De Penalty
1#
In de wedstrijd van vandaag valt hoe
dan ook de beslissing welke van
beide clubs op 13 april aanstaande
in Athene mag aantreden in de
finale van het Bekerwinnaars-
toernooi.
Alles wat Nederlands is hoopt
natuurlijk vurig dat dat Ajax is en dat
'Athene' binnen de normale speeltijd
bereikt zal worden. Maar in dit
stadium van het Europa Cuptoernooi
zijn alle ploegen aan elkaar gewaagd
en een verlenging en misschien zelfs
een penalty-serie hoort niet tot de
onmogelijkheden.
Penalties. Het zal niet voor het eerst
zijn dat strafschoppen beslissend
moeten zijn en zo'n serie is steevast
een van dramatiek zwanger
hoogtepunt dat het uiterste vergt van
de al zo beproefde zenuwen en het
incasseringsvermogen. Zowel die
van de spelers als die van het publiek,
de machteloze toeschouwers.
Hoewel, machteloos... Meer dan in
andere omstandigheden kan het
publiek een psychologische faktor
van betekenis zijn. Belangrijker dan
voetbaltechnische kwaliteiten is, na
120 slopende minuten topsport, de
mentale souplesse.
Binnenkant
Statistieken (maar dat zijn slechts
statistieken) tonen aan dat 23
procent van de penalties gemist
wordt. In 60 procent van die gevallen
weet de keeper de traject van de bal
te onderbreken. 36,7 procent van de
strafschoppen wordt met de
binnenkant van de voet getrapt;
slechts 1,3 procent met de
buitenkant en 62 procent met de
wreef.
Om te kunnen bepalen in welke hoek
een penalty geschoten gaat worden
dan richt een keeperzichopeen paar
aanwijzingen. Het meest gebruikelijk
is het zich te richten op het
standbeen van de nemer. Over het
algemeen wijst de punt van de
schoen van het standbeen in de
schietrichting, terwijl het lichaam in
naar de tegenovergestelde kant helt.
Voor een doelman is het essentieel
dat hij de opponent kent. Heel
belangrijk ook is het vertrouwen van
de keeper, bijna hypnotische
uitstraling dat hij alle troeven in
handen heeft. Bij een strafschop
speelt namelijk ook een ander
psychologisch element een grote rol;
de doelman heeft alles te winnen,
niemand zal hem verwijten de bal niet
te stoppen. Voor de schutter is de
situatie precies omgekeerd want
iedereen gaat ervan uit dat hij scoort.
Specialisten
De erkende klasse van een voetballer
waarborgt in geen geval onfeil
baarheid. Legio zijn de voorbeelden
van toppers die op, vaak belangrijke
momenten, faalden vanaf elf meter.
Denkt u maar terug aan het
afgelopen WK in Mexico waar we
Platini, Socrates, Zico, Hugo
Sanchez en Altobelli zagen missen.
Er zijn uiteraard ook strafschop
nemers die een grote faam
opbouwden als koele en
betrouwbare benutters. Puskas was
er zo één en mannen als Gerrie
Een penalty in De Meer. Ronald Spelbos geeft Excelsior-doeman Stroomberg geen kans
Mühren (op de training knalde hij ze,
achter het standbeen om,
onhoudbaar langs de keeper),
Roberto Boninsegnaen Liam Brady
alsook genoemde Hugo Sanchez.
Maar hoe zeker de nemer ook is, eens
komt het moment dat hij ook zal
missen.
Grobbelaar
In de geschiedenis van de Penalty is
echter meer plaats voor de doelman
ingeruimd dan voor de schutter als
onfeilbare afmaker. Wat te denken
van de Roemeen Duckadan, de
doelman van de nog regerende
Europese kampioen Steaua
Boekarest. In zijn loopbaan stopte hij
meer dan vijftig strafschoppen en
daarvan waren er vier heel belangrijk
in de laatste Europa Cupfinale tegen
Barcelona. Ook Liverpool-doelman
Bruce Grobbelaar stal de show in
zo'n finale. In 1984 frustreerde hij met
een imitatie van Paljasso de spelers
van AS Roma dermate dat die drie
keer misten.
Ah, en let op. In Nederland is onze
eigen Stanley Menzo hard op weg om
een reputatie als penalty-stopper op
te bouwen. In de kompetitie stopte
Stanley al menige penalty en vers in
het geheugen ligt zijn schitterende
hoofdrol in de Bekerwedstrijd tegen
Sparta, dit seizoen in Rotterdam toen
hij de meeste Sparta-penalties
onschadelijk maakte. Bij Stanley
heeft het publiek het gevoel dat hij de
bal kan gaan pakken en dat gevoel
heeft de nemer van de strafschop
ook...
Staaltjes
Keepers zijn dus in het voordeel waar
het gaat om het opstrijken van de eer.
Maar gelukkig voor de schutters
bestaan er ook flonkerende
voorbeelden van originele benutters.
Zeer hoog op de ranglijst staat de
penalty van de Tsjechoslowaak
Panenka. De man met de
fantastische traptechniek nam de
laatste en beslissende penalty in de
serie die in 1976 oordeelde welk land
zich Europees kampioen mocht
noemen: West-Duitsland of Tsjecho-
Slowakije. Er op rekenend dat de
Duitse goalie Maier zou gokken op
een hoek, stiftte Panenka de bal met
een fraaie, trage parabool over de
vergeefs graaiende vingertoppen van
Maier tegen de touwen.
De penalty, het blijft een apart
fenomeen dat de fantasie van het
publiek enorm prikkelt. Of het
vanavond zover komt... laten we
hopen dat Ajax deze toegift niet
nodig heeft om een vlucht te boeken
voor Athene.
Fidelio
65