Katern
Tomas Galasek scoort in de wedstrijd tegen
RKC Waalwijk (13 september 2003) 3-0 uit een penalty.
Keeper Kftalid Sinouh gaat naar de goede hoek
maar het schot van Galasek is onhoudbaar.
Zijn Ajacieden misschien pure gentleman-
voetballers? Want zij, de pioniers van de
sport, zagen anderhalve eeuw geleden ook
niets in penalty's. In de bakermat van het
voetbal, Engeland, was voetbal een tijd
verdrijf voor de beter gesitueerden. En
daarbij hoorde geen onsportief gedrag als
het maken van overtredingen. Dat was not
donefair play was de ongeschreven regel.
Maar er werden heus wel overtredingen
begaan, al was het maar uit onkunde. Ook
werden overtredingen vergoelijkt: het
werd normaal gevonden dat als een speler
niet meer met been of hoofd de bal kon
bereiken, hij de bal met de hand uit het
doel sloeg. Aan het einde van de negen
tiende eeuw drong steeds meer het besef
door dat de straf die daarop volgde, een
indirecte vrije trap, niet altijd eerlijk was.
De scheidsrechter kreeg het recht om een
doelpunt tegen de overtredende partij toe
te kennen, wanneer hij vond dat de bal,
wanneer hij niet met de hand was tegenge
houden, in het doel zou zijn gegaan. Maar
dit laatste bleek niet altijd even gemakke
lijk vast te stellen.
William McCrum, doelman van Milford Ever-
ton, diende in 1890 bij de Ierse voetbal
bond een voorstel in voor de invoering van
een penaltv-kick. Beledigd wees de bond
het voorstel af: een penalty-kick veronder
stelde het bestaan van bewuste overtre
dingen, en die waren er toch niet bij deze
gentleman-sport? De discussie laaide ver
der op na 14 februari 1891, toen in de
bekerwedstrijd tussen Stoke City en Notts
County verdediger Hendry van Stoke City
de bal met zijn hand uit het doel sloeg,
daarmee de gelijkmaker van Notts County
voorkomend. Notts County kreeg een indi
recte vrije trap, waarna keepers en spelers
van Stoke City zich eendrachtig voor de
bal en op de doellijn opstelden. Op die
manier was het onmogelijk om te scoren.
Dat Stoke City ten slotte de wedstrijd ook
nog won, maakte de kwestie des te onver
kwikkelijker. De Football Association ging
overstag en voerde nog hetzelfde jaar de
penalty in. Maar men was er nog lang niet.
Uit protest tegen deze 'barbaarse regel'
weigerden sommige keepers bij een
penalty in het doel te gaan staan. Som
mige strafschopnemers waren het met de
keeper eens en schoten de bal bewust
naast, tot grote hilariteit van de toeschou
wers. Het is geen wonder dat in dit land de
absurde humor van Monty Python kon ont
staan.
In 1905 greep de FA (weer) in en ver
plichtte de Engelse bond de keepers om bij
een penalty in hun doel te gaan staan. Hij
mocht wel naar de bal toelopen, tot een
afstand van 5,5 meter. Dit deed de doel
man al voordat de bal genomen was, zodat
veel strafschoppen werden gemist: keeper
te dichtbij!
In 1929 voerde men de regel in dat de
keeper stil moest staan op de lijn totdat de
bal geschoten was, een regel die enkele
jaren geleden werd afgeschaft.
Ook in Nederland was het na de invoering
van de strafschop met de discussies over
het bestaansrecht ervan nog lang niet
gedaan. Dit duurde tot diep in de jaren
twintig. Ajax-doelman Jan de Boer speelde
in 1927 een selectiewedstrijd voor de
Nederlandse ploeg die aan de Olympische
Spelen in Amsterdam zou deelnemen. In
deze wedstrijd tussen de Zwaluwen (zeg
maar: Nederland-B) en België trok de Bel
gische aanvaller Diddens bij een corner
aan de trui van De Boer. Deze duwde terug,
waarna de scheidsrechter België een straf
schop gaf. De Boer was zo kwaad over
deze onrechtvaardige gang van zaken dat
hij naar de Belgische strafschopnemer,
aanvoerder Swartenbroeks, toog en hem
het verhaal van de strafschop vertelde.
Deze vroeg vervolgens aan Diddens of het
verhaal van De Boer klopte. Nadat Diddens
69