naar Italië zou gaan. Dat kreeg ik in 2001 op m'n
bord toen ik naar Lazio Roma vertrok. Maar kijk,
alles verandert nu eenmaal met de jaren. Je wordt
wijzer, je staat meer stil bij bepaalde dingen. Dan
verander je van mening.'
Hoe onrechtvaardig is het eigenlijk ook om jonge
mannen die toevallig knap een bal kunnen beroeren
aan een tafel neer te zetten en uitspaken te laten
doen over uiteenlopende onderwerpen, terwijl ze
niet vanwege welsprekendheid beroemd zijn ge
worden, laat staan om wereldwijsheid. Daarom
vertel ik hem maar niet wat hij in 1997 tegen mij
zei: 'Bij Ajax zijn die jongens allemaal zo gebekt...
Het is niet mijn stijl.'
Alles stap voor stap, zo is de stijl van Jaap Stam.
Van jaar tot jaar bekijken hoe het gaat. Bij de
amateurs van DOS Kampen vond hij dat hij de
MTS elektrotechniek af moest maken, zelfs bij
FC Zwolle nog (1992-1993), maar daarna bij
Cambuur liet hij de school voor wat die was.
'Afmaken? Nu nog? Nou, op zichzelf ben ik niet
een type dat stilstaat, ik mag graag dingen lezen
en leren, maar de elektrotechniek, nee, dan zou ik
helemaal opnieuw moeten beginnen. Je moet je in
dat beroep elk jaar bijscholen.'
Niet dat we echt dachten dat Jaap Stam nog elek
trotechnisch tekenaar zou worden. Even terug in
de tijd, voor een idee van een wonderlijke carrière.
Fabuleus goed was hij bij de beroemdste en popu
lairste club ter wereld, Manchester United (1998
tot 2001), maar bij FC Cambuur ging het in het
seizoen 1993-1994 niet best. Een moeilijke tijd,
daar in Leeuwarden onderin de eredivisie; hij was
al 21 maar stond vaak te trillen op z'n benen. Dat
gaf hij later toe. Vanaf zomer 1994, gedegradeerd
naar de eerste divisie, begon de stijgende lijn. 'Nee,
ik dacht toen geen moment aan Manchester United
of AC Milan. Ik keek niet ver vooruit. Dat doe ik
nog steeds niet.'
Zomer 1995 verdiende hij een overgang naar
Willem II, waar hij in december met zijn team het
grote Ajax van Van Gaal de eerste competitieneder
laag in twee jaar bezorgde. Na negentien wedstrij
den stapte hij in februari 1996 over naar PSV, waar
een rol als reserve voor hem leek weggelegd. Maar
eerst mocht hij Chris van der Weerden vervangen
die geblesseerd wegviel als rechtervleugelverdedi-
ger, daarna kon hij dankzij een kwetsuur van Ernest
Faber naar het centrum overstappen, zijn favoriete
positie. Hij voldeed. En meer dan dat. Hoewel
hij officieel doorging voor beperkte verdediger,
ging het door zijn toenemende zelfvertrouwen en
inzicht en de gedrevenheid om het uiterste eruit te
halen, elk jaar beter: international in 1996, naar
Manchester United, Lazio Roma, AC Milan en als
natuurlijk hoogtepunt: Ajax.
Aanvallende bijdrage
Wat trof je aan, in juli 2006?
'Ik had geen beeld, geen verwachting. Veel spelers
waren weg, veel kwamen tegelijk met mij aan. Je
laat alles maar op je afkomen. Ik moet zeggen dat
ik me vanaf dag één thuis voelde. Iedereen ving me
goed op, spelers, begeleiding, staf. Bij de eerste trai
ningen gaven fans me al een geweldig onthaal.'
En het publiek in de ArenA, waar je het allemaal ook voor
doet?
'Meteen positief. Ik ben iemand die alles geeft, an
deren helpt en zich ook laat helpen, want dat heb
ik net zo goed nodig. Dat zal de mensen hebben
aangesproken.'
En je spel? Je was gewend aan het straffe gedachtegoed
van de Serie A.
'Je bedoelt dat ik soms van die rushes naar voren
maak. Dat kan nu mede doordat ik de laatste.twee
jaar voornamelijk rechtsback stond en in Italië kom
je dan minder op en ben je sterk gebonden aan
die rechterkant. Maar hier vinden de mensen het
prachtig als je aanvallend iets komt bijdragen en
dat vind ik zelf ook. Het kan daarnaast baat heb
ben voor het elftal. Ook niet onbelangrijk.'
Ben jij blessuregevoelig?
'Vind ik wel meevallen. Ik voel me fysiek in staat
voorlopig door te gaan. Nog wel.'
Wat vind jij leuk aan voetbal?
'Winnen. Dat vind ik het allerleukste. En als je dat
doet met goed spel, voor jezelf én als team, dat is
het allermooiste. Dat is een goed gevoel. Als je een
goede reeks hebt neergezet zoals wij tot aan die on
gelukkige nederlaag tegen PSV, dan raak je gewend
aan het winnen en dan wil je doorzetten. Dat het
dan niet lukt is erg, erg moeilijk te verwerken.'
Waarmee we onvermijdelijk komen op de consta
tering dat het elftal in opbouw een terugval had
na de teleurstellende 0-1 nederlaag tegen PSV dat
alom lof krijgt toegezwaaid voor de 'realistische',
'effectieve' en zo 'resultaatgerichte' aanpak.
Jaap Stam: 'We speelden toen in de eerste helft
fantastisch, na rust minder, maar kwamen niet tot
scoren. Dat kan gebeuren. Dan rolt zo'n bal van de
Ajax Maaazine
