Voor Frank Stapleton ging
bij Ajax alles fout
Eentje!
Hoe Marco van Basten te vervangen? Met deze vraag worstelde Ajax al gedurende het seizoen 1986-1987, toen Van Basten er nog actief was.
Technisch directeur Johan Cruijff had wel een antwoord, maar Cruijffs wens werd niet gerealiseerd. Uiteindelijk kwam Cruijff met niet één maar
twee opvolgers aanzetten: Hennie Meijer en Frank Stapleton. Het werd geen succes, zeker niet in het geval van Stapleton, die Ajax nog voor het
eind van het seizoen alweer had verlaten, met slechts één doelpunt op zijn palmares. De spelstijl van Ajax bleek totaal niet te passen bij die van
de Ier, die - zo dacht men later - met een sluipende rugblessure naar Amsterdam was gekomen.
tekst Marcelle van Hoof
Veel geld om een adequate ver
vanger aan te trekken was er
niet; Van Basten ging voor een
bijzonder lage transfersom
(2,7 miljoen gulden) naar AC
Milan. Cruijff had de spits van Coventry
City, Cyrille Regis op het oog, maar Ajax
slaagde er niet in om deze transfer te rea
liseren, volgens Cruijff omdat Ajax'
commercieel directeur de zaak te traag
afhandelde. Dit was een van de inciden
ten die leidden tot Cruijffs vertrek begin
januari 1988. Op advies van linkshalf
Arnold Mühren, die met Frank Stapleton
bij Manchester United had gespeeld, ver
legde Ajax zijn interesse naar de Ierse
international, die transfervrij bij
Manchester United mocht vertrekken.
Tonny Bruins Slot reisde af naar Dublin
om Stapleton in actie te zien in de inter
land Ierland - Brazilië, maar de spits
bleef geblesseerd aan de kant. Uit angst
dat er opnieuw een transfer zou misluk
ken, besloot Ajax Stapleton dan maar
'ongezien' aan te trekken. Als stand-in
voor Stapleton kocht Ajax Hennie
Meijer van Roda JC.
Eind juni 1987 toonde Stapleton zich in
Voetbal International voorzichtig opti
mistisch: 'Het is moeilijk om Marco van
Basten op te volgen, ik ben een ander
type. Ik ben niet zo snel, vroeger was ik
zelfs traag, maar bij Arsenal heeft men
veel aan mijn snelheid gewerkt. Ik ben
altijd sterk in de lucht geweest en als
Engelse spits (de Ier noemt zichzelf hier
Engels!, MvH) word ik graag in de dek
king aangespeeld om te kunnen kaatsen.
Ik heb inmiddels begrepen dat Johnny
Bosman achter mij gaat spelen om de
ballen op te rapen die blijven liggen. Ik
zal moeten scoren anders gaat het
publiek me met Marco van Basten verge
lijken, maar met Arnold Mühren achter
me, kan er eigenlijk niets fout gaan. Ik
verheug me er nu al op.'
Een maand later, midden in de seizoens
voorbereiding, sprak Stapleton al andere
taal. 'In Engeland zijn er meer rustperio
den in de voorbereidingsfase ingebouwd,
maar stijf word je toch. Het is overal een
periode van doorbijten. Ik moet wel even
wennen aan het speltype hier. Het is zo
volkomen anders. Ik ben vijftien jaar jaar
lang gewend geweest aan het Engelse
systeem. Terugvallen, de zaak naar het
midden drukken, zodat er opzij ruimte
komt. Nu moet ik zo ver mogelijk voorin
blijven. Ik moet mijn voetbalgewoonte
veranderen. Dat kost moeite. Hoe snel je
dat oppikt, hangt volgens mij af van de
vraag hoe graag je zoiets wil. En die wil
is er, geloof mij maar...'
Dundalk
Ajax begon aan de competitie met
Stapleton in de basis, maar in een ploeg
die niet draaide kon de zestigvoudige
Ierse international het verschil ook niet
maken. Tegen Roda JC miste hij in de
eerste helft een enorme kopkans, waarna
hij in de rust vervangen werd. In de daar
opvolgende wedstrijd, bij het AZ van
assistent-trainer Louis van Gaal, liet
Cruijff Stapleton de hele wedstrijd staan,
maar de Ier miste opnieuw een aantal
kansen. Ajax won beide wedstrijden ove
rigens nipt. Cruijff nam zijn aankoop in
Alkmaar na afloop in bescherming:
'Zulke dingen gebeuren.' Cruijff ergerde
zich meer aan het lamlendige spel van
Van 't Schip en Witschge. Beide vleugel
spelers wisten de eenzame Stapeton bijna
niet te bereiken. Die kon zich ook ver
schuilen achter de afwezigheid van zijn
geblesseerde maatje Mühren, maar de Ier
zag het breder: 'Ik moet eerlijk zeggen
dat de wedstrijden me toch tegenvallen.
Het is zwaar, omdat het type voetbal zo
anders is. De ruimte wordt door de
tegenstanders veel kleiner gemaakt dan
in Engeland. Het klopt inderdaad dat ik
nog op het veld sta uit te leggen hoe ik
graag aangespeeld wil worden, maar
voor mijn teamgenoten is het uiteraard
ook een ander verhaal dan in het afge
lopen seizoen. Of ik verlang naar de
terugkeer van Mühren? Ach, het is altijd
fijn met iemand te spelen die weet wat je
sterke en zwakke punten zijn. Aan de
andere kant: we spelen niet meer in
Engeland, dus ik moet sowieso verande
ren. Mühren of geen Mühren.'
In de daaropvolgende wedstrijden speel
de Ajax niet alleen zonder Mühren, maar
ook zonder Stapleton. De geldigheids
duur van Cruijffs vergoelijkende woor
den in Alkmaar bleek gering te zijn, want
Stapleton debuteerde voor Ajax in
de openingswedstrijd van het sei
zoen 1987-1988, op 12 augustus
tegen Roda JC (0-1). Ajax speelde
met rouwbanden ter nagedachte
nis aan erevoorzitter Jaap van
Praag, die op 7 augustus na een
auto-ongeluk was overleden.
Links de latere Ajacied Alfons
Groenendijk.
mei 2005 59