Het Ajax Museum
Museumstukken
Het is weer eens zover: na een periode van groeiend vertrouwen in een glorieuze toekomst
voor Ajax, vallen we terug in een leeg gat. De uitschakeling in de Champions League kwam
hard aan; de hele maand december liet een kwakkelend Ajax zien. En naar de oorzaak kun je
slechts gissen.
Het lijkt zo te moeten zijn, want wie het Ajax Museum eens rustig doorloopt, ziet dat er tel
kens weer zulke onverwachte momenten van terugval zijn. Komt het door het veranderende
tij (de vloedgolf) of zijn de andere clubs plotseling veel sterker geworden (de grotere jon
gens)?
Het voert te ver nu alle perioden van neergang in één keer te bespreken, maar ook in de
begintijd waren er al van die onverklaarbare magere jaren. Wat te denken van de jaren twin
tig, na de glorieuze kampioenschappen van 1918 en 1919? Of de jaren veertig, met maar één
kampioenschap, terwijl Ajax in de tien jaar daarvoor maar liefst vijf maal de beste van Neder
land was geworden?
Eind jaren zestig en begin jaren zeventig werd Ajax jaar in jaar uit landskampioen en vanaf
1971 veroverde men ook Europa en de wereld! En opeens, in de herfst van 1973 was het pats-
boem over. De oorzaak? Natuurlijk, Johan Cruijff was vertrokken naar Barcelona, maar had
den we niet een goede vervanger gekregen met de Anderlecht-spits Jan Mulder? En ja, Sjaak
Swart was gestopt, maar de nieuwe rechtsbuiten Johnny Rep bewees al jaren dat hij nauwe
lijks onderdeed voor Mister Ajax.
Mulder leed weliswaar chronisch aan blessures, maar toen Cruijff echt weg was, was hij klaar
en fit for the job. Dachten we. Want hij stond nog maar nauwelijks opgesteld of er kwam een
einde aan zo'n vijfjaar Europa-Cupsuccessen. In de eerste ronde was cuphouder Ajax vrijge
loot, maar daarna trof men het vrij onbeduidende CSKA Sofia. Thuis, in het Olympisch Sta
dion, won Ajax nog, zij het met maar 1-0 (Jan Mulder), maar Ajax had veel kansen laten lig
gen. Rep had een penalty gemist. Een glaszuiver doelpunt van Suurbier was afgekeurd. De
paal, de lat en een goed keepende Bulgaarse doelman deden de rest. Omdat de Bulgaren zelf
vrijwel niet gevaarlijk werden, bleef het 1-0. 'Geen paniek,' zie Arie Haan nog: 'in Sofia maken
die lui ook geen goal.' De werkelijkheid bleek anders te zijn: 'die lui' maakten twee goals.
'Voor het eerst sinds 1969 zal geen Nederlandse club een finalerol kunnen spelen in het
Europa-Cuptoernooi,' schreef de Volkskrant. 'Ajax is weer een gewoon kluppie,' schreef Wim
Suurbier in Het Parool.
Uitschakeling
Maar liefst veertien jaar zou het duren aleer Ajax weer een Europese finale bereikte. Onder
leiding van Cruijff won Ajax in Leipzig de Europa Cup 2, dankzij een doelpunt van het wonder
kind Marco van Basten. Maar Marco vertrok en ook Cruijff ging weer weg, en een jaar later
verloor Ajax de tweede finale van KV Mechelen (bestaan die nog?). Het museum heeft een
vitrine waarin de filmbeelden van die uitschakeling te zien zijn, want alle finales hebben er
een plaats gekregen. Je ziet dat de teleurstelling wederom enorm was. En weer werd het vijf
jaar stil, tot in 1991 Louis van Gaal tot hoofdcoach werd gebombardeerd en met een onerva
ren elftal verfrissend huishield in het UEFA-Cuptoernooi. Toegegeven, de tegenstanders
waren niet echt blijvende internationale toppers, maar toch was het een prestatie die stond
en die blééf staan. Want drie jaar later, in 1995, won zijn elftal de Champions League én de
Wereld Beker. Van Gaal had een formidabel geheel gesmeed, maar net als in 1973 en in 1987
bleek dat één schakeltje minder een hele ketting verzwakt. Ditmaal vertrok Frank Rijkaard.
Natuurlijk bleef Ajax nog wel even successen boeken, maar er kwam geen hoofdprijs meer:
de Champions-Leaguefinale werd in de verlenging verloren van Juventus en een jaar later
kwam men niet eens zo ver! Dat is natuurlijk geen schande, maar als altijd luidde die gebeur
tenis een lange periode van stilte en leegte in. En pas als er weer een nieuw elan ontstaat, er
een nieuwe trainer komt, of een jonge generatie zich aandient, komt er weer hoop op betere
tijden. Komt na de regen de zonneschijn. We zullen nog even moeten wachten.
Carel Berenschot
Een bezoek aan het Ajax Museum maakt deel uit van de World of Ajax Tour. U krijgt eerst
iets te drinken aangeboden en ziet daarna een korte film. Dan volgt een rondleiding door
de ArenA en een bezoek aan het museum. Voor kinderen zijn er speciale kinderrondleidin
gen, met spelletjes, een quiz en een cadeautje. De prijs van de twee uur durende World of
Ajax Tour bedraagt €9,50 p.p. Kinderen t/m 12 jaar en 65+-pashouders betalen €8,00 p.p.
De starter-tour (1 uur, reserveren niet nodig) kost €8,00 p.p. en €7,00 voor kinderen t/m
12 jaar en 65+-pashouders. Voor grote groepen gelden speciale tarieven. Voor groepen
kan ook een speurtocht door stadion en museum georganiseerd worden.
Voor inlichtingen en reserveringen: 020-3111336. U kunt ook alleen het museum bezoeken.
Toegang en kaartverkoop lopen via de supportersbalie in de Official Ajax Fanshop. De
entree bedraagt €3,50. Openingstijden: 1 apr-30 sep ma t/m vr 9.30-18.00, za en zo
10.00-17.00 (niet tijdens wedstrijden op zondag); 1 okt-31 mrt ma t/m za 10.00-17.00, zo
alleen op koopzondagen (niet tijdens wedstrijden op zondag). Openingstijden ArenA-tours:
dagelijks 10.00-17.00 (op wedstrijddagen geldt een aangepast programma).
FEBRUARI 2004 f
