77
verzameling moet kopen. Dat geldt hele
maal voor de verzamelde columns van
Frits Huis. Je koopt ze, maar eigenlijk is
het flut.
'Het leukste Ajax-boek vind ik 90 jaren
Ajax van Evert Vermeer. Het verscheen in
een periode dat Ajax niet bijster veel pres
teerde. Ineens was er uit het niets zo'n
boek. Ook de fotokeuze vind ik erg mooi,
beter dan in de latere edities. En wat me
ook aantrok: het is niet onder auspiciën
van Ajax verschenen. Ik ben ook blij met
de gebonden editie van 100 jaar Ajax van
Vermeer en jou (ik dus, MvH). En de boe
ken van Nico Scheepmaker over Johan
Cruijff zijn prachtig. Ja, ik heb alle Ajax-
boeken gelezen.'
Wanneer is een voetbalboek voor Koek een
Ajax-boek? Zijn bijvoorbeeld de boeken
over Johan Neeskens en Jan Wouters wel
Ajax-boeken? 'Dat is moeilijk. In strikte zin
niet, maar ik koop ze wel. Rubriceren is
sowieso moeilijk. Zet ik een Hard Gras om
Johan Cruijff bij mijn andere Cruijff-boeken
of bij de Hard Gras-collectie? Is Hard Gras
überhaupt wel een boek? Is het niet een
tijdschrift? Ik ben heel blij met 75 jaar Ajax
en het staat tussen mijn boeken, maar
eigenlijk is het een aparte uitgave van het
clubblad.'
Het leven van een Ajax-boekenverzamelaar
gaat dus niet altijd over rozen. 'Maar dat je
verzameling nooit compleet is, is maar
goed ook, want wat heb je anders te wen
sen? Het leuke van verzamelen is ook om
op onverwachte plekken iets te vinden.'
Wat is het mooie van een boek? 'Als je een
boek uit de kast pakt zit je er meteen mid
denin. Als Ajax een keer verliest, loop ik
naar de boekenkast om over een oud suc
ces te lezen. Dat geeft me dan even
troost. Een video moet je eerst uit de hoes
halen, in het apparaat stoppen, de video
aanzetten. Dat is toch anders.'
Witschge bij de tandarts
Inderdaad, en daarom verzamelt Kees
Brunt uit Mijdrecht geen boeken maar
video's. 'Boeken heb ik niet. Dan zie je
door de bomen het bos niet meer. Video's
leven meer. Als je een boek leest, lees je
alleen maar het boek. Video's kun je nog
terugzien. Belangrijke wedstrijden kijk ik
weieens terug. Favoriet zijn de finales van
de Europa Cup en Champions League
omdat ik er zelf bij ben geweest.'
De 61-jarige conciërge van een basisschool
heeft zo'n 250 video's, die hij in plastic
kratten op zolder bewaart. 'Daar schijnt de
luchtvochtigheid voor het bewaren van
video's goed te zijn. Banden uit de jaren
zeventig zijn nog prima. Van verval is geen
sprake.'
Brunt heeft als andere hobby's fotografe
ren, het maken en monteren van video's en
het spotten van vliegtuigen. 'Maar om nou
een grote collectie luchtvaartvideo's aan
te leggen, dat hoeft voor mij niet. Het
opstijgen van vliegtuigen is bijna altijd
hetzelfde, en een voetbalwedstrijd is
iedere keer anders.'
Brunt viel midden jaren zestig 'voor het
mooie en aparte voetbal van Ajax. Boven
dien heb ik in de jeugd van Sparta
gespeeld. Dan krijg je het met de paplepel
ingegoten om een hekel aan Feyenoord te
hebben.
'Het opnemen en bewaren van Ajax-video's
begon na de gouden jaren met Johan
Cruijff. Ik nam een keer iets op dat ik live
niet kon zien. Vanaf dat moment ben ik
niet meer gestopt. Ik neem alles op, zelfs
showprogramma's. Zo heb ik Michael van
Praag in Hints of Richard Witschge bij de
tandarts. Dat was bij Harry Vermeegen, die
had vaak van die leuke stukjes. Ik kijk op
teletekst iedere dag de inhoud van alle
programma's door. Dat Ajax ook mindere
perioden kent, moet je op de koop toe
nemen. Alleen de leuke dingen opnemen is
niks voor mij. Ik dacht: als je alles op
neemt, heb je straks een leuke collectie.'
De inhoud van de banden slaat Brunt op in
klappers en in de computer. 'Kost me een
uurtje per week, maar je moet het wel bij
houden.'
