technische kant van de zaak verbeteren. Op die trainingen
ben je bezig om te werken naar die wedstrijden toe en de
tekortkomingen bij de spelers bij te schaven. De spelers te
overtuigen dat het op een andere manier beter kan en als
je bepaalde zaken doet, dat het dan ook beter gaat functio
neren.
Natuurlijk laat een trainer een elftal spelen zoals hij denkt
dat goed is. Iedere trainer heeft natuurlijk een bepaalde vi
sie over het voetbalspel. En ik kan je heus wel uitleggen
hoe ik vind dat een elftal moet spelen, maar anderen kun
nen daar best verschillend over denken. Zonder overigens
al te ver in detail te treden wil ik wel globaal zeggen dat
mijn voorkeur uitgaat naar een 4-3-3 formatie dat zo aan
vallend mogelijk moet spelen. Dat vertel ik allemaal uit de
ervaring welke ik zelf heb opgedaan in mijn tijd. Met uiter
aard eventueel wat bijstellingen welke tegenwoordig nodig
zijn, alhoewel dat nog wel meevalt. En dat is dan toch een
visie die je hebt gekregen door bij Ajax aktief te zijn ge
weest als speler.
Het verschil tussen vroeger en nu ligt toch wel in de bena
dering van de spelers. De sfeer is anders, andere omstan
digheden, de financiële belangen zijn natuurlijk veel en
veel groter geworden, de sponsorbelangen zijn groter ge
worden. Qua spel is het streven nauwelijks veranderd: aan
trekkelijk aanvallend voetbal met een zo snel mogelijke
handelingssnelheid. Dus waarbij je een overwicht op je te
genstander hebt die je dan ook kan uitbuiten door die han
delingssnelheid.
Natuurlijk heb je te maken met het spelersmateriaal. Bij
Ajax is die kwaliteit zo groot, dat je eigenlijk elk type spel
kan spelen. We hebben bij Ajax een jeugdopleiding die al
tijd met drie spitsen heeft gespeeld, en ik vind het alleen
maar een heel goede zaak dat het Ajaxspel altijd kenbaar
is door dat 4-3-3 systeem met twee echte buitenspelers. Ik
ben daar een groot voorstander van en waar ik ook terecht
zal komen, ik zal dit spelconcept altijd volhouden. Dat
hoort bij Ajax, attractief voetbal.
Mijn taak momenteel bij Ajax is assistent-trainer bij het
eerste elftal en ik heb het tweede elftal onder m'n hoede.
Dat zijn zo'n elf spelers die ik dan train.
Veranderingen in het voetbal zijn er wel. Je ziet meestal
een evolutie naar meer verdedigend voetbal. In Nederland
zie je gelukkig weer wat meer aanvallend voetbal. Ook in
West Duitsland zijn de eerste symptomen zichtbaar naar
wat meer aanvallend spel, maar de systemen zijn toch wel
veranderd naar 4-4-2. Er zijn er zelfs die spelen 4-5-1
Verdedigend met een steeds groter middenveldbezetting
qua systeem is dus wel steeds veranderd. Het defensieve
heeft in z'n algemeenheid toch wel toegeslagen. Het van
achteruit spelen met een sterk bezet middenveld.
Ja, kijk, als je begint over de mentaliteit van de spelers
vergeleken met vroeger, dan vind ik dat ze het op dit mo
ment makkelijker hebben dan wij. Maar dat zegt misschien
iedere generatie van de volgende. Een soort open deur
intrappen. Vooral het financiële aspect speelt nu een grote
rol.
Uit financieel oogpunt hebben zij al veel meer dan wij
vooraf al. Wij moesten er echt keihard voor werken en kre
gen dan pas de beloning. Eerst presteren en dan verdie
nen. Nu is het anders. Makkelijker. Ik denk dat het basis-
kontrakt in verhouding tegenwoordig hoger ligt. Plus de fa
ciliteiten er om heen, zoals een auto en dergelijke, dat had
den wij toch allemaal niet. Maar bij ons was de concum
tie ook veel groter. Ik geloof wel dat door die betere kon
trakten men gemakkelijker tegenover een prestatie staat. Ik
ken die salarissen van die spelers niet zo goed, het interes
seert me eigenlijk ook weinig, ik weet alleen dat ze
redelijk hoog liggen en dat gun ik ze ook wel, want dat
hoort in deze tijd, anders zou je de spelers niet hebben die
je nu hebt.
