Leonardo
Nieuwe tegenslag
voor een zondagskind
De vraag is: heb je nu heel veel geluk in je leven, of juist heel veel pech? Het antwoord
is: 'allebei.' Drie dagen na die uitspraak slaat het noodlot weer eens toe. Leonardo Vitor
Santiago scheurt opnieuw zijn kruisband. Hij schrikt wakker uit een onwerkelijk fijne droom
als feestelijk binnengehaalde Ajacied. Telkens als het geluk voor het grijpen ligt, zijn zijn
armen net te kort.
tekst Raymond Bouwman
fotografie Tessa Posthuma de Boer
Het interview wordt gehouden tussen de
wissel tegen Willem II en het scheuren
van zijn kruisband tegen Heerenveen.
Soms is er weieens twijfel, als Leonardo
naar de grond gaat, maar nu is het
vriend en vijand duidelijk dat er iets ergs gebeurd
is. Leonardo huilt hartverscheurend. Die avond
meldt Frits Barend dat hij een eenzame en geknakte
Leonardo huilend naar de auto heeft zien strompe
len. 'Dit is einde carrière,' schijnt Leonardo te heb
ben gesnikt. Het was angst, teleurstelling en paniek
tegelijk. Dezelfde blessure, maar dan aan de andere
knie hield hem ooit veertien maanden aan de kant.
Het vooruitzicht van dat moeizame proces zou de
grootste optimist depressief krijgen. Een dag later,
als de MRI-scan heeft aangetoond dat de kruisband
inderdaad is gescheurd, is de strijdlust alweer een
beetje terug. 'Vandaag is de eerste dag van de weg
terug. Ik ga een moeilijk proces in, maar ik ga er
weer voor knokken. Ik weet dat ik dat kan. Zelf, en
met de steun van mijn vriendin en van de club.'
Henk ten Cate meldde op de persconferentie na
Heerenveen dat niet alleen de wedstrijd verloren
was gegaan, maar ook voorlopig Leonardo. Hij
leek het laatste zo mogelijk nog erger te vinden
dan het eerste. En dat terwijl hij in de wedstrijd
ervoor - kwartfinale KNVB Beker tegen Willem II
- Leonardo nog behoorlijk had aangepakt vanwege
zijn matige spel. De bijbehorende wissel is veel
besproken, omdat Leo woedend kijkend het veld
verliet. Volgens de speler in kwestie, en ook volgens
zijn trainer, was er niets aan de hand. Leonardo
heeft altijd de schijn tegen.
'Ik voelde me lang onbegrepen,' zegt Leonardo. 'De
dingen worden vaak verkeerd uitgelegd. En als je
op zoek bent naar het negatieve, zal je altijd ook
het negatieve vinden. Of denken dat je dat hebt
gevonden. Ten onrechte. Zoals in de bekerwedstrijd
tegen Willem II. Ik werd gewisseld. En ik keek
boos. Iedereen heeft dan direct zijn verhaal klaar.
Ze willen in mij graag een vervelende en moeilijke
jongen zien. Maar ik was gewoon teleurgesteld in
mijn slechte spel. Het eerste kwartier was goed,
daarna moest ik worden gewisseld, want ik was zo
zenuwachtig geworden, dat ik niets meer goed kon
doen. Mensen vinden het leuk om het over mij te
hebben. Dat was al zo bij Feyenoord. Bij NAC ook.
Het ging nooit over NAC, alleen over mij. Ik snap
niet waarom. Mensen vinden mij kennelijk heel
interessant. Ik vind dat er veel te veel aandacht voor
mij is. Ik dacht, ik ga bij Ajax spelen, dan letten ze
niet meer zo op mij. Maar nee, ook bij Ajax gaat
het meestal over Leo. Je wordt wel gefrustreerd
als je imago niet klopt met wie je bent. Dan kan je
zeggen: wat kan mij het schelen. Maar zo ben ik
niet. Ik ben een gevoelige jongen. Als mensen mij
een klootzak vinden, heb ik daar last van. En als je
iemand graag een klootzak vindt, dan zijn er altijd
wel mogelijkheden om je gelijk te halen. Als ik niet
lach ben ik arrogant. Als ik lach, neem ik het niet
serieus. Zeg mij maar wat ik dan moet doen. Ik kan
alleen maar wel lachen of niet.'
Solo
Zijn carrière begon met de wonderschone docu
mentaire van Jos de Putter, Solo, de wet van de
favela. Leonardo en Anselmo zijn twee vrienden
die niets anders willen dan als voetballer slagen. De
dan 11-jarige Leonardo dribbelt zich steeds verder
de feilloos registrerende cameralens in. De droom
als profvoetballer ooit te kunnen ontsnappen aan
de onbarmhartige omstandigheden van Rio's slop
penwijk Jacarézinho, lijkt uit te komen als Frans
Bouwmeester en Piet de Visser hem een jaar later
naar de Feyenoord-jeugd halen. Na de aftiteling
van de documentaire volgen jaren van toenemend
optimisme. Bij Feyenoord, maar zeker ook bij
Leonardo zelf, die iedere tegenstander in de jeugd
minimaal vijf keer passeerde. Op 17-jarige leeftijd
debuteert de sensatie in Feyenoord 1. Maar zijn de
finitieve doorbraak blijft uit. Blessures werpen hem
terug. In een wedstrijd tegen Volendam scheurt hij
een kruisband, en ook de band met diverse trainers
vertoont scheurtjes of zelfs een stressfractuur. Leo
is moeilijk, vindt men. Leo komt alles en iedereen
voorbij, behalve zichzelf, zegt men. Bij Feyenoord
verliest men uiteindelijk al het vertrouwen in een
goede afloop. Leonardo gaat naar NAC.
'Ik ben gewoon opnieuw begonnen bij NAC,' zegt
Leonardo. 'Toen kwam het plezier weer terug. Ik
werd weer mijzelf. Ik lachte weer. En toen ging
het opeens snel beter. Een jaar later kon ik naar
een aantal clubs, waaronder PSV en Ajax. Een jaar
eerder zat ik in de dip van mijn leven. Veel mensen
dachten: het is voorbij. Normaal gesproken, als je
weer in het tweede van Feyenoord moet gaan spe
len, weet je dat je het eigenlijk niet meer kan halen.
Maar ik wilde het niet opgeven. Kon het ook niet
opgeven. Mijn karakter liet het niet toe. Het was
mijn enige droom. Hoe kon ik die opgeven? Het
was bij Feyenoord niet gelukt, maar dat betekende
voor mij alleen maar dat ik het opnieuw, en op een
andere manier moest proberen. Het moeilijkste
moment was toen ik na lange tijd terugkwam van
die andere zware blessure. Ik speelde één wedstrijd
en iedereen wilde me meteen alles zien doen wat ik
daarvoor kon. Dat kon niet. Maar de conclusie was
dat ik het niet meer kon; dat ik langzaam geworden
was. Het was de dip in mijn leven. Toen een hele tijd
niets, en toen naar NAC. Daar ging het opeens heel
snel. Bij NAC wilden de mensen wél in mij geloven.
Dat voelde ik. En het ging beter en beter en beter.
Iedereen gunde het mij. Alle spelers waren blij voor
mij als het lekker liep. En dus wilde ik ze ook
iimaaft 2007