Er zijn momenten in huize Brunt dat er
drie recorders tegelijk snorren. 'Ik neem
bijvoorbeeld ook voorbeschouwingen van
de Duitse en Belgische televisie op. Als je
alles wil opnemen, raak je weieens
gestresst. Daar moet ik voor oppassen: het
moet wel een leuke hobby blijven.'
Gevraagd naar wat hij in zijn videocollectie
mist, hoeft Brunt niet lang na te denken.
'De terugkeer van Jari Litmanen bij Ajax.
Op dat moment waren we op vakantie in
Gran Canaria, waar mijn schoonzus woont.
Normaal neem ik altijd een band mee; mijn
schoonzus, ook een verwoed Ajacied,
heeft een schotelantenne. Nu had ik aan
mijn jongste zoon gevraagd om het op te
nemen, en dat ging mis. Daar baal ik wel
van.'
Een dvd heeft Brunt nog niet. 'Een groot
gedeelte van mijn collectie staat zelfs nog
op Betamax-banden. Maar dat apparaat
heb ik niet meer, terwijl die banden
sowieso nog overgezet moeten worden.
Misschien dan maar meteen op dvd. Over
zetten is echter veel werk. Daar moet ik
eens over nadenken.'
Maandag knipdag
Ook Hans van Berkum heeft zo zijn dro
men: 'In de toekomst zou ik de inhoud van
ieder album in mijn computer willen zet
ten. Dat is nog eens een uitdaging.'
De Amsterdammer heeft zo'n 360, genum
merde, plakboeken van Ajax in de gang
staan, beginnend vanaf het midden van de
jaren zestig. Andere Ajax-attributen zijn er
ook, waaronder een lampje uit 1964. Het is
bij lange na niet de enige verzameling.
Miniatuurauto's, videobanden en parafer
nalia van Laurel Hardy, grammofoonpla
ten ('ik ben dj geweest op een piratensta-
tion in de Bijlmermeer') en boeken van
Biggies domineren mede zijn woning. De
55-jarige werknemer van de Aankomst
Goederen in het hoofdkantoor van de
Hema is lid van de Bigglesclub. 'Wat ik in
mijn jeugd niet kon kopen, heb ik later
ingehaald. Dat geldt zeker voor miniatuur
auto's. Het is de sport om alle modellen te
verzamelen. Vergelijk het met een jachtin
stinct, je wilt alles hebben.'
De plakboeken van Ajax zijn hem het
meest dierbaar. 'Ik ben begonnen met het
uitknippen van foto's en later kwamen
daar de artikelen bij. Dit blijf ik tot mijn
dood doen. Ajax is de rode draad in mijn
leven. Ik ben jarenlang gaan kijken, maar
door alle rotzooi rond het veld ga ik al een
hele tijd niet meer.'
Een foto van een jonge Van Berkum met
een eveneens jeugdige Frank Arnesen doet
vermoeden dat de band met Ajax diep
ging. 'Ik heb een aantal jaar in een bar
onder Vak F gewerkt. Maar we werden
weggetreiterd, omdat de F-side een eigen
honk wilde. Na de sloop ben ik nooit meer
geweest op de plek waar de Meer was. Dat
doet te veel pijn.' (Andere gewoonte van
Van Berkum: hij weigert de naam Feye
noord uit te spreken. Hij heeft het over
'Rotterdam'). De maandag is de vaste
knipdag van Van Berkum. 'Maar als ze ver
liezen duurt het langer voordat ik alles uit
knip. Ik ben geabonneerd op het Algemeen
Dagbladen Het Parool. Bij topwedstrijden
schaf ik soms ook andere kranten aan,
zelfs De Telegraaf, een krant die ik uit
principe niet wil kopen. Maar hun sportka-
tern is wel aardig.' Van Berkum verknipt
alles, en bewaart bijvoorbeeld geen com
plete tijdschriften. 'Als er ook iets op de
achterkant van een bladzijde staat,
kopieer ik dat.
'Ik krijg kippenvel als ik die oude plakboe
ken inkijk, en dat gebeurt regelmatig. Ver
zamelen betekent voor mij: het vasthou
den van emotie, het herbeleven van mooie
momenten. Het is een verslaving in posi
tieve zin. Ik verveel me nooit. Met andere
Ajax-verzamelaars heb ik geen contact.
Knippen doe je niet met zijn zessen aan
één tafel.'
'Erbij horen, dat is de kick'
De laatste Ajax-verzamelaar in dit katern
is de optelsom van alle eerdere verzame
laars. John Hartlief verzamelt namelijk
alles van Ajax. Een flinke ruimte in de
woning in het Drentse Annen is ingeruimd
voor een, zoals hij dat noemt, 'Ajax
Museum'. Het museum is 24 uur per dag te
bezoeken, als de directeur maar aanwezig
JUNI 2004
