Media Evert ten Napel: vertolkt het gevoel van de huiskamer. Frans Snoeks: commentator en entertainer. Theo Reitsma: noemde het Nederlands elftal dat in 1988 Europees kampioen werd 'een goed stel'. 'met korte stiltes tussen zijn zinnetjes'. Evert ten Napel past vanwege zijn opportunisme en chauvinisme goed bij wedstrijden van het Nederlands elftal. 'Hij is de man van: kijk nou uit, jongens, daar komen ze aan.' Volgens Kees Jansma vertolkt Evert 'het gevoel van de huiskamer'. Daarmee toont hij geen gebrek aan objectiviteit, hooguit een verhoogde staat van Oranje-gekleurd nationalisme. Niet iedereen komt er in Van Liempts boek goed af. Kuiphofs collega Koen Verhoef, beschreven als 'een man met een kaarsrechte scheiding en een voor komen dat in de betere herenmodezaak niet had misstaan' stapelde cliché op cli ché. Een typische Verhoef-zin is volgens Van Liempt: 'Dat deze Sjaak Swart van dit Ajax in deze entourage op dit veld in dit Olympisch stadion dit nog mag mee maken.' Van de huidige lichting commentatoren wordt Leo Oldenburger hard aange pakt: 'Hij praat met volle mond. Of met dikke tong. Je kunt een Oldenbur- ger-quiz doen: wat betekent "schijtse- bol"? Of: "nenadoetrah"? Antwoord: "scheidsrechtersbal" en "Nederland doeltrap". Zo praat Leolbe.' Volgens Bob Spaak wordt de toegang tot microfoon en camera tegenwoordig dan ook wel erg gemakkelijk verschaft. 'Dat irriteert mij. Veel mensen die nu een goe de boterham bij de media verdienen zouden er vroeger niet aan te pas zijn gekomen. Dat geldt ook voor een paar commentatoren. Ik noem geen namen, maar er zitten een paar walgelijke ouwe hoeren tussen.' Aanzien van het vak Het verzorgen van voetbalcommentaar is een professie die maar heel weinig mannen - geen vrouw te bekennen in deze branche! - beheersen. Het is zwaar der dan het vak van presentator en de beloning is niet navenant, vindt Arno Vermeulen, chef-voetbal bij Studio Sport en tevens commentator. Een presentator als Mart Smeets verdient veel meer en heeft een groter aanzien dan een top- commentator als Evert ten Napel en dat is toch eigenlijk heel raar. In het buiten land ligt dat anders. Commentatoren als Martin Taylor (Sky Channel) en John Motson (BBC) zijn in Engeland hele gro te meneren (zou Evert zeggen...), zowel financieel als qua status. Vermeulen pleit niet voor hogere salaris sen, maar hij wil zijn mannen-met-de- stem in beeld gaan brengen. 'Even van tevoren laten zien hoe ze zitten, zodat de kijker weet wie er negentig minuten tegen hem aanpraat.' Er moet een came ra aan opgeofferd worden, maar Vermeulen vindt dat geen punt als het de status van de commentator verhoogt. Hij zou trouwens nog een opvallende vernieuwing willen doorvoeren. De snel heid van het spel is zo sterk toegenomen dat de commentator het in zijn eentje niet meer redt. Naast hem zou bij Studio Sport op termijn een co-commentator moeten plaatsnemen die zijn beperkin gen kent. Samen met Wim Kieft was Vermeulen zelf bij Canal+ beter dan in zijn eentje. 'Omdat Vermeulen een sobere staccatostijl hanteert, schept hij ruimte voor een "bijzitter",' aldus van Liempt. Het pikantste deel van Een goed stel gaat over de pikorde binnen de verschil lende generaties commentatoren, inclu sief de boeiende schermutselingen die de opvolging elke keer weer oplevert. Maar naast de schets van dit journalistieke randgebeuren rond het voetbal doet cul tureel antropoloog Paul van Liempt ('voetbal is een soort religie') een poging om sociologische verschijnselen als het geweld (het Heizel-drama in 1985) en de spreekkoren op de tribunes te verklaren en neigt hij bovendien naar een vorm van historische geschiedschrijving met betrekking tot het hoogtepunt van het Nederlandse voetbal tijdens het EK '88. Van Liempt heeft een origineel boek afgeleverd, geschreven in een soepele stijl. Interessant is dat hij stelt dat nieu we talenten een kans zullen krijgen bij de zender van John de Mol, maar dat die toch niet zonder ervaren voetbal commentatoren voor de dag kan komen. Volgens Evert ten Napel zal De Mol aan Jeroen Grueter gaan trekken. 'Hij is het talent van de toe komst en nog geen veertig jaar oud.' Arno Vermeulen vermoedt dat De Mol Frank Snoeks bij Studio Sport zal wegkopen: 'Frank is niet alleen een goede commentator, maar ook een entertainer.' Een uitspraak die óók aantoont hoe er inmiddels gemorreld wordt aan het kwali teitskeurmerk voor de voetbal commentator. Paul van Liempt Een goed stel. Voetbalcommentatoren aan het woord Nijgh Van Ditmar, ISBN 90-388-4567-7,213 pagina's, €14,95 juni 2005 69

AJAX ARCHIEF

Magazine (1987-2007) | 2005 | | pagina 69