AJAX - PSV: OUDE BEKERBEKENDEN
De laatste jaren is een treffen tussen
PSV en Ajax in het toernooi om de
KNVB-beker eerder regel dan uitzonde
ring. Vroeger lag dat anders. Tot in de
jaren zestig was het gebruikelijk dat in
de eerste ronden van het toernooi de
clubs regionaal ingedeeld werden, en
het toeval heeft de twee clubs nooit in
een later stadium samengebracht.
De eerste
Pas in het voorjaar van 1970 kwam het
voor het eerst tot een Ajax-PSV voor de
beker. Dat gebeurde in Stadion de Vliert
in Den Bosch. Het waren de dagen van
Cruijff en Keizer, en die lieten zich dan
ook goed zien die avond. Ajax, dat ne
gen dagen eerder al de landstitel had
gearresteerd, kwam na 22 minuten voor
na een verdedigende blunder bij PSV,
waardoor Keizer, volkomen vrij voor
Doesburg, kon scoren. In de 68e minuut
zorgde Cruijff voor de beslissing: 2-0.
Kroket
Op 3 april 1974 stonden PSV en Ajax
weer tegenover elkaar, en opnieuw op
neutraal terrein: deze halve finale werd
in de Feyenoord-kuip afgewerkt en zou
de geschiedenis ingaan als de wedstrijd
van Heinz Stuy. Nadat Steffenhagen
Ajax al in de eerste minuut aan de leiding
had geholpen, ging het na de rust ver
keerd voor Ajax. Nadat Van der Kuijlen
1-1 had gemaakt, ging de Ajax-doel-
man, die met zijn specifieke stijl de bij
naam 'Heinz Kroket' (oef, wat zijn ze
heet!) over zich had afgeroepen, wilde
een bal na een afgeslagen aanval uit
schieten, maar liet hem uit de handen
glippen en legde hem aldus pardoes op
de schoen van Van der Kuijlen, die dat
soort kansen wel op waarde wist te
schatten en Ajax uit het bekertoernooi
schoot. Het kostte Stuy indirect zijn
plaats in Ajax-1die zomer werd Piet
Schrijvers naar De Meer gehaald en ein
digde Stuy (drie schone doelen tijdens
Europacupfinales) op de reservebank.
Zo hard kan de wereld zijn.
In het seizoen 1979-1980 werd de
KNVB-beker vanaf de kwartfinale in uit
en thuiswedstrijden afgewerkt. In de De
mi-finale speelde Ajax eerst in Eindho
ven. PSV leidde door Van der Kuijlen,
maar Martin van Geel en Frank Arnesen
zorgden voor een verrassende zege. In
de return scoorde Paul Postuma kort na
rust 0-1en de jacht op de tweede, be
slissende treffer van PSV zorgde voor
heerlijke spanning tot Dick Schoenaker,
vlak voor tijd de gelijkmaker, en daar
mee de plaatsing van Ajax realiseerde.
Ajax verloor de finale vervolgens van
Feyenoord.
Kieft voor Ajax
Een jaar later vonden de beide clubs el
kaar weer in de halve finale; opnieuw
eerst in Eindhoven. De piepjonge Erwin
Koeman zette PSV op voorsprong, Kieft
en Arnesen bogen die om ten voordele
van Ajax, maar tien minuten voor tijd
was het alweer Willy van der Kuijlen die
2-2 scoorde. Op Bevrijdingsdag stond
Ajax na een half uur op een comfortabe
le 2-0 (Lerby en Hamberg), PSV kwam
pas in de slotfase tot een tegentreffer
door Postuma.
Strafschoppen
Weer twee seizoenen later, op 30 maart
1983, volgde de eerste van (alweer)
twee halve-finalewedstrijden. In Amster
dam had Ajax door treffers van Cruijff en
Van Basten met 2-0 gewonnen, en om
dat dit seizoen de merkwaardige regel in
gebruik was dat alleen de winstpunten
telden en het doelpuntenverschil er niet
toe deed, betekende in Eindhoven de
treffer die Rob Landsbergen na een half
uur scoorde, dat er verlengd zou moe
ten worden. Toevalligerwijze werd het
totale doelsaldo tenslotte eveneens ge
lijk toen Halvar Thoresen voor 2-0 teken
de. De verlenging was één brok sensa
tie. Meteen vanaf de aftrap scoorde PSV
Piet Schrijvers, strafschoppenstopper
tegen PSV in 1983.
'SM
1 -0 (de score begon bij deze regeling
weer bij 0-0). Dat leek voldoende voor
het sterkere PSV, maar het noodlot be
schikte anders. In de allerlaatste secon
de speelde Ernie Brandts verkeerd terug
op Doesburg, die tot zijn ontsteltenis de
gelijkmaker niet meer kon keren. Dat be
tekende strafschoppen, en Schrijvers
stopte de inzet van Thoresen. Nadat
Lerby had gescoord, schoot ook Jung
Moo Huh op het aanzienlijke lichaam
van de voormalige bouwvakker. Ophof
scoorde 2-0, maar nadat Poortvliet had
gescoord redde Doesburg de inzet van
Kieft. Lokhoff maakte gelijk, waarna
Schoenaker in de 'gelijkmakende slag
beurt' 2-3 scoorde. Tenslotte greep
Schrijvers de bal en de wedstrijd in zijn
forse handen op de penalty van Piet
Wildschut en stond Ajax in de finale.
Replay
In maart 1985 was Ajax-PSV een van de
wedstrijden in de achtste finale. De
technisch begaafde pechvogel Felix
Gasselich en de bij PSV onderschatte
Kenneth Brylle zorgden voor een 1 -1
eindstand, waarna een replay volgde in
Eindhoven. Van der Gijp en Thoresen
hielpen het door blessures gekwelde
Ajax daar, wat de beker betreft, uit haar
lijden.
Weer sensatie
De laatste ontmoeting tussen de twee
clubs, die de laatste tien jaar de landsti
tels verdeelden, was op 14 maart 1990
in Eindhoven, en opnieuw was de sen
satie niet van de lucht. Van 't Schip
juichte veertien minuten na rust het eerst
(0-1), vervolgens Chovanec en Jerry de
Jong, maar in de allerlaatste minuten
was Dennis Bergkamp de man die Ajax
aan een verlenging hielp. Daarin werd
niet gescoord en kon andermaal worden
begonnen met een serie van vijf straf
schoppen. Kieft miste voor PSV (zeven
jaar eerder deed hij dat voor Ajax), maar
Pettersson volgde zijn voorbeeld. Nadat
Povlsen, Ronald de Boer, Nielsen, Lars-
son en Valckx hun plicht hadden ge
daan, schoot Danny Blind tegen Van
Breukelen aan, waarna Chovanec de
nekslag aan Ajax mocht toedienen.
Vier-drie
Dat opgeteld heeft Ajax vier maal PSV
uitgeschakeld, en gebeurde dat drie
maal andersom. De vraag is dus of PSV
de balans gelijk kan trekken, of dat Ajax
op de golven van de euforie van enkele
weken geleden, de voorsprong voorlo
pig weer naar de Amsterdamse kant kan
laten doorslaan.
Evert Vermeer
29
