Intermezzo
SPORT
Dit stukje heet „Intermezzo", omdat het een adempauze is.
Calvus -stelt zich namelijk voor, zijn studiestukkies over Ajax
voort te zetten. En wel zoals deze door hem als buitenstaander
zijn beleefd en derhalve mogen we aannemen meer objec
tief worden gezien dan uit de toch altijd meer subjectieve hoek
van het clublid.
Eerst vraagt Calvus echter het woord voor een persoonlijk
feit. Zo omstreeks 1916/17 was Ajax op het toppunt van zijn
roem. Het aantal gegadigden dat zich bij de rood-witten aan
meldde was legio. Gevolg, een zeer scherpe selectie. Calvus
was toen echt achttien; nee, men kan beslist niet van hem
zeggen, dat hij „niet èchttien was". In alle bescheidenheid, hij
kon er wel iets van; al was hem het spel nooit door een trainer
bijgebracht. Nee, Calvus was een autodidact van tussen de
putten op straat. Maar hij had bijgeleerd. Hij had van zijn 12e
af meer uren per week tegen een grote bal getrapt dan enig
persoon, hetzij prof of staatsamateur, thans ooit van zijn werk
gever zou accepteren. Driehonderd weken, beter: 1800 dagen
lang. Behoef ik U nog te zeggen dat Calvus bij Ajax gewei
gerd werd? Door de Vierschaar: Egeman, Grootmeijer en nog
een tweetal van kaliber, Tjerk de Munnik en Frans Schoevaart,
geloof ik. Ze lieten hem niet eens proeftrappen. Zijn eerlijke
aanbeveling dat hij geschorst was geweest èn als aanvoerder
èn als voorzitter(18!) wegens zijn twijfel aan de sportieve be
slissing van een bondsbestuurder was voldoende. Hij kon „te
hunner gouverno" niet eens naar voren brengen dat die eigen
ste bestuurder op zijn beurt weer was geschorst door de N.V.B.,
want dat voorval moest toen nog plaats vinden. Calvus kwam
bij een andere club terecht, die spoedig daarna eveneens het
Walhalla betrad (niet door Calvus' toedoen overigens). Het
verhinderde deze ondankbare niet bij Ajax ondersteunend lid
te worden en dit gedurende twintig jaar te blijven.
Het vijfje dat begeerd werd.
Als bij een echte raamvertelling draaien we nu de film terug.
Had Calvus aanvankelijk alle kleine-balklassen van de kleuter
school doorlopen, al spoedig volgde de lagere school van „het
drietje". Maar ook dat was nog niet het ware. Het moest de
Hogeschool van het Vijf ie worden, hetgeen nog iets anders is
dan de Vijfjarige, waar te dier dagen ten hoogste wat Zweedse
gymnastiek werd gegeven. Voor het Ministerie van O. K. W.
zou het aanschaffen van een voetbal in die jaren gelijk hebben
gestaan met het vervaardigen van de H-bom, al dan niet opge
tooid door kobaltblauw, thans. Des te minder officiële belang
stelling, des te meer „particulier initiatief". En daarom wenste
Calvus, die zo tegen zijn vijftiende uiteraard nog niet veel van
een Calvus had, een echt origineel vijf ie' te bezitten. Maar hoe
Stel, je kon op die leeftijd al bij een grote club terecht, dan zou
dit verraad betekend hebben jegens je ouwe, getrouwe voetbal-
Cicoede prestaties
zijn slechts mogelijk als U
in het bezit bent van een
perfecte lichamelijke
conditie en
uitstekend schoeisel
en kleding
(Leo v. d. Kar)
weet wat U nodig heeft
Ceintuurbaan 149-153
Telefoon 28987
tegenover Rialto theater
vrinden van de straat. Zal dat vijfje er komen. Om dat te weten
te komen, draaien we de film nogmaals terug.
Materiaalzorg.
Ja, die straatvrienden. Hadden zij niet alle negen eerlijk een
cent geofferd voor de oude tennisbal, die raison van een dub
beltje was overgenomen van de opperterreinknecht, een soort
terreinheer dus, der tennisbanen van het A.B.L.O.-terrein Had
men Calvus als aanvoerder niet deze schat ter hand gesteld en
had deze niet de vieze-keptein, de op hem na beste speler
van de ploeg, uitverkozen om tezamen en in vereniging die
Woensdagmiddag naar de Constantijn Huygensstraat te gaan
om te trachten aldaar zo'n prima tennisbal te bemachtigen
Te trachten ja, want lang niet altijd beschikte deze meester
knecht of misschien was het slechts een wat voordelig uit
de kluiten gewassen ballenjongen over zo'n moordbal met
wel twee lagen canvas voordat het rubber te zien kwam. Maar
in de ogen van Calvus c.s. was het in ieder geval een hele
meneer.
