In memoriam: Jan Melchers
Thomas Vermaelen
Vos preekt de passie
Op 23 februari 2004 overleed, na een kort ziekbed, op
97-jarige leeftijd Jan Melchers.
Jan werd op 18 maart 1920 als adspirant-lid van Ajax
aangenomen. Hij was dus bijna vierentachtig jaar lid,
een unicum in de Ajax-historie. Jan was tevens al
geruime tijd het oudste levende Ajax-lid.
In zijn Ajax-periode was Jan, ondanks zijn drukke werk
zaamheden als zelfstandig ondernemer, veel met zijn
club bezig.
Hij voetbalde in de adspiranten, junioren, senioren en
veteranen. In het seizoen 1929-1930 speelden hij en
Jaap van Praag, respectievelijk als midvoor en rechts
buiten, een grote rol in het kampioenschap van Ajax 5.
Na zijn actieve voetbaltijd heeft hij als clubbladmede
werker meer dan dertig jaar lang maandelijks een
column in het Ajax-clubblad geschreven onder de naam
James. Allerlei zaken het wel en wee van zijn Ajax
betreffende werden daarin door hem kritisch benaderd.
Melchers was zestien jaar lang clubbladredacteur.
In juli 1958 werd hij, als een meer dan goed clublid met
bovendien zakelijk inzicht, tot voorzitter van Ajax ge
kozen. Die functie heeft hij bekleed gedurende zes jaar,
waarin hij vele successen met Ajax mocht meemaken.
Ajax werd in de periode van zijn voorzitterschap kam
pioen van Nederland (1960), winnaar van de KNVB
Beker (1961) en winnaar van de Intertoto Cup (1962).
Jan Melchers was de animator bij de vorming van een
ledenraad. Met een aantal gerenommeerde Ajax-leden
werd in 1963, na verkiezingen, de Ledenraad geïnstal
leerd. Hijzelf maakte daar drie jaar lang deel van uit.
Hij was er trots op dat de Ledenraad nog steeds func
tioneert.
Helaas voor hem kwam in 1964 een einde aan zijn voor
zitterschap. Een groot meningsverschil tussen de leden
en de Ledenraad enerzijds en het bestuur anderzijds
mondde uit in het bedanken van het gehele bestuur. Hij
heeft daarmee lange tijd veel moeite gehad en het
heeft lang geduurd voor er weer contact was. Ondanks
dat is Jan Melchers altijd een trouw lid gebleven.
Wim Schoevaart en ondergetekende bezochten hem op
zijn 80ste, 85ste, 90ste en 95ste verjaardag, hetgeen
hij zeer waardeerde.
Het 'koppie' was nog scherp als we over het verleden
spraken. Helaas wilden zijn benen niet goed meer func
tioneren, waardoor hij nog maar weinig de deur uit
kwam.
Jan, Ajax is je veel dank verschuldigd voor je grote
inzet gedurende een lange periode.
Een goed Ajacied is heengegaan.
Jan, bedankt voor alles.
André Kraan
Een van de leukste dingen van voetbal is het oudehoeren erover.
De borrelpraat. Voor, na, soms tijdens een wedstrijd. Maar ook
gewoon door de week. Mij kun je altijd afleiden van werk of
vrijen of ik weet niet wat door over voetbal te beginnen. Ik heb
ook altijd een mening alsof ik alle cursussen in Zeist doorlopen
heb en een carrière achter de rug heb waar menig profvoetbal
ler jaloers op zou zijn. Terwijl ik slechts een blauwe maandag in
de jeugd van SV Huizen heb gespeeld, er niets van kon en ook
later in campingelftallen niet verder ben gekomen dan een
wilde trap vanaf veertig meter tegen een nepleren bal die
geholpen door wind, veel geluk en Gods zegen achter een ver
bouwereerde keeper tegen de touwen plofte.
Zo heb ik weer wat afgeoudehoerd na de - hè, hè, eindelijk -
zege op PSV. Na afloop natuurlijk, vergezeld door witte wijn
eerst en whisky-ijs later. Over het geluk van het ongeluk van die
lastpak van een Vennegoor; over het flegmatieke spel van Van
Bommel in de tweede helft, waardoor Sneijder vrij spel had voor
de onuitwisbare gelijkmaker; over de mooiste borstassist sinds
tijden van Yannis Anastasiou en het ontroerend venijnige ver
volg van Mitea. Ook op het werk maandag eerst de kranten en
bij de koffie met collega's doorgevierd en doorgeoudeh'd. Hoe
veel economisch verlies zou er zitten in de maandagochtendge
sprekken van al die miljoenen voetballiefhebbers, die vooral ook
liefhebber zijn van het o-h'en over voetbal?
Televisiemakers hebben een aantal jaren geleden ontdekt dat
borrelpraat en oudehoeren over voetbal het ook heel goed doet
op tv. Goede kijkcijfers van een publiek dat zich gemakkelijk
herkennen kan in de meningen die nu niet door mensen zoals ik
- de massa zonder Zeistdiploma's of indrukwekkende carrière -
gegeven worden, maar door zogenaamde deskundigen. Maar in
veel gevallen blijft het toch ook dan borrelpraat. Een scala van
gemakkelijke meningen, provocaties omwille van het imago,
informatie schijnbaar gesteund door lijntjes die men zegt te
hebben.
Vooral de journalisten zijn een goed voorbeeld van de beroeps-
oudehoer; van een borrelpraat die serieus genomen moet wor
den omdat het nu eenmaal op tv is. Hugo Borst en Johan Derk-
sen, maar vooral ook Hugo Camps zijn daar voorbeelden van.
Omdat ik smul van ge-o-h, stoor ik me niet echt aan hun ge
kwaak: het is amusement; entertainment.
Anders is het met de jongens uit het vak, oud-spelers, trainers.
Zij zorgen als het goed is voor het serieus te nemen, inhoude
lijke gedeelte van het o-h-programma.
En dan moet gezegd dat Co Adriaansse daarin een van de bes
ten is. Formuleert goed, heldere mening, goede argumentatie,
beeldende formuleringen.
Door hem was de uitzending van Voetbal Insite van 16 februari
pas echt interessant en onderhoudend.
Over van alles werd gesproken: over buitenspel; over juichen;
over de toestand bij Feyenoord; over de talenten bij AZ en de
terechte uitverkiezing van Heitinga en De Jong voor Oranje.
Alleen niet over Thomas Vermaelen. En over hem heb ik het die
zelfde maandag op mijn werk wel gehad. De wedstrijd in en
tegen Volendam was saai, zompig, stroperig van Ajax-kant. Maar
ik heb genoten van Vermaelen. Omdat ik totaal niet zag dat die
jongen pas achttien is; omdat ik moed zag naar voren; omdat ik
een goede trap zag; omdat ik een jongen met pit en uitstraling
zag. En zo oudehoerde ik maar door tot zelfs Ajax-collega's het
zat werden.
Klaas Vos
APRIL 2004
21