Maar het maakt natuurlijk minder uit of je, ik zeg maar wat,
130.000 of 150.000 verdient, of dat je 50.000 of 100.000
verdient. Dat verschil is natuurlijk veel en veel groter. Wij
speelden erg veel voor premies. Nu wil je spelers behou
den. Dan zal je die spelers ook flink moeten betalen. Maar
het zou voor de instelling van het presteren beter zijn wan
neer er lagere basiskontrakten waren en er meer werd
gespeeld voor premies. Maar dat is in deze tijd moeilijk.
Al die hoge bedragen hebben te maken met vraag en aan
bod. En dat houd je niet tegen. Het is een keuze die je
doet. Als je kiest voor niet meedoen, wel nu, dan haak je
af en je betaalt wat je redelijk vindt.
Kies je voor wel meedoen dan zul je ook incidenteel een
speler moeten gaan halen voor weet ik hoeveel miljoen
gulden. Maar het blijft altijd een keuze. Wil je internationaal
mee blijven doen, dan moet je niet schrikken van die grote
bedragen. En natuurlijk blijft het buitenland trekken en zal
het steeds moeilijker worden je beste spelers hier te hou
den. Maar als Ajax nu maar zorgt dat elk jaar weer 1 of 2
spelers doorbreken (en dat is erg veel) dan zijn we toch
goed bezig. En vergeet niet dat ook in het buitenland uit
eindelijk maar 11 spelers kunnen voetballen en lang niet
alle buitenlandse clubs bedragen als AC Milan kunnen be
talen. Maar de trek naar het buitenland blijft sterk en het
echte probleem is dan dat je steeds een jonger elftal krijgt.
Een elftal van 20 jaar terwijl de meeste voetballers hun top
hebben zo tussen hun 26e en 28è jaar. Voor internationaal
niveau is 20 jaar een groot probleem. Internationaal heb je
een stabiel elftal nodig, dat ook eens uit ervaring een
wedstrijd naar hun hand kan zetten. Je kan dan alleen
wedstrijden winnen op het talent, maar bij de voetballerij
komt ook een portie ervaring kijken. Die oudere spelers ga
je ontberen en dat is het grote gevaar! Ervaring is onont
beerlijk, maar je kan ook niet zeggen dat Ajax opleidt voor
anderen. Zo sterk is het nu ook weer niet. Bij AC Milan zit
Van Basten en nog twee, maar dan houdt het ook wel op
want, nogmaals, er kunnen er maar 11 spelen.
Het is ook vaak voor de speler een keuze tussen financieel
of sportief.
Het grootste probleem op het technische vlak in Nederland
vind ik de concurrentiepositie onderling van de clubs. Die
is niet groot genoeg. De resultaten zijn veel te voorspel
baar. PSV, Ajax, Feyenoord en de rest. En zo is het vele,
vele jaren. Nu staat FC Twente er goed voor, maar de
vraag is waar die club staat aan het einde van de competi
tie. In ons land houd je altijd het verschil tussen full-profs
en semi-profs. Dat verschil is duidelijk merkbaar op de
ranglijst. De full-profs maken de dienst uit. Wat je er aan
moet doen? Je zou bijna zeggen: maak alles weer semi-
prof, maar dat kan natuurlijk niet. Je mist dan volledig de
aansluiting met het buitenland. Dus zou alles full-
professioneel moeten worden. Dat is weer geen haalbare
kaart bij gebrek aan financiën. Natuurlijk maakt het geld
veel uit. De betere spelers bij andere clubs zullen altijd
naar de top-clubs blijven gaan. Mede ook omdat een goe
de semi-prof nog beter gaat voetballen als full-prof. Simpel
weg omdat een semi-prof 4x per week traint en een full-
prof 9x per week. Dat scheelt nogal wat. De full-prof is na
tuurlijk op alle facetten veel beter geschoold dan die semi-
prof. En incidenteel zal zo'n semi-profclub wel eens succes
hebben, maar op lange termijn zal de full-prof het altijd
winnen.
Bij een semi-profclub staan spelers ook langer stil in hun 27