tegenpartij erin en verlies je, een zware tegenvaller.
Het team krijgt daarna weer wat tikkies. Het loopt
minder. Ineens deugt er helemaal niet meer van,
volgens al die mensen eromheen. Dat is weer de
mindere kant van de voetballerij. Het ene moment
is alles top, het andere moment klopt er ineens niets
meer van. Ik heb iets tegen zulke beeldvorming. We
hebben dezelfde spelers en we kunnen nog net zo
goed voetballen als voorheen.'
Ook bij ups en downs moet je oog hebben voor
de algemene trend, wil hij maar zeggen. En die is
opgaand. Speltechnisch en -tactisch is er sinds zijn
entree begin juli vooruitgang geboekt. 'Dat hebben
die eerste drie maanden laten zien. We zijn gevor
derd in tactische trainingsvormen, er zijn diverse
samenstellingen geprobeerd en de lijn wordt steeds
duidelijker. Iedereen weet wat hem te doen staat.
Nu het iets minder gaat, is het zaak er als team
mentaal weer sterker uit te komen. Dat hoort er
allemaal bij. Echt.'
In de loop van de jaren is Jaap Stam, van oudsher
niet zo'n prater in het veld, door zijn surplus aan in
zicht in het veld meer en meer een coach geworden.
Maar, zegt de nuchtere man met zelfkennis: 'Ze
moeten mij ook coachen. Medespelers, technische
staf. Ik zie ook niet alles, al heb ik die band om
m'n arm.'
Hoe sta jij, met die band om je arm, in de affaire rond
Sneijder en Perez, die zich eind november verbaal lieten
gaan?
'Ach, lieten gaan, dan lijkt het of zo'n uitlating
voortkomt uit iets wat Perez echt denkt. Kenneth
heeft dat gezegd, maar zoiets meent hij helemaal
niet. Een impuls. Frustratie. Dan wordt er weer
zoveel over geschreven en gezegd... Eén persoon
rakelt het op door een tv-opname helemaal te gaan
analyseren en vervolgens valt heel Europa over
hem heen. Zelfs Italiaanse kranten namen het over.
Overdreven.'
Toch niet goed te praten.
'Dat is waar, maar iedereen zegt weieens wat ver
keerds. Echt heilige boontjes bestaan niet. Ze moe
ten niet allemaal opeens zo moralistisch worden.
Je hoort zoveel roepen: rooie, smerige blanke... Ze
maken mij uit voor van alles en nog wat, kale dit
en dat. Natuurlijk hebben we als topvoetballers een
voorbeeldfunctie, maar er bestaat ook nog zoiets
als de hitte van de strijd. Die jongens zitten er zelf
ook mee.'
De eerste grote tegenvaller was de uitschakeling,
op miraculeuze wijze, door FC Kopenhagen in
augustus, waardoor Ajax de Champions League
onverhoopt misliep. Weinigen konden toen een
woord uitbrengen, lamgeslagen als ze waren, maar
van Jaap Stam noteerden we: 'We moeten voort, in
zak en as zitten helpt niet.'
Toch moet Stam vooraf niet gedacht hebben dat hij
in de UEFA Cup ging voetballen. 'Ook daarin kun
je als elftal veel leren. Maar het was een domper
natuurlijk. Op dat podium en op dat niveau komt
er in spelers iets extra's naar boven. Je kunt je laten
zien aan de wereld, als club, als speler. Het mocht
niet zo zijn, maar het had wel zo moeten zijn.'
En het kampioenschap, nu een Latijns georiënteerd
PSV zich ijzersterk en, tja, 'effectief', aan de kop
heeft genesteld? Jaap Stam mikt er nog steeds op.
Voor minder doet-ie het niet. 'We moeten daar nog
spelen emzij hebben ook nog wel het een en ander
voor de boeg. Ze krijgen het nog zwaar met de
Champions League erbij. Wij doen intussen wat
we moeten doen en kijken van week tot week.
Elke volgende wedstrijd moet je winnen, dat is
stap één.'
Jaap Stam is zo iemand die elke dag bezig is met dat
wat hij doet zo goed mogelijk te doen. En als ergens
verbetering mogelijk is, dan moet die er komen.
'Zoiets moet ook in je zitten, dat perfectionisme,
altijd willen winnen, niet kunnen verliezen. Een an
der bouwt af, mijn instelling is anders. Als ik voor
mezelf een keer voel: het gaat niet meer, dan geef ik
het wel aan. Zo niet, dan ga ik vol door.'
Leer jij bijvoorbeeld ook van kijken naar wedstrijden?
'Nee, tegenwoordig doe ik dat niet meer. Vroeger
keek ik alles, nu kies ik m'n wedstrijden.'
De voetballerij is een bijzondere wereld. Heb je er vrienden
aan overgehouden?
'Met spelers heb ik weinig contact gehouden.
Numan, Overmars, Waterreus, dat is het wel. Dat
verwatert vrij snel, iedereen is met z'n eigen dingen
bezig. Ik heb meer contact overgehouden met bege
leiders en stafmensen, vooral bij AC Milan.'
En de supporters, als je ergens terugkomt?
'Ze zijn me nergens vergeten, integendeel.