Spitsentrainer
Instinct en intuïtie
'Ik kan slechts aangeven hoe fk bepaalde
situaties had opgelost. Spits-zijn is ook
een kwestie van instinct'
erelijst zo ingeleverd om de tragische
geschiedenis te mogen herschrijven.
Bijna drieënhalf jaar verder durft
Bosman weer vooruit te kijken.
De oud-spits is begonnen aan een nieuw
hoofdstuk. Het verdriet leerde hem
relativeren. De voetballerij wordt heel
langzaam ook weer zijn wereld. Met
vers optimisme vervult Bosman zijn
taken. 'Voetbal interesseerde me geen
flikker,' blikt Bosman na de training zelf
terug. 'Ook al ben je nog bezig met
verwerken en snap je er nog steeds niets
van, heel langzaam draai je bij. Je beseft
dat voetbal je in het bloed zit. En er niet
meer uit gaat ook. Mijn leven is sinds
mijn zesde verweven met voetbal.
Ook daarom ga ik door.'
Voorlopig stelt Bosman zijn kennis in
dienst van de Alkmaarse B- en A-junio
ren plus de spitsen van Jong AZ.
Met het bestuur van de Alkmaarse
eredivisionist wordt gesproken over
uitbreiding van het takenpakket.
Bosman verricht inmiddels ook scou-
tingwerkzaamheden.
In zijn meest pure vorm, op het veld,
blijft het voetbalspel het aantrekkelijkst.
'De D'tjes trainen is helemaal mooi,'
weet Bosman uit ervaring. 'Die gassies
zijn allemaal nog zo puur en speels.
Eigenlijk vind ik dat leuker dan werken
met ouderen.'
De trainer Bosman ('Ik sluit niet uit ooit
iets voor Ajax te doen') stelt zijn voet-
balhart open. In de dartele beleving van
zijn pupillen ziet de deeltijdtrainer het
plezier terug dat hij ooit zelf had, als
zesjarig straatvoetballertje in Amstel
veen. 'Het speelse moet je er ook in
houden, vind ik. Plezier mag je een
speler nooit afnemen. Voetballers
moeten plezier uitstralen.'
Het voetballeven na de klap weer
oppakken is hem zwaar gevallen, geeft
hij toe. Gemakkelijk is het nog steeds
niet. Tijdens zijn eerste trainingen als
jeugdspitsentrainer kwamen pijnlijke
herinneringen als vanzelf weer boven.
Werken met kinderen reet oude wonden
open. 'Je werkt toch ook met jongens
van acht jaar. In het begin dacht ik té
vaak terug aan mijn zoontje. Hij zou nu
ook acht jaar zijn geweest... Nu kijk ik
op een andere manier naar kinderen.
Meer als voetballertjes en leuke gassies.'
Het ambt van spitsentrainer moet
volgens Bosman vooral niet worden
overschat. De invloed van elke trainer
is beperkt. De spitsentrainer kan zijn
spelers slechts voorzien van aanwijzin
gen. Trainen, praten en uitleggen.
Tijdens de wedstrijd is het aan de
voetballer zelf wat deze ermee doet.
Bosman beperkt zijn takenpakket bij
AZ bewust tot een wekelijkse ochtend
training plus scouting en wedstrijd-
bezoek. Het trainerschap spreekt hem
verder niet zo aan, nu nog niet in elk
geval. Na een scheiding verdient vooral
zijn dochtertje tijd en aandacht.
Dagelijks 24 uur als trainer bezig zijn
met voetbal lijkt hem helemaal niks.
Bosman: 'Ik ben in elk geval nog niet
bevangen door het trainers virus.
De ambitie om dagelijks op het veld te
staan om spelers iets te leren, heb ik nog
niet. Het technische gedeelte is leuk,
maar bij het trainerschap komt veel
meer kijken. Misschien zal het me
ooit meer aanspreken. Frank Rijkaard
ging twee jaar in de onderbroeken
voordat hij trainer werd. Ik ben nu weer
terug in de voetbalwereld, maar sta er
nog niet met twee benen vol in.
Dat bevalt voorlopig.'
Het technische gedeelte van de sport,
het puur voetbalinhoudelijke: kan de
trainer zijn spitsen leren scoren?
Bosman haalt de schouders op en vertelt
over de trainingen die hij zelf kreeg
van zijn oude trainer Johan Cruijff.
Moraal van de terugblik: scoren moet
vooral gestimuleerd worden. Het gaat
om het scheppen van zo gunstig
mogelijke condities. Stuur een spits
daarom met zo weinig mogelijk
opdrachten het veld in. Houd het
voetbal simpel. Bosman: 'Tijdens de
training leer je spelers situaties te
herkennen. Ook daar wordt zo'n
jongen beter van. Ik kan slechts aan
geven hoe ik bepaalde situaties had
opgelost. Spits-zijn is ook een kwestie
van instinct.'
Groot voordeel is natuurlijk dat de
oud-topspits en 30-voudig international
kan putten uit eigen archief. Een poster
in de catacomben van het jeugdcomplex
verwijst naar zijn sportieve verleden.
Omringd door elftalfoto's van Alk
maarse jeugdelftallen, duikt opeens de
Oranje-selectie uit 1987 op. De plaat is
misschien vooral bedoeld om jeugdspe
lers te prikkelen Bosmans tips ter harte
te nemen. De sportieve hoogtepunten
van de kopsterke spits liggen zeker voor
de B'tjes in een grijs verleden.
Van Cruijff leerde Bosman niet alleen de
oefenstof helder en duidelijk te doceren,
de oud-trainer beïnvloedde ook na
drukkelijk het zelfvertrouwen en
zelfbewustzijn van zijn spelers. Bosman
weet hoeveel scoren en zelfvertrouwen
met elkaar hebben te maken. 'Twee keer
niet scoren en het vertrouwen wordt
vanzelf minder. Het gevaar is dat je gaat
nadenken. Denken is dodelijk voor een
spits. Een spits moet zijn intuïtie behou
den, acties blijven maken. De beste
wedstrijden speel je, als je niet te veel
hoeft na te denken. Als je in een fractie
van een seconde moet beslissen, scoor je
vaak ook de mooiste goals. Als je jezelf
later afvraagt waarom je 'm eigenlijk zo
hebt gemaakt, ben je in vorm. Cruijff
hield ons voor dat we helemaal niets
minder waren dan spelers uit Italië of
Spanje. Terwijl dat soms toch jongens
waren waar we tegen opkeken.'
Bosman kopieert de Cruijff-methode
niet letterlijk. Het zijn bepaalde be
standdelen die bewust worden gepro-
juni 2005 65
