des keizers baard Voetballen om Dit seizoen was voor Ajax na 32 competitiewedstrijden afgelopen. Mede door de ineenstorting van AZ kon Ajax het maximaal haalbare bereiken, de tweede plaats. De resterende twee wedstrijden gingen 'nergens' meer om, ze gingen 'om des keizers baard'. In dit Dossier kijken we met een historische blik naar dergelijke 'nutteloze' wedstrijden. Hoe verging het Ajax doorgaans in deze duels? Vervulde men nog wel de 'sportieve plicht'? Of viel met het nut ook het niveau weg? Zocht men naar andere uitdagingen? De antwoorden vormen een hopelijk niet al te landerig verhaal. tekst II Marcelle van Hoof De laatste twee competitieronden van het seizoen 2004-2005 speelde Ajax om des keizers baard. De tweede plaats was immers veiliggesteld. In de voorlaatste wedstrijd, waarin Ajax in Arnhem met 2-0 won van Vitesse, liepen de emoties nog even hoog op toen de Ajacieden het niet eens waren met een door scheidsrechter Braamhaar aan John Heitinga gegeven gele kaart. Natuurlijk, voetballers krijgen betaald voor hun gedraaf en getrap, dus feitelijk zouden ze altijd hun stinkende best moeten doen, ook al is er niet 'meer' te behalen dan winst en de daaraan gekoppelde premie. Maar, weet u, beste lezer(es), voetballers zijn net mensen en die kennen, zoals u zelf maar al te goed weet, nu eenmaal hun zwakheden. Daarnaast kan ook de competitie-inzet een niet bepaald stimulerend effect hebben. We denken aan de bekritiseerde nacompetitie van volgend seizoen, waarin een aantal teams op een gegeven moment kan 'uit hollen' tot het einde van de reguliere competitie, in de wetenschap dat deel name aan een Europees voetbaltoernooi toch pas in die nacompetitie verdiend wordt. Op de historie van nacom- petities komen we terug in een ander Dossier, hier beperken we ons tot de reguliere competitie. Aangezien in de amateurtijd 'de sportieve plicht' sowie so bovenaan stond, en je dus net zo goed kunt verzaken in de eerste, zesde of laatste wedstrijd, beperken we ons voor het gemak hier tot wedstrijden om des keizers baard in de periode dat het betaald voetbal een serieuze bedrijfstak werd, zeg maar vanaf de jaren zestig. Bij mijn weten repte men in de media ook pas vanaf die tijd geregeld van 'vakantievoetbal'. Maar in juni 1963 wel in positieve zin. Immers, in de laatste wedstrijd van het seizoen, thuis tegen Fortuna '54, speelde Ajax, een week eerder uitgeschakeld voor het kampioenschap, volgens Het Parool 'meer dan vakantievoetbal'. In een 'rustige' (dat wel) wedstrijd nam Ajax 'waardig afscheid' van het seizoen: 6-3. (Een kenmerk van wedstrijden om des keizers baard kan zijn dat er veel gescoord wordt; beide teams 'laten elkaar voetballen', zoals dat zo mooi heet.) Ruim twintig jaar later speelde Ajax een zeer gedenkwaardige wedstrijd om des keizers baard tegen de Limburgse club, inmiddels hervormd tot Fortuna Sittard. In mei 1983 had Ajax zijn landskam pioenschap geprolongeerd, maar het rommelde binnen de club. Het bestuur onder leiding van Ton Harmsen wilde 50 Ajax Magazine

AJAX ARCHIEF

Magazine (1987-2007) | 2005 | | pagina 50