14
zindheid voor Ajax geheel vaarwel te zeggen. Dat hij zulks ten
slotte niet heeft gedaan, mevrouw en mijnheer Schep, nogmaals
onze hartelijke en welgemeende dank voor de onontbeerlijke
steun en goede raad, die u ons beiden hebt gegeven. Onmiddellijk
na aankomst in het Assembly Hotel werd ons een uitnodiging
overhandigd van mevrouw Van den Berg, de echtgenote van
onze Ambassadeur, voor een receptie op de Nederlandse Am
bassade. Onze Ambassadrice heeft ons gehele gezelschap op de
vaderlandse bodem in „Oranjehof" zeer gastvrij ontvangen en
van ons verblijf aldaar gedurende enige uren, een zeer gezellige
middag gemaakt. Prettige woorden werden tot ons gericht door
de gezantschap-secretaris, de heer Jonkman, welke door de
leider van ons gezelschap werden beantwoord. Persoonlijk was
ik trots op het compliment over de ploeg Ajacieden, hetwelk ik
van mevrouw Van den Berg mocht ontvangen bij ons afscheid.
Inderdaad het Ajax-gezelschap in leuke uniforme kleding, had
ter Ambassade een voortreffelijke indruk achtergelaten. Circa
14.000 Hollanders wonen in Pretoria, waarvan velen ons hebben
opgezocht om vroegere herinneringen op te halen. Ook de speech
in de Afrikaanse taal op het stadhuis door burgemeester Van
Tonder was een hoogtepunt.
Niet vergeten mag worden de trip, die wij gemaakt hebben
onder leiding van de heer Schep naar een origineel kafferdorp,
Mapoch Village geheten. Hier hebben wij voor het eerst een
goede indruk kunnen krijgen van het werkelijke leven der natu
rellen. Ongelofelijk interessant is deze trip voor ons allen ge
weest. Het rassenvraagstuk is een enorm groot probleem in de
Unie van Zuid-Afrika en is ongetwijfeld moeilijk op te lossen.
De volledige scheiding van het blanke en zwarte ras in trams,
autobussen, bars en sportvelden, om slechts een paar voor
beelden te noemen, is voor mij iets onbegrijpelijks en heeft mij
vanaf de eerste dag pijn gedaan. Zeer interessante en vaak
heftige discussies zijn later over dit punt ontstaan. Het oordeel
van de mensen, die reeds jaren in Afrika wonen, was vrijwel
steeds verschillend van het mijne. Vanwege hun langdurige
ervaring zijn zij meer competent om te oordelen dan wij, die een
en ander slechts gedurende een paar weken hebben kunnen aan
schouwen. De Hollandse voetbalclub A.D.O. te Pretoria, in
samenwerking met de Hollandia Zangers, hadden na afloop van
de wedstrijd op de Caledonian Ground, een zeer groot feest ge
organiseerd. Door de A.D.O.-jeugd werd zelfs een klein revue-
tje opgevoerd. De avond, die werd opgeluisterd door mevrouw
Van den Berg en het gehele gezantschapspersoneel met dames,
viel enorm in de smaak en zal zeker lang in ons geheugen
blijven voortleven. Jammer, duizendmaal jammer, van de nare
dingen, die in de namiddag tijdens de wedstrijd tegen het Noord-
Transvaalse XI waren geschied en die te allentijde een zwarte
bladzijde in de Ajax-geschiedenis zullen blijven.
Op Donderdagmorgen 19 Juni om 6 uur vertrokken wij met
acht particuliere wagens naar het Kruger National Park.
Een zeer grote voorbereiding was noodzakelijk om dit uitstapje
mogelijk te maken. Ik geef u onderstaand het programma, zo-
W/MWA
Directie CAREL C. KAMLAG en TOM MANDERS
als dit door onze Phil Blom was samengesteld. The party will
consist of 34 people in the following cars:
Ph. Blom J. F. Dove J. Boskemper N. Cardux
H. Schep H. Loopstra G. Jurrjens A. Rautenbach
The will drive in that order. Will these drivers stick to the
following rules: speed limit to the game reserve 50 miles per
hour, stops will be made at the following places: Bronkhorst-
spruit, Middelburg, Machadadorp, Nelspruit, and at the en
trance to the reserve past White River. Please don't leave until
all these cars have arrived at the above stops. Distance Pretoria
to the reserve 224 miles. In charge of the party will be Jimmy
Dove and Phil Blom. Please do as they say. The first evening
we stay at Pretoriuskop, second evening Skukuza. We shall
leave the reserve at 6 a.m. on Saturday via Crocodile Bridge to
Komatipoort. On Friday evening we shall fill in the custom
forms to have as little delay as possible at the border. Each
driver will be given a list of the people that he shall take in his
car. Drivers when you get tired let someone else take over.
