GESCHIEDEN!
AJAX - VITESSE
De wedstrijd Ajax - Vitesse heeft dit jaar
een extra tintje gekregen. Zoals u zich
zult herinneren, is het immers de schuld
van de Arnhemmers dat Ajax dit seizoen
niet als regerend landskampioen mocht
starten. In de slotwedstrijd van het vorig
seizoen was er op de ranglijst geen lucht
tussen de beide koplopers in de Eredivi
sie, PSV en Ajax. Met dien verstande
dan dat PSV twee doelpunten meer in
de plus stond dan Ajax. Het was voor de
Amsterdammers dus zaak om met twee
doelpunten meer verschil te winnen van
Vitesse dan PSV van Volendam. Dat is
niet gelukt; PSV won met 3-0, en in een
volgepakt Olympisch Stadion weigerde
Vitesse meer dan drie doelpunten toe te
staan aan Ajax.
Enfin, het bespaarde Ajax achteraf een
roemloze uitschakeling tegen Ander-
lecht, om maar eens wat te noemen.
Monsterscore
De apotheose van het vorig seizoen was
de achtste keer dat Ajax en Vitesse voor
de competitie in Amsterdam tegen el
kaar stonden. Gewonnen heeft Vitesse
nooit in de hoofdstad, ooit, in 1951
haalde het de halve winst weg door mid
del van een 2-2 score.
Gezien de respectabele leeftijd van de
Arnhemse vereniging (daterend van
1892; in 1902 en 1913 gingen ook Voor
waarts en ODO in de geelzwarte club
op; de huidige stichting betaald voetbal
Vitesse Arnhem dateert van 1990) is het
opvallend dat Vitesse Ajax pas voor het
eerst in het seizoen 1950-51 op zijn weg
vond. Dat was een direct gevolg dat de
competities destijds per district werden
afgewerkt. De twee clubs waren nooit
tegelijkertijd afdelingskampioen en ont
liepen elkaar dus ook in de kampioens
series. In 1950 was de regionale indeling
losgelaten, en de twee clubs troffen el
kaar tweemaal in de korte tijd die restte
tot de invoering van het betaalde voet
bal. Omdat Ajax zich in 1956 plaatste
voor de Eredivisie en Vitesse niet, duur
de het lang voor er weer een officiële
Ajax - Vitesse plaatsvond.
Op 19 mei 1972 was het zover, en onder
uitzonderlijke omstandigheden. Het was
de laatste wedstrijd van het seizoen; Vi
tesse was reeds volop gedegradeerd,
en Ajax volop landskampioen en beker
winnaar. Alleen de Europa Cup-finale te
gen Internazionale stond nog op het
programma, en Vitesse vond het niet
nodig om onder die omstandigheden
met het mes op tafel te spelen. Trou
wens, of dat veel had uitgemaakt was
de vraag, want Ajax had nog één wens
in die competitie-epiloog, en wat Ajax
wilde gebeurde dat jaar, zo simpel lag
dat. De doelpuntenteller stond op 92
doelpunten, en om het seizoen netjes af
te ronden wilde Ajax nog de honderd
volmaken. Gelukkig voor de Amster
dammers was de vaste keeper van Vi
tesse geblesseerd. Die heette namelijk
Gert Bals en was een jaar eerder nog de
alom gewaardeerde aanvoerder van
Ajax. Aldus van sentimentele beperkin
gen verlost, zette Ajax op die vrijdag
avond de stormloop op de arme Dick
Beukhof in. Bij de rust lag Ajax netjes op
schema: al na tien minuten was de bal
via Neeskens in het Gelderse doel ge
ploft, en na een klein half uur scoorde
dezelfde speler nummer twee, direct ge
volgd door Cruijff, die kort voor rust de
score op 4-0 zette en het totaal op 96.
Na de rust moet Vitesse weinig meer
hebben gezien dan rood-witte flitsen
aan alle kanten. Terwijl ze zelf nauwelijks
meer aan de bal kwamen moesten ze
lijdzaam toezien hoe Ajax al na twintig
minuten haar doelstellingen kon verrui
men. Binnen vijf minuten na rust voer
den Cruijff en daarna tweemaal Dick van
Dijk de stand op naar 7-0, en in de 63e
minuut mocht Gerrie Mühren na een
droge plof zijnerzijds de felicitaties van
zijn ploeggenoten in ontvangst nemen
Johan Cruijff, maker van het tiende Ajax-
doelpunt in de 12-1 overwinning op Vi
tesse in 1972.
wegens het voltooien van de honderd.
Gerrie had een neus voor dat soort jubi
leumtreffers; vier jaar eerder had hij in
zijn debuutwedstrijd tegen Telstar de
duizendste goal van Ajax in de Eredivisie
gescoord. Met nog bijna een half uur te
spelen ging Ajax op jacht naar de dub
bele cijfers. Barry Hulshoff, altijd present
bij doelpuntenregens, liet nummer ne
gen noteren en vervolgens mocht Her
man Veenendaal zich luide laten toejui
chen bij het redden van de Arnhemse
eer. Drie minuten later, in de 78e minuut,
plaatste Ajax voor de eerste en enige
maal in de betaalde voetbalcompetitie
de tien op het scorebord, en dat ge
beurde via de man die daar het meeste
recht op kon doel gelden; Johan Cruijff.
Nog was het niet afgelopen, want in de
tijd die nog restte lieten ook Van Dijk en
Neeskens zich nogmaals gelden. Nooit
eerder werd in de Eredivisie het dozijn
volgemaakt, en sindsdien is het ook
nooit meer iemand gelukt; Ajax zelf zou
de productie nog éénmaal overtreffen in
een duel om de UEFA-Cup tegen het ar
me Red Boys uit Luxemburg, dat toen
veertien maal 'naar het net moest'.
Volle tribunes
Zo erg als toen is het voor Vitesse dus
nooit meer geworden, maar al te veel
eer is er nooit weggelegd geweest; en
toch komen de mensen voor een pot
voetbal tegen de oostelijke gasten graag
de deur uit. Twee jaar geleden bijvoor
beeld stond Ajax-Vitesse als eerste
thuiswedstrijd van het seizoen op het
programma; Ajax, met een nieuwe trai
ner, een nieuw bestuur en een publieks
vriendelijke presentatie op de eerste
Open Dag, werd plotseling bijna dood
geknuffeld door het publiek. Stomver
baasd zagen de bestuurderen de massa
mensen aan die zich bij de loketten had
verzameld. Die was zelfs zo groot dat op
een goed moment de kaartjes op waren.
Met een ruim gebaar werd besloten de
resterende belangstellenden dan maar
gratis naar binnen te laten, zoadat De
Meer behalve uitverkocht ook echt vol
zat. Vitesse, blij verrast met die plotse
linge belangstelling, zorgde voor een
aantrekkelijke wedstrijd, maar moest
met 5-2 de vlag strijken. Een jaar later
zat Ajax-Vitesse weer vol; nog voller
zelfs, want ditmaal was het Olympisch
Stadion afgehuurd. Maar ditmaal kwa
men de mensen om een kampioen te
huldigen, en ...werkte Vitesse niet mee,
althans niet genoeg.
Evert Vermeer
5
