Eentje!
DE WEDSTRIJD 6 oktober 1963
Ajax - Heracles 7-0 <4-o>
Heracles: Hentenaar; Soetekouw, Van Dalen; Pesman, Arnthof,
Brand; Greving, Westra, Finken, Van Nee, Morsink
Ajax' vierde treffer. Schaaphok: 'Ik kreeg er koude rillingen van. Na mijn treffer werd er mid-
denuit genomen (Schaaphok bedoelt hiermee: afgetrapt, MvH), en op dat moment ging het
hele stadion tekeer.' Een krantenverslag maakt duidelijk dat Schaaphok niet overdrijft:
de vierde treffer, die in de betonnen Ajax-tribunes bijna scheuren veroorzaakte, zo luid was
het applaus.' Een ander ooggetuigenverslag: 'Ruim 20.000 toeschouwers - onder wie bonds
coach Elek Schwartz - hebben in de achtendertigste minuut van de ontmoeting tussen Ajax
en Heracles de Amsterdamse rechtshalf Werner Schaaphok een langdurige ovatie gebracht.
Terecht. Want de wijze waarop deze Ajacied de voorsprong op 4-0 bracht was zonder meer
indrukwekkend.' Daarmee vergeleken was het verslag van de wedstrijd in het eigen Ajax
Nieuws wel érg nuchter: 'Wie al die goals scoorden? Och, wat geeft het!'
Meneer Schwartz
'Ik stond niet vaak in de belangstelling, was een dienende speler. Zeg maar een soort van
Galasek. Ik was een van de eersten die het spelletje van één keer raken beheersten. Ik ging
voorop in de strijd. In 1963 speelden we bij PSV een beslissend duel om het kampioenschap.
Ik kreeg onenigheid met PSV'er Fons van Wissen. We gaven elkaar allebei een beuk, maar
scheidsrechter Van Leeuwen stuurde alleen mij van het veld. Het seizoen daarop was ik aan
voerder en in mijn eerste wedstrijd was Van Leeuwen scheidsrechter. Zegt die man tegen me
dat hij Van Wissen ook van het veld had moeten sturen, maar dat hij dat niet gedaan had
omdat PSV kampioen zou worden.'
'Leider' Schaaphok kreeg uiteenlopende verzoeken vanuit de club. 'Na het debuut van Cruijff
had ik een gesprek met een bestuurslid die me vroeg om Cruijff op sleeptouw te nemen, de
stad in, zodat hij een kerel werd. Maar na de komst van Klaas Nuninga vroeg het bestuur me
om het wat rustiger aan te doen; Nuninga was immers een nette vent, een onderwijzer. En
het grappige is: met Nuninga raakte ik bevriend, we kwamen bij elkaar thuis.'
We pakken weer het krantenartikel van Ajax - Heracles erbij: "'Werner, jongen, je moet nu
toch gauw Nederlander worden." Glimlachend klopte Elek Schwartz Ajacied Schaaphok op de
schouders en Werner antwoordde: "Ik zal mijn best doen, meneer Schwartz.'" Het kwam er
niet van omdat Schaaphok dan meteen in Nederlandse dienst had gemoeten. 'Ik had verhalen
gehoord van Swart en Muller over wachtlopen en zo, en daar had ik geen trek in. Achteraf
gezien stom, want ik had graag in het Nederlands elftal gespeeld.'
Schaaphok vertrok in december 1965 bij Ajax na een conflict met Rinus Michels. 'Ik had de
naam nogal een stapper te zijn, maar dat viel wel mee, hoor. Ik zou naar een aannemers-
school gaan en miste een training. Zoiets, ik weet het niet meer precies. Maar Michels had op
het bord geschreven: 'Schaaphok: veertien dagen geschorst'. Ik wilde een gesprek, maar hij
maakte zo'n gebaar met het handje van 'wieberen jij'. Ik voelde me gekrenkt en gooide mijn
kont tegen de krib. Ik kwam reserve te staan, het elftal draaide goed en in december liet ik
me uitlenen aan Blauw Wit, waar oud-Ajax-trainer Keith Spurgeon nu werkte.'
Schaaphok zou niet meer terugkeren bij Ajax. Hij speelde zelfs twee jaar in Amerika betaald
voetbal. 'Ik emigreerde, dat was gemakkelijker. De Vietnam-oorlog woedde, maar omdat ik
me voor een bepaalde leeftijd had aangemeld bij de emigratiedienst, hoefde ik niet in dienst.
Daar was ik goed van op de hoogte. Ik ben in twee landen onder dienst uitgekomen!'
Schaaphok had er een mooie tijd. 'Ik was fullprof, trainde de hele dag. En een sportman had
aanzien daar.'
Twee vlaggen
Dat hebben oud-Ajacieden ook. Sinds de oprichting in 1991 is Schaaphok druk in de weer met
Lucky Ajax. Tot zo'n twee jaar geleden ook als speler, maar dat gaat niet meer. Hij is wel nog
steeds penningmeester. En in de hoek van de woonkamer liggen de door Schaaphok gewas
sen tenues. 'Het is hartstikke mooi om met je oude medespelers bij elkaar te zijn.' Zijn per
soonlijke levensgeschiedenis leeft ook voort. In 1995 zag Werner zijn echte vader na zo'n 45
jaar weer terug. 'Met mijn stiefbroer was ik in Duitsland naar hem op zoek gegaan. Hij was al
bijna tachtig. We hebben een middag met elkaar gesproken, zijn er zelfs blijven slapen, maar
de volgende dag kreeg ik de kriebels en moest ik weg. Een bepaalde nieuwsgierigheid was
bevredigd, maar verder was er niks. Ik ben toch opgegroeid als Schaaphok.' Heden ten dage
is alleen zijn Duitse vader nog in leven. 'Af en toe bel ik hem; hij zit nu in een tehuis.'
'Mijn paspoort zegt dat ik Duitser ben, maar ik voel me Nederlander. Hoewel: ik had het
vooral een paar jaar geleden moeilijk als Nederland tegen Duitsland moest spelen. Mijn doch
ter heeft weieens de twee vlaggen boven mijn bed gehangen. Maar weetje: ik ben nog vaak
in Berlijn geweest en de echte Berlijner lijkt op een Amsterdammer, met zijn gein, branie,
openheid. Er is niet veel verschil: het één begint met een A, het ander met een B.'
Marcelle van Hoof
Toeschouwers: 23.000
Scheidsrechter: Roomer
Scoreverloop:
18. Keizer 1-0 (pen)
62. Petersen 5-0
26. C. Groot 2-0
86. C. Groot 6-0
30. Keizer 3-0
87. Vesters 7-0
35.Schaaphok 4-0
Schaaphoks spectaculaire doelpunt werd in de wed
strijdverslagen breed uitgemeten, inclusief een recon
structie van de situatie waaruit het ontstond.
i« cagyw
AKBfeERK OOMSKffij
-hentenaar
'SGH^APHQK:
W EST R A
SWART
AjaXI Hoogerman; H. Tijm, Ouderland; Schaaphok, Pronk, Visser;
Swart, Vesters, C. Groot, Keizer, Petersen
