des keizers baard
Voetballen om
Dit seizoen was voor Ajax na 32 competitiewedstrijden afgelopen. Mede door de ineenstorting van AZ kon Ajax het maximaal haalbare bereiken,
de tweede plaats. De resterende twee wedstrijden gingen 'nergens' meer om, ze gingen 'om des keizers baard'. In dit Dossier kijken we met
een historische blik naar dergelijke 'nutteloze' wedstrijden. Hoe verging het Ajax doorgaans in deze duels? Vervulde men nog wel de
'sportieve plicht'? Of viel met het nut ook het niveau weg? Zocht men naar andere uitdagingen? De antwoorden vormen een hopelijk niet al te
landerig verhaal.
tekst II Marcelle van Hoof
De laatste twee competitieronden
van het seizoen 2004-2005
speelde Ajax om des keizers baard.
De tweede plaats was immers
veiliggesteld. In de voorlaatste
wedstrijd, waarin Ajax in Arnhem
met 2-0 won van Vitesse, liepen
de emoties nog even hoog op toen
de Ajacieden het niet eens waren
met een door scheidsrechter
Braamhaar aan John Heitinga
gegeven gele kaart.
Natuurlijk, voetballers krijgen
betaald voor hun gedraaf en
getrap, dus feitelijk zouden
ze altijd hun stinkende best
moeten doen, ook al is er
niet 'meer' te behalen dan winst en de
daaraan gekoppelde premie. Maar, weet
u, beste lezer(es), voetballers zijn net
mensen en die kennen, zoals u zelf maar
al te goed weet, nu eenmaal hun
zwakheden. Daarnaast kan ook de
competitie-inzet een niet bepaald
stimulerend effect hebben. We denken
aan de bekritiseerde nacompetitie van
volgend seizoen, waarin een aantal
teams op een gegeven moment kan 'uit
hollen' tot het einde van de reguliere
competitie, in de wetenschap dat deel
name aan een Europees voetbaltoernooi
toch pas in die nacompetitie verdiend
wordt. Op de historie van nacom-
petities komen we terug in een ander
Dossier, hier beperken we ons tot de
reguliere competitie. Aangezien in de
amateurtijd 'de sportieve plicht' sowie
so bovenaan stond, en je dus net zo
goed kunt verzaken in de eerste, zesde
of laatste wedstrijd, beperken we ons
voor het gemak hier tot wedstrijden om
des keizers baard in de periode dat het
betaald voetbal een serieuze bedrijfstak
werd, zeg maar vanaf de jaren zestig.
Bij mijn weten repte men in de media
ook pas vanaf die tijd geregeld van
'vakantievoetbal'. Maar in juni 1963
wel in positieve zin. Immers, in de
laatste wedstrijd van het seizoen, thuis
tegen Fortuna '54, speelde Ajax, een
week eerder uitgeschakeld voor het
kampioenschap, volgens Het Parool
'meer dan vakantievoetbal'. In een
'rustige' (dat wel) wedstrijd nam Ajax
'waardig afscheid' van het seizoen:
6-3. (Een kenmerk van wedstrijden
om des keizers baard kan zijn dat er
veel gescoord wordt; beide teams
'laten elkaar voetballen', zoals dat zo
mooi heet.)
Ruim twintig jaar later speelde Ajax een
zeer gedenkwaardige wedstrijd om des
keizers baard tegen de Limburgse club,
inmiddels hervormd tot Fortuna Sittard.
In mei 1983 had Ajax zijn landskam
pioenschap geprolongeerd, maar het
rommelde binnen de club. Het bestuur
onder leiding van Ton Harmsen wilde
50 Ajax Magazine