eredivisie. Dat ziet er niet reuze spektakulair uit,
maar nooit eerder vertoefden de Oranjehemden zo lang op
het hoogste niveau. Dit seizoen zal de club trachten om het
verblijf met minstens een jaar uit te breiden.
Volendam kwam in 1920 als "Victoria" om de hoek kijken.
Aanvankelijk kwam de vereniging uit in de rooms katholie
ke voetbalbond de IVCB. In die afdeling speelde Volendam
steeds een voorname rol en in 1935 werd het kampioen van
Nederland, een katholiek kampioenschap derhalve.
In 1940 werd Nederland "ontzuild" en dat hield mede in
dat alle bonden en bondjes zich verenigden. Op voetbalge-
bied betekende dit dat de Nederlandsche Voetbalbond (nog
zonder de K van koninklijke) de enige voetbalbond werd.
Volendam manifesteerde zich daarin als tweedeklasser. De
pogingen om te promoveren strandden twee keer in de pro-
motiestrijd. Respectievelijk Stormvogels en EBOH troefden
Volendam af. Echt succesvol werd Volendam pas met de in
trede van het betaald voetbal in Nederland (1954). In 1959
bereikte Volendam de nationale bekerfinale en naar goed
Volendams gebruik was het elftal vrijwel volledig samenge
steld uit jongens uit het dorp. Opmerkelijk was dat een Vo-
lendammer, Jany Schilder, één van de steunpilaren was bij
de -winnende- tegenpartij, Sparta. De Rotterdammers ver
sloegen Volendam met 4-3.
DE EERSTE KEER
Een seizoen later was het feest volledig. Volendam had de
Eredivisie bereikt door Leeuwarden voor te blijven in de
competitie. Gevolg was, dat de groten van Nederland zich in
Volendam meldden. De entree van de mannen uit het vis
sersdorp bracht ook een groot stuk folklore met zich mee.
Bezoekende clubs vertrokken steevast met pondjes paling in
de voetbalkoffers en men maakte kennis met het fenomeen
"bijnamen". Om de vele Jonk'en, Kwakmannen, Zwarthoe-
den, Pelken, Tuypen, Bonden en Tollen te kunnen onder
scheiden was het noodzaak om de Volendammer bij hun bij-
De selectie van Volendam,
25 jaar geleden. Staand van
links naar rechts: trainer
Hans Croon, Billy Bond, Jaap
Smit, Jaap Schokker, Jack
Jonk, Bol Jonk, Jaap Tol,
Jacky Hoogland en Wim
Kras. Zittend: Klaas Plat,
Meeuwis Majoor, Kip Jonk,
Johan Pelk, Arnold Mühren,
Wim Kwakman, Jan Ruiter
en Klaas Zwarthoed.
KICK OFF
NR. 6 - 4
naam te noemen. Het "debuut" tegen Ajax viel op 18 april
1960 in De Meer. Het was een wedstrijd waar men in Am
sterdam lang, en in Volendam liever helemaal niet over na
praatte. Ajax sloeg meedogenloos toe en bij het slotaccoord
van de scheidsrechtersfluit stonden de cijfers 9-0 op het sco
rebord. De eerste kennismaking met Ajax was dus een slech
te, de eerste kennismaking met de Eredivisie leverde al wei
nig lol meer op. Volendam degradeerde naar de eerste divi
sie. Een jaar later meldde de club zich echter weer aan de
top. Het fenomeen "Heen en Weer" kreeg in die periode
gestalte want in de daarop
volgende jaren stapte Vo-
lendam regelmatig van
hoog naar laag, en weer te
rug.
De doelpuntenmachine van
Ajax liet het daarna
ietwat afweten. In het sei
zoen 1962-1963 vertrok Vo
lendam met twee punten
rijker naar de moedergrond
via een 3-1 zege en een seizoen later won Volendam op
nieuw, nu met 3-2.
Daarmee was het voorlopig gedaan met het roven van Ajax-
punten in Amsterdam. In 1977 gebeurde dat wel. Doelpun
ten van Dick Helling (oud-Ajacied) en Klaas Kwakman wer
den beantwoord door slechts één Ajax-goal, van Ruud
Geels.
De laatste keer dat Volendam Ajax in Amsterdam een hak
zette, was in een thuiswedstrijd. Dat behoeft enige uitleg.
Vanwege een verbouwing aan het eigen stadion week Vo
lendam in het seizoen 1993-1994 uit naar het Olympisch Sta
dion voor de confrontatie met Ajax. Vooraf werd Volendam
weinig kans toegedacht maar via een geslaagde verdedigen
de tactiek kon trainer Wim Rijsbergen met de armen jui
chend omhoog van het veld stappen. Arie Obdam was de
maker van het enige doelpunt.
Vorig jaar troffen Ajax en Volendam elkaar wederom in het
Olympisch Stadion. Toen was er een kampioenswedstrijd te
spelen en het feest kón worden gevierd omdat Ajax na aan
vankelijk tegenstribbelen van Volendam uiteindelijk met 3-1
won. Pier Tol kwam niet naar Ajax, hoewel hij wel een echte
Ajax-voetballer was, maar Ajax kocht met succes enkele van
de grote Volendammer talenten. Dat begon aan het eind
van de jaren zestig met Gerrie Mühren, niet veel later ge
volgd door broer Arnold. Twee hoogbegaafde spelers met
als bijzondere eigenschap
pen een vanzelfsprekende
techniek, een grote liefde
voor het spel én een voor
beeldige sportiviteit.
Later meldde Keje Molenaar
(oorspronkelijk middenvel
der, later verdediger) zich in
De Meer en nog vers in het
geheugen ligt Wim Jonk. Hij
maakte furore bij Ajax voor
dat hij aan het begin van dit
seizoen na twee jaar Inter
bij Ajax-concurrent PSV
neerstreek.
Ben Tornato
