Historische grond
St. Jakob
Als het in 1952 aan 18.787 inwoners van Basel had gelegen,
was St. Jakob er nooit gekomen. Bij een referendum over
een nieuw stadion kozen slechts 19.694 burgers voor het sta
dion, een nipte overwinning dus (of nederlaag, zo u wilt). Het
stadion werd binnen een jaar gebouwd en zou tijdens het WK
van 1954 een spectaculair decor blijken te zijn: er vielen
liefst 44 doelpunten in zes wedstrijden!
Tot in de jaren negentig was Joggeli, zoals het stadion in de
volksmond wordt genoemd, een gezellig voetbalstadion, met
het uiterlijk van de jaren vijftig. Er was slechts één over
dekte (hoofd)tribune. Aan de noordzijde van het stadion liep
ter hoogte van de tribunes zelfs een spoorlijn. Knus dus, en
dat gold evenzeer voor het onderkomen van de legendari
sche Herr Meier, de terreinbaas. Zijn huis, volgens dezelfde
constructie die ook de Meer kende, gelegen in een hoek van
het stadion, bevatte zelfs een prachtig balkon waarvandaan
Herr Meier het hele veld kon overzien (zo hoog kwam Jan
Lens niet in de Meer). Ook kon Herr Meier de vele popcon
certen in St. Jakob volgen, maar over zijn muzieksmaak is
weinig bekend. Als hij een conservatieve popliefhebber was
werd hij er op zijn wenken bediend: Michael Jackson, Tina
Turner, Rolling Stones of andere dinosauriërs van de popmu
ziek deden St. Jakob geregeld aan. Niet goed voor het veld
van Herr Meier, maar wel lucratief voor de stadionkas, die
opmerkelijk genoeg gedeeltelijk (bar en café in hoofdtri
bune) in het bezit was van amateurvereniging Concordia, een
laag spelende club die de originele bespeler van St. Jakob
was (FC Basel trok er pas in 1967 in).
St. Jakob was, mede door de centrale ligging in Europa, vele
malen het decor van een Europa-Cupfinale. De verbouwing,
die in 1999 begon en in 2001 vrijwel, maar pas in februari
2003 helemaal voltooid was, bracht de oorspronkelijke capa
citeit van 51.000 terug tot 31.539 (louter) zitplaatsen. Op de
daken van de tribunes kwamen zonnepanelen en dat was een
primeur voor een voetbalstadion in Europa. En zoals gebrui
kelijk in 'moderne' stadions is multifunctionaliteit de norm,
met onder meer een tentoonstellingsruimte, kantoren en
winkels in het gebouw (van voetbalstadions kun je eigenlijk
niet meer spreken).
De UEFA verleende in 2002 St. Jakob de viersterrenstatus,
de hoogste waardering voor een complex van deze grootte.
In die periode speelde FC Basel voor het eerst Champions-
Leaguewedstrijden in St. Jakob, en in 2003 deed de grootste
opera van de wereld, Aïda, het optrekje van Herr Meier aan.
gedachte af te brengen dat Basel er niets van kan. Hoe moet
ik ze nu aanpraten dat het Basel van woensdag een andere
ploeg zal zijn? Mag u mij, ons, dat wel aandoen?'
Onder de kop 'Rinus Michels niet erg professioneel'
reageerde Het Parool op dinsdag op de woorden van Michels:
'Het getuigt van een amateuristische instelling als Michels
zegt dat hij zijn spelers nu niet meer uit het hoofd kan pra
ten dat Basel een zwakkke tegenstander is. Hij probeert
bovendien de kranten de taak van mental coaching op te
dringen, terwijl dat juist bij uitstek zijn werk is.'
Er was meer gesputter voorafgaande aan de wedstrijd.
Johan Cruijff eiste van het bestuur de premies voor de drie
eerdere cupduels waarin hij niet had meegedaan, anders zou
hij in Basel niet spelen. Het bestuur bood daarop Cruijff aan
de eerstvolgende trein naar Nederland te nemen. Cruijff
krabbelde terug: 'Anders krijg ik een schorsing van twee
maanden en ben ik nog verder van huis.'
Jaap van Praag op zijn beurt kreeg de hoon van heel wat
Ajax-supporters in Nederland over zich heen doordat de pre
ses FC Twente kapittelde omdat die club toestemming had
gegeven voor een rechtstreekse televisie-uitzending van
Basel - Ajax, ondanks het feit dat de gelijktijdig te spelen
wedstrijd FC Twente - Eskisehirsport niet uitverkocht was. FC
Twente ging hiermee tegen de algemeen geldende afspraak
Over ruim vier jaar volgt het hoogtepunt als St. Jakob het
decor zal zijn van vijf wedstrijden tijdens het EK, waaronder
de openingswedstrijd.
Persconferentie
In november 1970 was FC Basel al twee jaar ongeslagen in St.
Jakob; niet niks natuurlijks, maar de Nederlandse voetbal
pers dacht daar anders over. Deze kon de tegenstander van
Ajax in de tweede ronde van het Europa-Cup-1-toernooi nau
welijks serieus nemen, zeker niet na de 3-0 nederlaag tegen
de Amsterdammers in de heenwedstrijd en een duel van
Basel dat men drie dagen voor de return had bezocht. Hoe
wel Ajax in de competitie stroef draaide, met slechts één
overwinning in vijf uitwedstrijden, en Johan Cruijff nog geen
Europa-Cupwedstrijd had gespeeld, was er geen vuiltje aan
de lucht en schreven met name De Telegraaf en Het Parool
Basel de grond in.
Dit bracht Rinus Michels op maandag in het Ascot Hotel in
Riehen tot een opmerkelijke actie: hij draaide de persconfe
rentie om: 'Wij kennen uw vragen nu wel en u kent onze ant
woorden. U kent allemaal de reportages van uw collega's die
Basel afschilderden als een amateurploeg. Die verhalen heb
ben mijn spelers ook gelezen. Ik kan nu zoveel aanpraten
tegen mijn spelers als ik wil, ze zijn nu toch niet meer van de
FEBRUARI 2004 59