De beste zijn of een flapdrol
Geromantiseerde verhalen over supertalenten uit Ajax' kweekvijver
samenstelling Mik Schots Jan Luitzen
'Uitverkorenen' worden de jeugdvoetballers genoemd die deel mogen uitmaken van de beroemdste jeugdopleiding van Europa.
Het is voorbehouden aan de allergrootste talenten. Maar hun plaats is steeds voor slechts één jaar verzekerd. Alleen als ze zich in
dat jaar verbeteren, mogen ze blijven. En de concurrentie is moordend. Zodra zich een groter talent aandient, zijn ze hun plek
kwijt. Deze kweekvijver van talenten, gemodelleerd naar de Ajax-school, vormt een inspiratiebron voor de recent verschenen
jongensboeken - mét romantische component - Raff ie en Schaduwspits.
Het klassieke verhaal van de talentvolle jeugd
voetballer die voorbestemd is om de top te halen
maar zijn doel pas bereikt nadat hij door diepe
dalen is gegaan, zowel op het veld als daarbuiten,
is te lezen in tal van jeugdboeken, met een andere
invalshoek voor elke leeftijdsgroep. Zo is Koen
Kampioen van Fred Diks voor de hele kleintjes,
schrijft Vivian den Hollander voor iets oudere
kinderen en kunnen kinderen vanaf 10 jaar zich
verliezen in de serie over Snelle Jelle van Ad van
Gils. En ongetwijfeld is er voor oudere kinderen
nog veel meer.
De boeken variëren op het thema van het
oude sprookje waarin de hoofdpersoon na de
verlossende kus nog lang en gelukkig leeft.
Het jeugdvoetballertje scoort in de kampioens
wedstrijd de winnende goal, bij voorkeur in de
laatste minuut, en weet zich verzekerd van
eeuwige roem.
Sinds vorig jaar is er een brug geslagen tussen deze
jeugdlectuur en de belevingswereld van volwasse
nen. De film In Oranje van Joram Lürsen werd
een daverend succes en de roman Rafael van
Jan Eilander werd eveneens goed verkocht en
hoog gewaardeerd. Dat deze golf nog niet ten
einde is, blijkt uit Ra ff ie, het vervolg op Rafael, en
Schaduwspits van Corien Botman.
Zowel Botman als Eilander hebben er werk van
gemaakt. Botman liep een jaar mee bij de jeugd
opleidingen van ADO, Ajax en de KNVB en ook
Eilander heeft zich georiënteerd bij de jeugd van
Ajax. Het heeft geresulteerd in doortimmerde,
maar toch ook speelse boeken, waarin de traditi
onele sprookjesromantiek geprojecteerd wordt
op het leven van beginnende pubers met
een bovenmatig voetbaltalent. Tegenslagen wor
den veroorzaakt door een gefrustreerde vader
(Botman), ouderlijke huwelijksproblemen en de
onterechte verwijdering uit de jeugdopleiding van
een boezemvriend (Eilander), en de keiharde riva
liteit in de jeugdselectie (beiden). Maar ze-worden
overwonnen, onder meer dankzij een ontluikende
verliefdheid, in het geval van Raffie op Donna, de
zus van de vedette van de D2 en in Schaduwspits
van talent Milan op zijn buurmeisje Freke.
Raffie
Rafael, die in groep 8 zit, maakt zich bij de Dl van
Ajax onmogelijk omdat hij tijdens een vriend
schappelijke wedstrijd, na een grove overtreding
op de bij Ajax weggestuurde Nando, overloopt
naar zijn oude club HBOK. Hij wordt teruggezet
naar de D2, waar hij zich op sleeptouw laat
nemen door Wally, de grote spits die al op het
voortgezet onderwijs zit. Deze lijkt met zijn
onbezonnen gedrag Rafael steeds verder van zijn
doel - terugkeren in de Dl - af te brengen, maar
valt uiteindelijk van zijn voetstuk als hij Rafael en
Donna meeneemt naar Feyenoord - Ajax en een
hoofdrol speelt bij de gewelddadigheden die
plaatsvinden in april 2005. 'Moet je hem nu eens
zien. Wat wil hij er graag bij horen. En maar mee
zingen en maar kijken of die grotere jongens wel
zien hoe hard hij brult.'
Rafael neemt stelling door op de terugreis een ou
dere hooligan die zich verontschuldigt van repliek
te dienen. 'Hij heeft een meisje van hun leeftijd!?
Vanmiddag nog een zwijn, en vanavond zeker als
een lieve pappie zijn dochtertje een verhaaltje
uit De Kinderbijbel voorlezen. Rafael krijgt een
rood waas voor zijn ogen. Hij is woedend!
Gadver! Walgelijk! Zielig. En hij denkt het niet
alleen, hij kijkt de man staalhard aan en spuugt
80 Ajax Magazine