Weinig had het gescheeld of ze waren zonder die occasionele
aankoop teruggekeerd. En, wat erger zou zijn geweest, ook
zonder de centen. Want „Der Weg zurück" was, evenals dat
enkele jaren later in 1918 het geval zou zijn, geen gemakkelijke.
De heenweg was vlot verlopen. Weliswaar leidde van de Pijp
naar de Constantijn Huygens een lijn 3, maar welke jongen van
een jaar of 12 had er in die dagen nou 5 spie voor de trem En
al had hij die stuiver bezeten, hij zou wel stapel zijn geweest
om die voor zoiets onnuts als een tramrit te offeren.
Auto's reden er practisch nog niet. Maar achter op een kar
van het Amsterdamsch Vleeschvervoer ging het net zo vlug als
je er bij de P.C. afsprong en het Vondelpark door stak (een
Vondelbrug zou pas 40 jaar later verrijzen). Een heerlijke kar
met twee paarden in gestrekte draf er voor en tien halve koeien
er op. Tegen regen beschut onder het zeil, alsmede tegen een
zweepslag van de vervoerder, zo deze je in de gaten mocht
krijgen. Maar je klom er natuurlijk, pas op als de kar was gaan
rijden.
Terug.
Anders dan de verslagen troepen der Triple Alliantie telden
wij het vervoersprobleem van „de weg terug" niet. Hadden wij
niet ons heerlijk kleinood, een echte tennisbal die, als je hem
met kracht op de straatstenen gooide, bijna tot de 2e verdieping
opstuitte? Had hij het maar niet gedaan! Want, terug naar de
Pijp ging centerende. Maar tja, wer kann dafür, als zo'n hard
balletje zó stuitert, dat je hem wel eens ineens op je wreef moet
nemen, met het gevolg dat het ronde ding op een balcon blijft
liggen? Meestal rolt zo'n springerige stuiter dan onder de spij
len van het balconhek door er weer af, maar er zijn ook van
die mensen, die, als ze kleine kinderen hebben, zo'n balcon
hebben afgeschut met kippengaas, opdat de lievelingen het
speelgoed niet naar beneden keilen. En dan is het: dag bal! Wat
doet men dan als er aan zo'n huis niet wordt opengedaan?
Wéét U het niet Dan klimt zo'n waaghals met levensgevaar in
de regenpijp. Vandaar op het balcon is maar een stap! Calvus
was meer knoerter dan klimmer, maar z'n ampiemaat, tegen
woordig een eerzaam huis-deur-waar-va-der plus donateur(!)
en thans ampiemaat van niemand minder dan, alweer, Gerrit
Ziegeler; z'n ampiemaat dan was een geboren lichtmatroos. En
zo kwam je dus, als dat balletje althans niet in een gat sprong
onder een stoep waar een luchtrooster behoorde te zitten, al
centerende in de Pijp.
Het vijfje van een daalder.
Maar een tennisbal voor een jongen van 15 is als een ramme
laar voor een knaap van 11. We hadden het al een paar jaar met
niet minder dan een drietje gedaan, maar eigenlijk was dat
toch ook niet je ware. Maar op Calvus' 15e verjaardag zou het
er dan. toch eindelijk van komen. Natuurlijk gaf vader geen
nieuwe. Zo'n kostbare geschiedenis was goed voor een hele
club. Doch een bedrag gelijk aan de hoed van Ome Jan, die,
mogen we een onzer vaderlandse liederen geloven, nog altijd
een daalder kost, ging er mee door. Hoe je daar dan zo'n grote
bal voor dacht te krijgen. Bij Ajax! riep je triomfantelijk. Waar-
anders dan bij Ajax?
Calvus weet niet, lezer, of hij nu een geheim gaat verklappen,
of, veel erger, onoirbare zaken uit de doeken gaat doen. Maar
komaan, de bewuste terreinknecht, Calvus is vergeten of hij
Gerrit, Hendrik dan wel Dirk heette, is, zo hij nog leeft, al jaren
niet meer in functie. Het komt er dan op neer dat Calvus, en
niet alleen hy natuurlijk, in de dagen voor Wereldoorlog I, een
Manfield Hotspur
schoenen
Engels Import
Wist U dat wij een speciale
afdeling hebben voor le klas
sportieve kleding
Voor Uw wintersportreis
slaagt U bij ons
stellig