Meneer van Dale taalt naar voetbal
Men no Pot
Vak 127
Pimento 521ISBN 90-499-7004-4
249 pagina's, 16,90
'Voetbal gaat niet om winnen. Niet om glorie, niet om prijzen en eigenlijk niet eens om voetbal. Het gaat erom datje er staat.'
worden beschouwd. 'Ajax had Zlatan verpatst.
Dat kon niet missen. Vlak voor het verstrijken van
de deadline was hij verkocht, voor een idioot lage
prijs, terwijl hij nog een contract voor twee seizoe
nen had. Aan Juventus, nota bene een tegenstander
in de Champions League. Hij zou zijn eerste wed
strijd voor zijn nieuwe club waarschijnlijk tégen
Ajax spelen. Waarom zitten er bij Ajax altijd weer
van die ranzige geldhoeren in het bestuur? Als
het er echt op aankomt, word je door je eigen club
knalhard in de steek gelaten. Ajax kan later dit jaar
goede jaarcijfers presenteren. Ze drinken er waar
schijnlijk een glaasje sjampoepel op. Als puntje bij
paaltje komt, hebben ze schijt aan ons.'
Maar na deze eerste eruptie volgt al snel het besef
dat hij, samen met zijn vrienden, toch wel naar het
stadion zal blijven gaan. Hun protest beperkt zich
tot deelname aan het fluitconcert na afloop van de
in blessuretijd gewonnen thuiswedstrijd tegen
Den Bosch in februari 2005. 'Dit is een groots state
ment: winst, maar toch muiterij. Soms is het nood
zakelijk dat de mensen die het meest van de club
houden een streep trekken. En die mensen zijn wij.
Elke bestuurder die dat vergeet, maakt een kapitale
denkfout.' Ware woorden, maar zonder effect.
Ze maken Daan een sympathieke jongen met hart
voor de club. Hij biedt een mooie inkijk in zowel de
bravoure als de machteloosheid van de supporters.
Maar als mens laat Daan zich niet kennen: over de
innerlijke roerselen van Daan zijn we na een heel
voetbalseizoen niets wezenlijks te weten gekomen.
Fopduik, panna, pocketspitsen futsal zijn enkele van de ruim 9000 nieuwe woorden die opgenomen zijn in de eind oktober gepre
senteerde 14de editie van het Groot Woordenboek van de Nederlandse Taal. Drie dikke delen, bij elkaar 4644 bladzijden, plus de
complete inhoud, mét extra's, op cd-rom. Van de 268.826 trefwoorden (cd-rom) hebben ettelijke duizenden te maken met sport in
het algemeen en een paar honderd met voetbal. In vijftien voorbeeldzinnetjes bij de trefwoorden wordt de voetbalclub Ajax opge
voerd, maar Ajax-fans zijn de Van Dale-makers bepaald niet.
Volgens de hoofdredacteur van de 'Dikke van
Dale', Ton den Boon, moet een goed woorden
boek objectieve en adequate omschrijvingen
geven van de woorden in onze algemene taal:
'Als je de taal als een reflectie beschouwt van de
werkelijkheid waarin we leven, dan is het woor
denboek waarin die taal is vastgelegd een soort
codetabel van onze cultuur. Ik durf zelfs wel te
zeggen: een Steen van Rosetta (die de sleutel tot de
ontcijfering van de hiërogliefen bevatte, JL/MS)
voor toekomstige generaties.'
Sportieve terugblikkers in de 25ste eeuw die de
'Van Dale cd-rom' doorvorsen, zullen verbaasd
zijn over de hoeveelheid sportgerelateerde woor
den die alleen al tevoorschijn komen als gerichte
zoekopdrachten worden ingevoerd als voetbal
(250 treffers), biljartspel en biljarten (129 21
150), wielrennen, wielersport en wielertaal (75
31 26 132), sportvisserij (110), gymnastiek
(103) en tennis (98). Op basis van de 'Van Dale-
codetabel' zal - terecht - worden vastgesteld dat
voetbal in Nederland volkssport nummer één
was. Maar toch op zijn minst verrassend is dat ge
concludeerd zou kunnen worden dat biljarten aan
het begin van de 21ste eeuw populairder was dan
wielrennen en dat de sportvisserij kennelijk meer
zendtijd bij Studio Sport kreeg dan tennis.
Waarschijnlijker is echter dat men er bij het pre
cieze doorvlooien van de treffers bij biljarten en
vissen achter zal komen dat voor de 'niet-connais-
seurs' de ontoegankelijkheid van het jargon bij
deze 'sporten' hoog is en er dus gewoon veel meer
valt uit te leggen.
januari 2006 81
