OUDE DOOS JOHAN CRUIJFF
SPARTS
1
mmm tm
W ®g
750 kunstwerken
over 75 sporten
van 35 kunstenaars
ART IN SPORTS
grafiek, olieverf, aquarel
èn sculpturen
Utrechtsestraat 139 - Amsterdam
Tel. 020 - 274482
geopend ma t/m za 10-18 uur
De grootste en veelzijdigste
kollektie sportkunst ter wereld
op 200m2 expositieruimte.
Een paar weken geleden was zijn
naam dus weer wereldwijd op ieders
lip, al was het dan allesbehalve de be
doeling. Maar het is nu eenmaal niet
anders: alles wat hij doet is wereld
nieuws, en dat zal hem zijn leven lang
blijven achtervolgen.
Johan Cruijff: een onderzoek heeft uit
gewezen dat ruim twee miljard bewo
ners van deze planeet zijn naam ken
nen, en het is maar de vraag of Hare
Majesteit de Koningin net zo bekend
is in het buitenland. In ieder geval is
Cruijff één van de zeer schaars beken
de Nederlanders wiens faam niet op
houdt bij Zevenaar. En dat is terecht,
want Amsterdamse Johan behoort tot
het selecte groepje voetballers die hun
sport bijna elke zondag opnieuw uit
vond en er telkens weer een geheel
onverwachte dimensie aan toevoegde:
Eusebio, Di Stefano, Pele, Platini en
nog een handje vol. De volgorde zal
bij iedereen verschillen, maar ge
vraagd naar de beste vijf voetballers
uit de geschiedenis, zal iedere liefheb
ber de naam van Cruijff noemen.
ongewoon talent
En zoals roem voor de betrokkenen
zelf tegelijkertijd een zegen als een
vloek vormt, geldt dat in Cruijffs geval
ook voor Ajax, de club waar hij zijn le
ven lang 'al een verhouding mee on
derhoudt, waar Liz Taylor en Richard
Burton een puntje aan hadden kunnen
zuigen.
Dat Johan zijn voetbalcarrière begon
bij Ajax was al vanaf zijn geboorte
vanzelfsprekend geweest. Zijn geboor
tehuis stond dichter bij het Ajax-
stadion dan de Dam bij het Centraal
Station, vader Manus Cruijff was een
Ajacied in hart en nieren, en na diens
vroegtijdige overlijden verrichtte Moe
der Nel huishoudelijke werkzaamhe
den bij de club om haar twee zoons
netjes in de kleren te houden. Al voor
dat hij in 1957 officieel lid van Ajax
werd, was kleine Johan al een goede
bekende van de toenmalige selectie.
Moeder Cruijff geflankeerd door haar beide
zoons, Johan en Hennie. Op de schoorsteen
mantel zien we het portret van vader Cruijff.
Al binnen enkele jaren was duidelijk
dat Johan Cruijff fysiek van alles tegen
had (te klein, te licht en te mager),
maar dat moeiteloos compenseerde
met een ongewoon talent, een bran
dende ambitie en een perfectionisme
waar zijn elftalgenoten niet zelden
doodziek van werden, leder die het
ventje over de bijvelden in De Meer
zag wervelen was het onmiddellijk dui
delijk. Als er niets geks gebeurde zou
den we meer van deze knaap horen.
In 1963 kreeg Johan Cruijff zijn eerste
(jeugd)contract aangeboden, en een
jaar later werd hij bij de selectie van
trainer Vic Buckingham gevoegd. Op
24 oktober van dat jaar maakte hij zijn
debuut in een vriendschappelijke wed
strijd bij Helondia '55, en een maand
later, op 15 november, volgde zijn
'echte' tewaterlating, in de competitie
wedstrijd bij GVAV op het Oosterpark.
In een verder volkomen falend Ajax
was hij de man die kort voor tijd een
goaltje meepikte. Het was een dank
baar jaar voor een debutant: ondanks
het aanwezige talent maakte Ajax het
slechtste seizoen sinds mensenheuge
nis door, en in een slecht draaiend elf
tal biedt een nieuwkomer weinig risico.
Integendeel, de belofte van Johan
vormde een belangrijke stimulans voor
het sukkelende Ajax. Al na een week
won Ajax met 5-0 van PSV, en Cruijff
scoorde opnieuw. De rest van het sei
zoen werd hij nog een beetje ge
spaard door de nieuwe trainer Mi-
chels. Een seizoen later brak 'de klei
ne' echter definitief door. Als vervanger
van Nuninga draaide hij DWS dol,
scoorde beide doelpunten en maakte
duidelijk dat men niet meer om hem
heen kon. Ajax greep met overmacht
de landstitel en speelde zich de Euro
pa Cup in, waar, met Cruijff in een
hoofdrol, Liverpool werd verpletterd en
ook het buitenland lucht kreeg van de
ontluikende superster. Binnen enkele
jaren regeerde Ajax Europa en was de
naam van Cruijff even bekend als die
van Heineken. In het nationale team
werd Cruijff op 7 september 1966 ge
lanceerd tegen Hongarije en scoorde
de tweede treffer in het in 2-2 geëin
digde duel. Twee maanden later, tegen
de Tsjechen, zorgde hij voor een pri
meur door als eerste Nederlands-
elftalspeler uit het veld gestuurd te
worden na een onduidelijk incident
met centrale verdediger Horvath, dat
hem een langdurige schorsing
opleverde.
Niet alleen Cruijffs voetbalkunsten
brachten de tongen in beroering, ook
zijn hervormingsdrang buiten de lijn
haalde met vaste regelmaat de kran-
Y
!M!l Y'Y J vL v'i Y Ji;
Johan Cruijff in actie tegen FC Den Haag na zijn rentree in De Meer.
6
