Meta-critiek van Douwe Wagenaar en ons antwoord daarop.
6
In het Januari „Ajax-Nieuws" is ontzettend veel critiek uit
geoefend op het verdedigende voetbal van de laatste tijd,
bijzonderlijk op de speelwijze van het elftal van De Vole-
wijckers in het algemeen en enkele spelers in het bijzonder. Ik
heb dit blad goed gelezen zoals steeds en geloof, dat
we de goede vriendschap hebben verspeeld door het gelijke
spel in het Ajax-stadion. De aanvallen op onze club deden me
pijn, gedachtig aan het gezegde: ,,wie zwijgt stemt toe", deden
me besluiten enige plaatsruimte te vragen voor een weder-
woordje oftewel een meta-critiek.
Om alles, naar voren gebracht in jullie blad, duidelijk en
met zwierigheid te beantwoorden, zou te veel plaatsruimte
vergen, vandaar mijn grote beknoptheid, hetwelk in mijn cri
tiek niet als gebrek aan bewijzen moet worden aangevoeld. Ik
ben geen clubchauvinist, die alles door dun en dik verdedigd en
wat ik beweer kan ik bewijzen.
Dat een ander eens in je clubkrant schrijft, kan nooit geen
kwaad. Onze club weet nu, hoe enige heren van Ajax over ons
denken, straks weten jullie hoe ik over Ajax denk. Heeft het
nut? In alle bescheidenheid, ja! Juist bij Ajax, want
steeds mis ik bij jullie de onontbeerlijke zelfcritiek.
Veel van een clubnaam vind je in de club terug, heeft een
deskundige eens tegen mij gezegd. Gedachtig daaraan, ben ik
even in mijn boekenkast gekropen en heb gezocht wat voor
Griekse held Ajax toch wel was. Ajax dan, was één der
Griekse helden uit het beleg van Ilium, aan het hoofd van 40
schepen trok hij op naar Troje en onderscheidde zich door
dapperheid en vlugheid. Op de terugtocht deed Athene hem
schipbreuk lijden; Poseidon, de beheerser der zee, redde hem
het leven, maar toen hij zich beroemde, dat hij tegen de wil der
Goden de dood was ontkomen, spleet Poseidon met zijn drie
tand de rots, waarop hij Ajax had gezet en deed deze met de
snoever in de diepte verdwijnen.
Nu kunnen jullie me nog tegenwerpen, deze Ajax de Locriër,
zijn wij niet, wij zijn vernoemd naar Ajax de Salaminiër. Je
had geen Hom. Od. IV moeten naslaan, maar Odyssee XI. Wel,
Ajax, zoon van Telamon, trok met 12 welbemande schepen
naar Troje, hij was één der stoutmoedigste strijders, een
waardig tegenstander van Hector. Bij de verdediging van het
lijk van Patroclus, vriend van Achilles, wak Ajax de hoofd
figuur .Bij de dood van Achilles, schonk de moeder Thetis zijn
wapenen aan de dapperste der Grieken. Hierop maakten Ajax
en Odysseus aanspraak. Zij werden echter aan laatst genoemde
toegewezen. Ajax verviel hierdoor in razernij en stortte zich
in zijn eigen zwaard.
Zo zijn twee Ajacieden aan hun einde gekomen. Aldus de
Griekse mythologie over hen, waar jullie naar zijn vernoemd.
En, beste Ajaxvrienden, ik ben niet zo vermetel, voorspellingen
te wagen ovër jullie einde, verre van dat, ik hoop, dat jullie
mij overleven. Maar tocher zit iets leerzaams in, wie
vergelijken wil en kan, die vergelijke! In jullie laatste clubblad
staat een taal van de grote sterke club, die de vriendschap
misschien wel wil, maar zo overdreven laat merken, de vijand
schap niet vreest. Deze taal, deze stijl, is niet juist, beste
vrienden.
Moet ik nu ingaan op de verkeerde veronderstellingen, halve
en hele onwaarheden, suggesties, die kant noch wal raken,
beledigingen aan ons adres Graag zou ik het willen, maar ik
weet, de plaatsruimte is duur en het heeft weinig zin.
Als gemeen spel wordt afgemeten naar het aantal gegeven
vrije schoppen, dan verliezen jullie het, beste vrienden, want
tegen Ajax zijn er 14 genomen, tegen Volewijckers 12.
Wij waren voor een hoofdklasse, om het spelpeil te ver
hogen, door ons voorgesteld, dat Ajax er nog tegen was. Wij
vrezen de kwaliteit niet in ons spel, vrienden!
Over systemen zullen we het maar niet hebben, daar zullen
de mensen altijd over van mening blijven verschillen; maar
laat een ander het goed recht te spelen, zoals zij het believen,
de spelregels laten juist deze mogelijkheden.
Ajax moge dan één van Neerlands superploegen zijn, alhoe
wel ik daaraan ga twijfelen, gezien de resultaten in wedstrijden
niet tegen De Volewijckers, van veel taktisch inzicht hebben
zij de laatste tijd niet doen blijken. En nu is het vreselijk dom
om kwaad te worden als men een wedstrijd taktisch niet kan
winnen. De taktiek doet toch nog steeds mee in een wedstrijd,
in een kamp tussen twee ploegen, die om de overwinning
vechten.