Please do not get out of your cars in the reserve!
Wij hadden allen grote verwachtingen van de Game Reserve,
vanwege de diverse verhalen, die men van deze en geen reeds
hierover vernomen had. Als ik zeg, dat het absoluut de stoutste
verwachtingen van een ieder heeft overtroffen, dan weet ik
zeker, dat ik niet overdrijf. Wat een heerlijke en interessante
dagen hebben wij daar medegemaakt! Onvergetelijk! De tocht
van Pretoria via Nelspruit naar Pretoriuskop, de ingang van
het Kruger Park was buitengewoon mooi wat natuurschoon be
treft. De grote wegen voor snelverkeer door geheel Afrika zijn
zeer goed. Over de indrukken en belevenissen in het Kruger
Park, dat zo groot is als België, zou ik een geheel clubblad van
16 pagina's kunnen vullen. De ontmoetingen in de ongerepte
natuur met kudden olifanten, bokken en giraffen, het aan
schouwen van leeuwen, panters, hyena's, apen, wilde honden,
krokodillen en nijlpaarden waren evenementen om nooit te ver
geten. Ook de overnachtingen in de kralen van Pretoriuskop en
Skukuza waren- ongekend interessant vanwege het brullen der
wilde dieren en het tetteren van de olifanten. Zaterdagmorgen
vroeg zijn wij via Komatipoort de grens van het Kruger Park
en Zuid-Afrikaanse Unie) vertrokken naar Lorenzo Marques,
de hoofdstad van Portugees Oost Afrika, alwaar wij onze derde
wedstrijd moesten spelen. Gedurende deze tocht wederom prach
tig natuurschoon. In L.M. werden wij ondergebracht in Hotel
Aviz, hetgeen prima was. Enige moeilijkheden gaven de maal-
tijden, die alle bereid waren met knoflook, wat bij ons gezel
schap nu niet bepaald in de smaak viel. Zaterdagmiddag werd
er druk getraind, teneinde enigszins aan de grond te wennen.
Het stadionveld aldaar bestond n.l. uit een gravel baan zonder
één grassprietje, hetgeen natuurlijk voor ons iets volkomen on
gekends was. Het deed ons goed in dit Portugees sprekende
land kennis te maken met de missionaris pater Breurken uit
Geleen, die geregeld in ons gezelschap heeft vertoefd en ons
met alles behulpzaam was. Ook de aanwezigheid van de be
manning van het Nederlandse schip „Amstelvaart", dat in de
haven van L.M. lag, was een leuke verrassing. De verzorging
en gastvrijheid van onze Portugese gastheren was boven alle
lof. L.M. is een moderne stad aan een prachtige baai van de
Indische Oceaan. Hotel Polana met zijn bordessen en zwem
baden aan deze baai is een voorbeeld van moderne strand-
exploitatie. Maandagmorgen 6 uur werd de terugreis naar
Johannesburg weder aanvaard, een afstand van 600 km. Na
een prachtige tocht door Natal, waar wij rijke sinaasappelen
boomgaarden hebben aanschouwd, en waar wij een groot sor
teer- en verpakkingsbedrijf van deze vruchten hebben bezocht,
arriveerden wij om halfzeven n.m. in Skyline Hotel Johannes
burg.
Teneinde de vermoeienissen van de vorige dagen te boven te
komen, werd een dag volkomen rust gehouden. Prettige ver
halen en belevenissen werden die dag onderling uitgewisseld,
hetgeen zeer zeker ook zijn bekoring had. Woensdagmorgen
vroeg 25/6 wederom vertrokken naar Welkom, een hyper
moderne stad in Oranje Vrijstaat. Op de plaats waar nu Welkom
nog steeds verder wordt gebouwd, was 10 jaar geleden nog
volkomen rimboe. Plotselinge ontdekking van enorme onder
grondse goudlagen heeft geleid tot het ontstaan van de meest
moderne en welvarendste stad van de Unie. Tijdens de lunch,
die ons bij aankomst aangeboden werd door de directie van de
Anglo Amerikaanse Mining Corporation, werden ons enige in
vesteringsbedragen genoemd, welke in 10 jaren werden besteed.
Het bezoek aan de goudmijnen was uitermate interessant. Het
aanschouwen van een tafel met ca. 30 blikjes goud van ieder
