Succesperiode begon en eindigde in
Stadio Delle Alpi
Net als Ajax beschikt een andere grote Europese club, Juventus, over een stadion met weinig
historie. Het Stadio Delle Alpi in Turijn is wel verder dan de Amsterdam ArenA, want in het
openingsjaar 1990 vonden er vijf WK-wedstrijden plaats. De historie van het huidige Stadion
van de Alpen zal beperkt blijven, want momenteel wordt het grondig verbouwd. Ajax speelt
wel een opmerkelijke rol in Delle Alpi: in 1992 legden de Amsterdammers er de basis voor
een Europese triomf, vijf jaar later kwam er een eind aan een succesperiode.
Tactisch verder
tekst Marcelle van Hoof
Stadio Delle Alpi werd gebouwd
voor het WK voetbal in 1990. Voor
de Olympische Winterspelen van
2006 wordt het grondig herbouwd.
Juventus en stadgenoot Torino
speelden tot 1990 in het Stadio
Comunale. De laatste jaren was
de bouw van Delle Alpi al in
volle gang, en dat kon volgens
aloude Italiaanse tradities niet zonder
politiek gerommel en begrotingsover
schrijdingen. Maar toen had men ook
wat! Stadio Delle Alpi is groot, maar
het is tegen en in een kunstmatig aange
legde heuvel aangebouwd waardoor het
enigszins 'wegvalt' in het landschap.
Slechts de derde ring is zichtbaar buiten
het stadion. De openingswedstrijd was
een curieuze: de twee rivalen Juventus en
Torino vormden één gelegenheidsteam,
dat FC Porto met 4-3 versloeg.
Bij het ontwerp van het stadion is duide
lijk onderscheid gemaakt tussen die
zichtbaarheid en het 'interne' stadion.
De bovenste ring is 'lichter', opener, en
heeft achter de doelen een onderbreking
die ingevuld wordt door twee uit
teflon (een thermoplastische kunststof)
vervaardigde overspanningen. De kuip
eronder bevat veel beton. De dakcon
structie is via 56 rode stalen palen die in
verankeringspunten buiten bij het gras
rusten, goed zichtbaar. Het stadion heeft
geen buitentrappen (zoals de ArenA),
maar gewone toegangspaden die recht
streeks leiden naar de gewenste tribune.
Zo 'klein' als Stadio Delle Alpi van bui
ten lijkt, zo wijds en groots is het van
binnen. De onvermijdelijke atletiekbaan
zorgt alleen al voor veel ruimte, en de
tribunes lijken gemoedelijk achterover te
hangen. Deze situatie zal voortduren tot
2006, wanneer in Turijn de Winterspe
len plaatsvinden. De openingsceremonie
ervan zal plaatsvinden in Stadio Delle
Alpi, dat dan de atletiekbaan kwijt zal
zijn. Op die plek zullen dan tribunes
zijn verrezen. Deze tribunes, met een
capaciteit van zo'n 40.000 toeschou
wers, reiken tot en met de tweede 'oude'
ring, waardoor het stadion uiteindelijk
nog maar twee niveaus zal tellen. De tef-
lonzeilen worden ook afgebroken en
vervangen door een transparant dak
over de nieuwe tribunes. Met een beetje
fantasie kan men stellen dat er een
stadion in een stadion gebouwd gaat
worden. Torino zal er bij de (her)ope-
ning niet meer bij zijn. De momenteel
weggezakte club speelt vanaf 2006 weer
in het opgeknapte Stadio Comunale.
Begin jaren negentig van de vorige eeuw
beleefde Torino hoogtijdagen. In het sei
zoen 1990-1991 eindigde de club op de
vijfde plaats, die recht gaf op deelname
aan het UEFA-Cuptoernooi. De feest
vreugde werd nog vergroot doordat
Juventus zich dat seizoen helemaal niet
wist te plaatsen voor Europees voetbal.
Het bereiken van de UEFA-Cupfinale in
1992 was het grootste Europese succes
uit de historie van Torino. Ajax
verkeerde ook in een roes, want na de
trainerswisseling aan het begin van het
seizoen (Van Gaal voor Beenhakker)
baarde men vooral in Europa opzien
door ook in uitwedstrijden voor de aan
val te kiezen. In interviews verklaarde
Van Gaal keer op keer geen hoge pet
op te hebben van het voetbal buiten
Nederland. Met name de zo vaak
geroemde Italiaanse Serie A kreeg ervan
langs. 'Het voetbal in Italië wordt groot
geschreven. Als speler doe je mee in de
euforie omdat je in prachtige stadions
speelt, op goede velden met veel publiek
om je heen. Dat is een schitterende en
tourage, die echter nog niets zegt over
het voetbalspel op zich. Daar ben ik niet
kapot van. Er wordt meestal gespeeld
om niet te verliezen en als de tegenstan
der ook geen trek heeft, gebeurt
er meestal niets. In Nederland zijn wij
tactisch verder dan welk land ook.'
Toch had Van Gaal respect voor de fina
letegenstander: 'Torino heeft een veel
sterker elftal dan Genoa (Ajax' tegen
stander in de halve finale, MvH).
Er lopen in Turijn technisch betere
spelers rond, die met veel combinatie
spel tot scoren trachten te komen.'
Bij Torino zat de schrik er voor Ajax een
beetje in, ondanks het (wapen)feit dat
men in de halve finale een andere
Europese grootheid, Real Madrid (van
Beenhakker!), had uitgeschakeld.
Emiliano Mondonico, trainer van
Torino: 'Ajax is tactisch veel sterker dan
Real Madrid. Het durft zelfs in Italië aan
te vallen. Dat doet bij ons geen vrijwel
geen enkele club in een uitwedstrijd.
De speelstijl van Ajax is voor Italiaanse
clubs heel erg lastig.'
Een dag voor de wedstrijd maakte Ajax
reeds goede sier in Turijn. Vergezeld
door zijn bestuur, de spelersvrouwen en
sponsors legde Ajax-voorzitter Michael
van Praag, gekleed in een stemmig zwart
30 Ajax Magazine