de invloed van de geteleviseerde
cup-wedstrijden op ons
voetbalspel
Bouwmeester Gerrand
Via de „Herculaan", het clubblad van het
aloude (en zo juist gepromoveerde) Utrecht
se Hercules, konden wij kennis nemen van
onderstaand aardig artikel uit een
Vlaams tijdschrift voor scheidsrechters:
De moderne communicatiemiddelen hebben
aan ons voetbalspel een nieuwe richting
gegeven: de T.V.-uitzerrdingen van de be
langrijkste matches uit Europa geven de
kans ook aan de minst bemiddelde sport
liefhebber deze matches intensief mede te
beleven en een idee te krijgen wat het
voetbal is of liever wat het zou moeten zijn.
De bekerwedstrijden in hoofdzaak schijnen
het meest in de smaak te vallen van het
publiek, de interlands daarentegen raken
hoe langer hoe meer uit de mode. In de
bekerwedstrijden zijn we getuige van een
,,alles"geven om in de finale te komen. We
kunnen ons niet van de indruk ontdoen, dat
in al deze matchen, de grondprincipes van
het voetbalspel sport en spel nog
slechts in zeer geringe mate aanwezig zijn.
Het opvoeren van de trainingsmethodes en
de evolutie van de sportgeneeskunde ma
ken van de cup-voetbalist een super atleet,
die ver af staat van de gewone sportman.
Zijn dagelijks leven gelijkt meer op dat van
een filmvedette, de trainingsstonden daar
gelaten. Een spel is het zeker niet meer: de
belangrijke inzetten voor het inrichten en
uitbaten van deze wedstrijden moeten nood
zakelijkerwijze renderen. Het professiona
lisme is tot de top gedreven en de kapita
len die clubs en spelers eisen doen ons
duizelen. Nochtans schuilt hierin een ge
vaar: van 1927 tot 1939 kende men de
Mitropa Cup, een competitie van clubs uit
verschillende landen van Oost-Europa; door
gemis aan belangstelling, de hardheid van
het spel, de vele incidenten en het begin
van de oorlog is deze grotendeels verdwe
nen.
De aard van de inzet alleen reeds maakt
dat de matchen over het algemeen met de
volle overgave van krachten gespeeld wor
den, waarbij soms alle reglementen over
boord worden gegooid. Alsof het de na
tuurlijkste zaak van de wereld is, hoort men
spreken over de „noodrem", en vindt men
dit gewoon, ja zelfs „noodzakelijk". De
personen, die dergelijke fouten bevelen, op
leggen of uitvoeren hebben zeker een ge
mis aan verantwoordelijkheidszin. Deze
T.V.-wedstrijden hebben thans een derge
lijke waarde in ons sociaal leven ingeno
men dat ze zeker meer zijn dan een spor
tieve manifestatie. De macht van het voor
beeld, het goede of het slechte, werkt in op
gans ons sociaal leven: een vrijwillige
stamp Vlaamse uitdrukking voor trap
of schop) gezien en beoordeeld door mil
joenen mensen, en niet gevolgd door een
voorbeeldige straf, is slechter voor onze
samenleving dan een bepaalde film „voor
volwassenen". Het is derhalve de plicht
van allen die de voetbalsport liefhebben, te
strijden om deze slechte voorbeelden te
bekampen met alle middelen. Indien we ons
niet te weer stellen gaan we naar ontaar
ding van deze sporttak, van hoog tot laag.
Het is niet van belang ontbloot de rol te
ontleden die de verschillende spelers krij
gen in de cup-wedstrijden. Beperken wij
ons hierbij tot de achterspelers. Vroegere
interlandenwedstrijden werden meestal ge
speeld door individualisten, stuk voor stuk
goede spelers, maar die klaarblijkelijk een
gemis betoonden in clubverband. De huidi
ge cup-wedstrijden hebben aan dit euvel
verholpen: de clubgeest is er primordiaal,
en hoewel allen hun mannetje alleen kun
nen staan, zijn het evenzeer soldaten, die
vol dienstbetoon hun medemaat helpen zo
wel in verdediging als in de aanval.
Hoewel de keeper in het algemeen over
een uitzonderlijke reflex beschikt, eist het
belang van die wedstrijden van de meesten
een verregaande roekeloosheid: gevaarlijk
duikelen in de voeten of tegen de palen,
harde charges op aanvallers, e.d.
De hardheid van de achterspelers, gepaard
aan het uitbuiten van de off-side regel zijn
andere weinig aantrekkelijke punten van
deze wedstrijden. Wat dan gezegd van de
„noodrem"? Deze thans veel voorkomende
en onsympathieke stopfout, juist voor het
strafschopgebied, kan aan de hand van de
huidige spelreglementen moeilijk naar recht
en vermogen bestraft worden. De vrije
schop, met de beruchte muur voor zich, le
vert weinig goede resultaten op, zodat deze
nieuwe fout daardoor aangemoedigd wordt.
Het invoeren van een nieuw reglement is
o.i. noodzakelijk: een halve strafschop door
verwijdering van alle verdedigers uit het
strafschopgebied behalve de doelman, zou
een totaal andere toestand scheppen; de
opstelling der aanvallers zou dan natuurlijk
afhangen van de off-side regel, die daarom
niet noodzakelijk moet ingetrokken worden.
Indien we de nadruk leggen op de „nood
rem" is het omdat we iedere zondag in on
ze competitiewedstrijden de navolging zien
van deze moderne fout: het spreekt dat
onze voetballers niet alleen het goede over
nemen, maar ook de „efficiency" zien van
bepaalde intercepties, hoe onregelmatig de
ze ook mogen zijn.
De leiding van de cup-wedstrijden kan ons
ook niet altijd bekoren. Het is zeker dat de,
alhoewel strikt neutrale scheidsrechter zich
niet altijd kan losrukken van de invloed van
het aan huis zijnde publiek. Meermalen is
het opgevallen dat een heel competent ar
biter toch in bepaalde gevallen een gemis
aan durf vertoonde bij het stellen van een
voorbeeld. Wanneer we moeten vaststellen
dat een speler, na het geven van een vrij
willige stamp, niet uitgesloten wordt, be
grijpen we niet goed de referee, die door
gemis aan verantwoordelijkheidsgevoel, al
zijn collega's uit tal van landen beschaamd
doet worden. Er zijn veel varianten in fou
ten en in straffen, maar voor dergelijke ver
grijpen bestaat slechts één oplossing: de
uitsluiting, cup-wedstrijden of niet! Is het
angst van de referee, omdat hij eventueel
zou geweerd worden op andere dergelijke
matchen? Wij betwijfelen echter of hij, die
dergelijke staaltjes toelaat, nog een kans
zal krijgen.
Een vaderlijke arbitrage gaat in dergelijke
matchen niet op. Het spreekt dat er vrese
lijk gegoocheld wordt met de voordeelregel;
dat er door spelers veel toneel gespeeld
wordt, maar de arbitrage moet ook voor de
cupfinales in orde zijn en stroken met de
reglementen. Persoonlijke interpretaties van
de referee leiden onherroepelijk tot een
„chaos". Wat meer is, ook deze leidingen
vinden navolging bij onze jongere scheids
rechters, waarvan de gevolgen voor hen
zeker een voorbarig einde van hun loop
baan betekenen.
De beweeglijkheid, enkele uitzonderingen
Juweliers
Heiligeweg 12, Amsterdam-C., Tel. 23 65 41
5
