'Het individu was volkomen ondergeschikt
aan het collectief!'
Klaas Nuninga en Ton Pronk over de periode 1965-1970 onder Rinus Michels
Na de dood van Rinus
Michels kwam er een golf
van publiciteit op gang, de ene
lofzang nog groter dan de
andere.Wat zou hij hiervan zelf
hebben gevonden? Vermoedelijk
zou hij een brede grijns hebben
getrokken, want hij kon uitste
kend relativeren, zichzelf in de
eerste plaats. Dus is het tijd voor
wat reflectie.
Een gesprek met twee matado-
ren uit de gouden periode 1965-
1970,Ton Pronk en Klaas Nunin-
ga, die vanuit hun eigen bele
ving die nuances kunnen aan
brengen.
Was Rinus alleen maar de onaan
tastbare geweldenaar of was hij ook
maar een gewoon mens?
Klaas:Als ik het in één zin samen
vat is zijn grootste verdienste
geweest dat hij van een stelletje
betaalde amateurs echte profes
sionals heeft gemaakt.
Ton: Zijn grootste kracht was dat
hij werkelijk in alles wat hij deed
altijd het belang van het individu
volkomen ondergeschikt maakte
aan het collectief.
Daarin ging hij heel ver, in en bui
ten het veld, wat Ton en Klaas
betreft soms te ver.Toen hij in
1969 na de verloren Europa Cup
finale tegen AC Milan de ploeg
wilde wijzigen, werd een aantal
spelers (waaronder Pronk en
Nuninga) door het bestuur ver
teld, dat er bij Ajax geen toe
komst meer voor hen was. Geen
woord van de kant van Michels.
Klaas: Het was natuurlijk wel een
andere tijd, het was autoritair
onderwijs en daarmee basta!
Maar toch hadden de genoemde
spelers erg veel moeite om op
zo'n manier terzijde te worden
geschoven.
Ton: De vraag blijft natuurlijk of
je het als speler ooit echt hebt
geaccepteerd. Nu bleven we
ieder voor zich met een bitter
gevoel achter, wat nog jarenlang
bij ons heeft doorgespeeld.
Maar kon je dan geen verhaal gaan
halen?
Klaas: Dat was echt niet makke
lijk, Michels straalde onbenader
baarheid uit.
Ik herinner me dat op een
slechte dag de 'quarantaine' op
zaterdagavond werd ingesteld.
Vermoedelijk aangestoken door
het feestgedrag van een aantal
boefjes, verordonneerde Michels
dat de hele ploeg zich iedere
zaterdag in een hotel moest mel
den. Ik heb toen de stoute
schoenen aangetrokken, ben op
Michels afgestapt en vroeg om
uitleg. Hij keek me een paar tel
len doordringend aan en bromde
toen:'Klaas, dat-komt-nog-wel!'
Daarmee moest ik het doen. Een
paar jaar geleden heb ik hem
daar nog eens op aangesproken.
Weer keek hij me even aan,
grijnsde en zei:'Dacht je dat ik
dat toen leuk vond? Er waren
een paar individuen die zich bui
ten de groep plaatsten! Einde
verhaal.
Was de 1-4 tegen Milan inderdaad
het keerpunt?
Ton: Rinus was een groot trainer,
maar tactisch klopte er dikwijls
geen hout van. De avond voor de
wedstrijd hebben we hem op
onze knieën gesmeekt om het
4-2-4 systeem te vervangen door
3-3-4. Maar dat was aan dove
mansoren gezegd, en dus werden
we tegen Milan op het midden
veld volkomen zoek gespeeld
door Rivera c.s.die wel raad
wisten met zoveel ruimte. Maar
in alle eerlijkheid: misschien
misten een aantal spelers, waar
onder ikzelf, de meedogenloos
heid, die hij nodig achtte om in de
absolute top te overleven. Ik
wilde nog wel eens voetballend
situaties oplossen, waar de bal
beter de tribune ingejaagd kon
worden.
Klaas: Hij was een 100% per
fectionist. Het moest precies
gebeuren zoals hij wilde.Als het
niet liep op de training, duurde
het soms een hele dag, naar-
binnen, naar-buiten, tot het einde
lijk naar zijn zin ging. Die gedre
venheid had natuurlijk onbewust
een grote invloed op de wijze
waarop je speelde. Fouten moch
ten gewoon niet, anders stond je
er de volgende week zonder
tekst en uitleg naast!
Ton: Hij ging vaak met ons naar
internationale wedstrijden kijken,
Anderlecht, Milan et cetera. Daar
mee confronteerde hij ons met
het niveau van de Europese top.
Klaas: Geen successen zonder
een beetje mazzel! Hij had de
beschikking over een aantal uit
zonderlijk getalenteerde spelers,
ook later in l988.Als je je herin
nert hoe Van Basten bijna niet
had gespeeld en hoe Kieft tegen
Ierland scoorde! Maar hij wist als
geen ander hoe je met zulk mate
riaal een ploeg moest kneden.
En geluk valt ook af te dwingen.
Hij was dus ook in dat opzicht
een grootheid!
Jaap Ellerbroek
4
AJAX CLUBNIEUWS MAART/APRIL 2005