AJAX' EERSTE BEKERWINST
«sii s
«sfcavSiat fill
■- Jptes smmmU
1SË4
eISII:
KgKJj #v
75 JAAR GELEDEN:
KICK OFF
NR. 12 - 5
Op 6 november 1904 vertrok de Ajax-selectie voor het eerst
om een wedstrijd af te werken voor de nationale beker,
destijds nog aangeduid als de Holdert-beker (de huidige
KNVB-beker werd in 1946 aangeboden door de vereniging
De Zwaluwen). Het reisdoel was Rotterdam, destijds nog een
hele afstand, die dan ook per spoor werd afgelegd.
De tegenstander was Saturnus, dat in de derde klasse speel
de, een klasse lager dan Ajax dat jaar. Van de wedstrijd is
weinig meer bekend dan dat de scheidsrechter niet kwam
opdagen en door een in allerijl opgetrommelde vervanger
werd gefloten. Saturnus won met 2-1, en daarmee kwam
een vroegtijdig einde aan Ajax' eerste bekeravontuur. Sa
turnus zou in 1907 fuseren met Unitas en als USC verder
door het leven gaan.
SALOMOMSOORDEEL
De beker speelde destijds een zeer ondergeschikte rol in
het Nederlandse voetbal, en dat zou tot in de jaren zestig
zo blijven. Wedstrijden werden vastgesteld op dezelfde dag
als kampioenswedstrijden of interlands, zodat de topclubs
met een reserveteam of in het geheel niet uitkwamen. De
clubs zelf maakten zich daar nauwelijks druk om en be
schouwden de bekerwedstrijden als grappige uitstapjes
naar onbekende tegenstanders. In 1916-17 was het een an
dere drijfveer die Ajax naar het eerste bekersucces voerde:
rancune. En wel tegen de NVB, die het in de tweede klasse
oppermachtige Ajax promotie naar de eerste klasse had ge
weigerd op grond van een hoogst onduidelijk reglement.
De bond had Ajax bij keuze kunnen promoveren, maar ne
geerde dit Salomonsoordeel en veroordeelde de Amster
dammers tot een nieuw seizoen tweede-klassevoetbal. Ter
wijl Ajax voor het tweede achtereenvolgende seizoen onge
slagen bleef, versloeg het reserveteam achtereenvolgens De
Tubanters en Hengelo, waarna Ajax-1 het karwei voortzet
te, Tubantia met 8-1 oprolde, en vervolgens het Haarlemse
ODE opzij zette. In de kwart finale werd Heracles met 2-0
geklopt, waarna in het Amsterdamse Stadion (neutraal ter
rein) het roemrijke DFC de tegenstander was. Brokmann,
Gupffert en Lucas passeerden de uit de kluiten gewassen
Dordtse en nationale keeper Barend van Hemert en schoten
Ajax voor het eerst een bekerfinale in.
KORFBALWEDSTRIJD
Voor die finale werd opnieuw het Stadion als terrein geko
zen. Deze nationale trots was het eerste echte stadion van
het land en werd vijf jaar daarvoor gebouwd naar een ont
werp van Harry Elting. Het lag aan de Amstelveenseweg,
ter hoogte van het huidige Van Tuyll van Serooskerkenplein
en zou in 1928 worden gesloopt nadat het nog dienst had
gedaan voor de Olympische Spelen in de schaduw van zijn
moderne opvolger, die ook nu nog aan de overkant van de
straat historisch staat te zijn.
Op de 27e mei 1917 bescheen een mild zonnetje het sta
dion, waar het publiek werd vergast op een korfbalwed
strijd alvorens de teams het veld opkwamen. De tegenstan
der was derdeklasser VSV. Een lichte anti-climax, maar daar
'-C/ 'VO.X
De Ajax-vlag van het seizoen
1916-1917 kan uit. Ajax
heeft zijn eerste Bekerfinale
gewonnen!
maalde niemand om. Ook VSV niet, dat een aanzienlijke
aanhang had meegebracht. VSV gaf stevig partij en hield
een half uur lang de stand op 0-0, maar daarna kon het niet
langer verbloemen dat er een klasse-verschil bestond. Ajax,
gekleed in blauwe shirts, sloeg in de slotfase van de eerste
helft tweemaal toe via Rinus Lucas en Jan van Dort. Na de
pauze brachten Brokmann, Lucas en nogmaals Brokmann de
stand op 5-0 en mocht Joop Pelser namens Ajax de beker in
ontvangst nemen uit handen van de heer Hirschmann, de
voorzitter van de NVB, die enige subtiele sneren mocht in
casseren in het dankwoord van Ajax-voorzitter Egeman.
Het Ajax-gezelschap werd na afloop getracteerd op een
etentje in Hotel Parkzicht, met een dansje toe. Daarna volg
de een bezoek aan het Rembrandttheater, waar de revue
'Strandsirene' werd opgevoerd. Hoofdrolspeler Louis de
Bree maakte in zijn tekst een toespeling naar het Ajax-suc-
ces van die middag.
Een kleine twee maanden later, op 15 juli, besloot de NVB
om Ajax bij keuze te promoveren naar de eerste klasse. Ajax
was aangeland op het hoogste niveau, om daar niet meer te
verdwijnen.
Evert Vermeer