De aftrap Statistisch walhalla: nostalgie in cijfers Een dagelijkse portie Oranje De bijbel van de Eredivisie Mannen in Oranje Scheurkalender 2005 Oudste jubilaris Harry Spett ontvangt uit handen van voorzitter Jaakke een Ajax-horloge. Ter gelegenheid van het 50-jarig jubileum van het be taald voetbal in Nederland heeft Evert Vermeer een boek samengesteld dat bol staat van de statistische gegevens. Hij beperkt zich in De bijbel van de Eredivisie tot de eredi visie, maar laat daarvan dan ook geen feit onbelicht: uitsla gen (inclusief wedstrijddata!), eindstanden, gegevens over alle spelers, clubs, trainers en scheidsrechters vanaf het sei zoen 1956-1957 (het ont staan van de eredivisie) tot en met het seizoen 2002-2003, hij heeft alles genoteerd. Tussendoor staan pagina's met een se lectie van Spar-, Coop- en Panini-plaatjes, karikaturen van spelers en sigarenbandjes met afbeeldingen van spelers. Het is overigens geen bijbel, zoals de titel suggereert, want dan had Vermeer het eredivisievoetbal moeten gebruiken om er levenslessen aan te verbinden. Wel kan het boek hemelse kost zijn voor voetbalgekke statistici, omdat het hun grip geeft op historische details. Waardevol voor hen is vooral het spelersoverzicht. De andere gegevens zijn eerder al in an dere boeken vermeld. Zo bestaat er een soortgelijk boek van Arjan Weenink Harold de Croon, getiteld De eredivisie 1956-2000. En ook Vermeer zelf heeft samen met Matty Verkamman eerder het prachtige boek Om 't Spel en de Knikkers geschreven, waarin onder andere alle uitslagen en eindstanden van de ere-, eerste én tweede divisie van het seizoen 1954-1955 tot en met het seizoen 1993-1994 opge nomen zijn. Van de laatste twee seizoenen bestaan er boven dien uitvoerige voetbaljaarboeken (De John Fredrikstadt Voetbalalmanak) met een compleet, wekelijks overzicht van ere- en eerste divisie, het nationale bekertoernooi en de avon turen van Nederlandse clubs in Europa. Een minpuntje van het spelersoverzicht van Vermeer is dat de dienstverbanden van spelers bij verschillende clubs niet altijd chronologisch zijn weergegeven. Dat maakt het soms nodig om te zoeken naar de juiste volgorde. Verwarrend is ook dat een onderbreking van de verbondenheid aan een eredivisie club niet wordt vermeld. Hierdoor lijkt het alsof Frank Rijkaard van 1980-1981 tot en met 1994-1995 bij Ajax heeft gespeeld en ontbreekt in ieder geval informatie over het jaar van vertrek en het jaar van terugkeer. Voor liefhebbers van verhalen over spelers of voetbalwed strijden hebben de cijfers uit het boek weinig te bieden. Die mensen kunnen beter alsnog Vermeers Om 't Spel en de Knikkers aanschaffen. Maar het boek is een nuttig naslagwerk en een heilig document voor kenners die nostalgische gevoelens beleven aan uitslagen, standen, en spelers- en trainersnamen. Mik Schots Wat de Mannen in Oranje Scheurkalender 2005 van Mik Schots en Jan Luitzen bijzonder maakt is dat er elke dag een miniatuurpor tret te lezen is van een jarige speler uit het Oranje van toen en nu of van een op die dag gespeelde interland. Volgens de schrijvers zelf ge ven deze stukjes een eigen zinnige, persoonlijke visie op de speler of de wedstrijd. Dat klopt. Het zijn persiflages, meningen en herinneringen van de schrijvers zelf, slechts gedeeltelijk gebaseerd op de werkelijkheid, vooral geschreven vanuit hun supportersbele ving. Het zijn commentaren waar je het van harte mee eens of oneens kunt zijn. Wie Tonnie Pronk een brombeer noemt en Johan Cruijff als een jongetje in de branding beschrijft, roept reacties over zich af. Bovendien leggen de schrijvers spelers soms woorden in de mond, die ze nooit uitgesproken hebben. Dat werkt soms zeer komisch, maar het is ook risi covol. Het kan zijn dat de voetballer, of de lezer namens hem, zich er niet in herkent. Toch spreekt uit de stukjes een grote bewondering voor de internationals en valt er behoorlijk wat te grinniken. Bijvoorbeeld deze droge analyse van Wim Jonk als voetbal analyticus: 'Als je een medespeler vrij voor het doel kunt zet ten met een kort steekpass je binnenkant voet, moet je dat doen. Dan moet je geen ingewikkelde acties ondernemen. Als je het afkunt met je techniek in een schoon broekje, moet je dat doen. Dan moet je niet over de grond gaan dweilen en de Jan Wouters uithangen. Als je na je carrière gevraagd wordt als voetbalanalyticus, moet je dat doen. Als je voetbal analyseert, moet je dat sober doen. Als je zo weinig mogelijk zegt, hoef je ook weinig te corrigeren. Als het dan te saai wordt, moet je de televisie uitzetten.' Voor liefhebbers van statistische gegevens biedt de kalender een compleet overzicht van geboorte- en sterfdata van alle internationals en van alle interlanddata en -uitslagen tot en met het EK 2004 in dagelijkse porties. De kalender is ook actueel, met stukjes over Johnny Heitinga, Wesley Sneijder en Rafael van der Vaart. Genoeg Ajacieden dus, wat natuurlijk niet anders kan als over het Nederlands elftal geschreven wordt. De Mannen in Oranje Scheurkalender 2005 van Schots Luitzen is van harte aan te bevelen, zeker nu er voor het jaar 2005 geen Hard Gras-kalender is. Michel Sleutelberg Evert Vermeer L.J. Veen, ISBN 90-204-0730-9 304 pagina's, €18,50 Mik Schots Jan Luitzen A.W. Bruna Uitgevers, ISBN 90-229-8814-7 736 pagina's, €14,95 november 2004 13

AJAX ARCHIEF

Magazine (1987-2007) | 2004 | | pagina 13