de mens
Sortie in Auxerre
Bericht uit Frankrijk
Ben ik vrij onverveerd
München, 25 juni 1988
Bondscoach Rinus Michels laat tegen de
Sovjet-Unie zijn emoties de vrije loop na
de wondergoal van Marco van Basten
vier dagen eerder in hamburg
was weggewraakt wat het land
veertien jaar had dwarsgezeten
van de victorie liet hij vrijuit
genieten als waar het om ging
maar niet werd vergeten
want zei hij aarzelend van zinnen
ik wil toch eigenlijk ook wel
een keer een finale winnen
al wordt het beslist geen abc
en gaven zijn spelers hem als dank
alvast een kostbare cartier
pas toen van basten scoorde
was elke twijfel weg en kon
de buit hem niet meer ontgaan
op dat moment verdwenen ook
de bul de sfinx en de generaal en
was in hem de mens opgestaan
tekst 7 David Endt
Vlucht HV 7515 met bestemming Auxerre vertrekt later
dan de aangegeven tijd van Gate B18. Oorzaak is het
ijslaagje dat de vleugels van het vliegtuig bedekt.
Binnen is het warm, maar de frustratie van het wach
ten is een aanvulling op de frustratie van het bericht
dat niet het vliegveld van Auxerre maar dat van het
honderdvijftig kilometer verderop gelegen Dijon zal
worden aangedaan. In Auxerre ligt sneeuw. De lucht
haven van het stadje is meer een aanlegsteiger voor
vliegtuigen en het ontbreekt de mensen aldaar aan fa
ciliteiten om de korte landingsbaan schoon te maken.
Er zit niets anders op dan gelaten te accepteren. Dijon
Airport is een iets grotere aanlegsteiger, blijkt. En het
weer is prachtig. Geen sneeuwvlok te zien, en dat
maakt kwade tongen los. Men is zo slecht als men
denkt. Heeft de almachtige Guy Roux van Auxerre een
troef uitgespeeld? De trainer van AJ Auxerre zal niet
nalaten om zijn tegenstanders op burleske dat wel
doortrapte wijze een loer te draaien. Maar wanneer de
spelersbus een eindje op weg is, in de richting van de
A6 die langs Auxerre voert, wordt die gedachte bijge
steld. De heuvelflanken zijn in wit gewassen. En
sneeuw daalt uit de lucht. Soms dicht, soms bijna
transparant. Merkwaardig hoe het over korte afstand
kan verschillen. Na bijna twee uur rijden verschijnt het
bord Sortie Auxerre, uitgang, afslag Auxerre. We moe
ten nog iets verder, naar Joigny, dat, sneeuwloos, aan
de oevers van de rivier Yonne ligt. Een lieflijk dorpje, te
gen een heuvel leunend. Twee robuuste hooggelegen
kerken geven het dorp de aanblik van een fort. In Hotel
La Rive Gauche slaat Ajax zijn kamp op. De aparte tril
ling die hoort bij Europa-Cupwedstrijden is nog niet
voelbaar. Ook niet 's avonds op weg naar het stadion
van AJ Auxerre. Ontspanning of gebrek aan spanning?
Het is een vraag die nooit vooraf beantwoord kan wor
den. In het provinciale voetbaltempeltje is de weg naar
het veld versperd. De jongens moeten naar de uitgang.
Sortie. Op het hoofdveld ligt een plastic tapijt dat de
grasmat tegen sneeuw en vorst moet beschermen.
Op een week trainingveldje onder bleek licht wordt
getraind. Pollen vliegen in het rond, de trainer vult de
partij aan en meer dan een handjevol Ajax-fans staat
handenwrijvend toe te kijken. Op het kunstgrasveldje
trainen de pupillen van Auxerre, een nieuwe generatie
kinderen van Oom Guy.
Terug naar het hotel. De avond voor de wedstrijd.
Gedachten aan die wedstrijd. Kijken naar andere wed
strijden op televisie, met jouw wedstrijd in je hoofd.
De hoop, de verwachting, de zekerheid, de twijfel.
Vierentwintig uur later is de wedstrijd gedaan.
Sortie.
In een van die spookachtige wedstrijden met een bizar
slotscenario is er verloren en is ons de uitgang van het
UEFA-Cuptoernooi gewezen. Gebiedend gewezen. Er is
geen weg terug, de dunne droom om tenminste op dat
internationale podium nog iets te betekenen is verpul
verd. In het vurige stadion Abbé Deschamps, op de
koude grond, is een ijzig einde gekomen aan de
Europese ambitie. De kleedkamer is gevuld met onge
loof en troosteloosheid. Twee jonkies maakten hun de
buut op een manier die niemand iemand gunt. Knock
out in Auxerre, uitgeteld.
In de schemerige gang naast de kleedkamer staan drie
mannen met gebogen hoofden. De haastige handelin
gen van officials om hen heen gaat aan ze voorbij. In
hun besloten wereld van emotie praten ze ingehouden,
ze exhaleren sigarettenrook die hun hoofden omhult.
Het is uit. Je voelt het aan de sfeer, het is uit. De sterke
blonde man zwijgt maar zijn lichaam spreekt. Het
lichaam zegt: het is uit. Even komt de wedstrijdbe
spreking van die avond terug in herinnering. Sloot hij
na het kort, bondig, pragmatisch uitgesproken betoog
niet af met: '...weet dat dit een erg belangrijke wed
strijd is. Voor jullie. Maar niet voor jullie alleen...'
Nederlagen verdubbelen de afstanden, rekken de uren
tot spooktijd en dus is de bustocht eindeloos lang.
Opnieuw van Auxerre naar Dijon, want nog steeds
kan de aanlegsteiger niet benut worden. Vlucht
HV7518 steekt zijn neus in de zwartkoude lucht.
Eindeloos is het zwijgen van de trainer. Voorin de bus.
Later voorin het vliegtuig. Er ligt een ijslaagje over zijn
hart. Zwaar zijn zijn stappen op de Schipholplavuizen
en elke vezel in zijn lijf spreekt uit wat hij slechts een
enkeling heeft toevertrouwd.
Hij heeft besloten: sortie.
tekst Chris Willemsen
april 2005