Zouden jullie een wedstrijd niet meer beslist willen zien uit
gedrukt in de aantallen doelpunten, maar in de schoonheid
van het spel, dan gaan wij daar ook mede accoord, vrienden!
Zullen we dan misschien samen in schoonheid sterven
En danwaarom stellen jullie de tegenstanders altijd
als zulke harde en ruwe knapen voor, veel te enthousiast en
onbesuisd en eigen mensen als engelen en lieve poesjes
Kom, De Bruijn en Adè en andere beste Ajax-vrienden, ver
laat eens een Zondagmiddag de prachtige overdekte tribune,
en begeef je eens tussen het publiek op de open zitplaatsen, en
wring je eens tussen de staanplaatsbezetters, vraag eens aan
deze bezoekers hoe ze over Keizer, Potharst, Fischer en v. d.
Linden denken! Ik weet zeker, dat hun oordeel niet mals is.
Wees daar toch niet blind en doof voor!
Veel, heel veel zou ik nog kunnen schrijven, niet om af te
breken wat we zo moeizaam hebben opgebouwd: waarachtige
vriendschap. Ik zou nog wel iets kunnen zeggen, ondanks dat
ik een betrekkelijke buitenstaander van jullie club ben, waar
om het jullie minder goed gaat. Over julie taktiek, maar ook
over jullie spelers individueel! Maar daar is het hier de plaats
niet voor!
Het gaat een club niet goed, als zij haar eigen fouten ver
bergt, pijnlijke kwesties verdoezelt, haar tekortkomingen op
een ander schuift, achter een bedrieglijke parade alsof alles
naar wens gaat in eigen verband en de mislukkingen de
schuld van een ander zijn.
Het gaat een club niet goed, als zij geen zelfcritiek heeft,
slechts met een gevoel van zelfvoldaanheid voortleeft, zich aan
eigenwaan overgeeft en eist, dat iedereen bukt voor een roem
rijk verleden en grote historie.
Ik ben en blijf een groot bewonderaar van Ajax, veel hebben
wij van jullie kunnen leren, maar de geest in jullie laatste
clubblad kan ik niet bewonderen en waarderen. Het spijt mij,
zulks te moeten schrijven, de eerlijkheid geeft, het me echter in.
Nog beschouwen wij het als onze taak om altijd en overal
voor de vriendschap op wacht te staan, en zijn wij bereid te
strijden tegen hen, die onze vriendschap willen verbreken. Wij
voeren in ons banier en dragen het als een erecode bij ons:
Fairplay loyaal consequent! Wanneer wij deze begrippen
zouden verliezen, ik zou geen Volewijcker meer zijn. Het laat
ste Ajax-nieuws zou mij dit willen suggereren. Neen, dat
geloof ik niet!
Geachte heer Wagenaar!
Zoals U ziet is aan Uw wens volkomen gevolg gegeven, Uw
Meta-critiek is onverkort opgenomen.
Wat mij het meeste tegenviel, is, dat U blijkbaar aan die
mogelijkheid hebt getwijfeld en dat bewijst, dat U ons toch
niet zó goed kent als U veronderstelt.
Ja, wat was dat een moord-tijd, hè, toen met al die oude
Grieken. Neem die Odysseus eens, meer dan tien jaar heeft
hij erover gedaan om van Troje weer thuis in Ithaca te komen
en hing toen een verhaal op, waarmee wij bij onze Penelope's
niet de minste kans zouden maken. En hij kon niet eens zeg
gen, de laatste pont gemist te hebben, een troef, die jullie,
Over-IJ-ers nog altijd achter de hand hebben.
Maar nu over die oude Ajax, die zich het leven benam door
zich in z'n eigen zwaard te storten.
Laat ik U dit zeggen, als er één ding is, dat we met
alle gebrek aan zelfcritiek, waaraan we volgens U lijden
kunnen begrijpen, dan is het wel dat bij vele supporters van
onze zusterverenigingen de wens leeft dat wij, het moderne
Ajax, nu eens eindelijk het goede voorbeeld van onze klassieke
naamgenoot zouden volgen of op een meer aan de moderne
tijd aangepaste wijze harakiri zouden plegen. We hebben te
lang ons in de voorspoedszon gekoesterd, dan dat dit anders
zou kunnen zijn. Natuurlijk geldt dit voor de supporters, niet
voor Volewijckers en U persoonlijk.
Veel van de clubnaam vind je in de club terug, schrijft U.
Als er in Goor een club van die naam bestaat en dat zal
wel dan heeft die met z'n doop toch wel 'n erg zware
morele belasting meegekregen. U heeft in Uw boekenkast
onder de A van Ajax gezocht. Ik heb eens gekeken onder de V
van Volewijckers en vond in een historisch werkje van A.
Margaretha van Gelder, dat Volewijk de plaats was, waar de
lijken van misdadigers werden tentoongesteld. Nogal een
lugubere relatie, vindt U ook niet?
