kelijk zeer ergeren als een doelpunt ten
onrechte wordt goedgekeurd of afgekeurd. Wat
dat betreft was het WK een aanfluiting. Veel te
veel arbitrale dwalingen, een schande. Een
elektronisch oog en eventueel een extra
scheidsrechter juich ik toe. Ik realiseer me heus
dat dit gemakkelijker is gezegd dan gedaan,
maar waarom experimenteren ze er gewoon
niet eens mee?
'Ik vergelijk het maar met mijn eigen situatie:
als je om het wereldkampioenschap speelt,
betekent dat als schaker dat je je hierop maan
den lang voorbereidt. Voor voetballers is dat
volgens mij niet veel anders. Een WK is voor
een voetballer een hoogtepunt. Als een land
bijna moedwillig het toernooi wordt uitgewerkt,
zoals in de wedstrijd Zuid-Korea - Italië het
geval was, vind ik dat een schande. Door een
paar blunders van één scheidsrechter wordt de
droom van meerdere voetballers op wrede
wijze verstoord. Die moeten weer vier jaar
wachten. Zoiets mag een voetbalbond niet toe
laten. Ik kan absoluut niet begrijpen dat de
FIFA, na alle kritiek, nog steeds geen poging tot
verandering heeft gedaan.'
De nieuwe generatie schakers zoals uzelf, Cel-
fand, Leko, Topalov en Anand volgen het voet
bal op de voet. De vorige generaties (Timman,
Portisch en Kortchnoi) spraken met elkaar over
muziek, kunst en politiek. Heeft u voor deze cul
tuurverandering een verklaring?
(Lacht:) 'Ik vind het ook leuk om over muziek te
praten, hoor! Maar ik begrijp wat wordt bedoeld
en ik denk dat ik ook weet hoe het komt: scha
ken is de laatste jaren veel competitiever
geworden. De jonge spelers van nu hebben
meestal een competitief karakter. Daarom hou
den zij van sport. Dat geldt ook voor mij. Ik
houd naast voetbal ook van ijshockey, volleybal
en tennis, om maar wat te noemen. In principe
vind ik iedere krachtmeting tussen twee grote
sporters prachtig om te zien. Ik heb het zelf in
mijn bloed zitten, anders zou ik nooit zo goed
zijn geworden als schaker.'
Identificeert u zich met bepaalde sporters?
'Nee. Ik identificeer me met niemand. Ik heb weliswaar bewon
dering voor bepaalde sporters, maar identificatie met één per
soon gaat mij te ver. Van de huidige topvoetballers voel ik veel
sympathie voor Zidane. Een geniale voetballer met, zo vermoed
ik, een goed karakter. In het algemeen heb ik veel op met Franse
voetballers. Ze stralen een zekere sympathie en beschaving uit.
Het is overigens niet zo dat ik voor Real Madrid ben. Ik kijk met
gemengde gevoelens naar wedstrijden van Real: een genot om
die spelers bij elkaar te zien, maar ook een genot om ze te zien
verliezen. Technisch beschouwd hebben ze het beste team van
de wereld, daarover bestaat geen twijfel. Ze zijn daardoor alleen
Aanvallen of verdedigen?
'Verdedigen.'
Voetbal of ijshockey?
'Ik houd heel erg veel van beide
sporten, maar toch net iets meer
van voetbal.'
wat te nonchalant. En juist doordat Ajax met
weinig geld en een jong team zo ver is geko
men in de Champions League, heeft dat mijn
enorme sympathie.'
Kou
Bush of Putin?
'Een moeilijke keuze, maar als het
moet kies ik voor Putin.'
Roken of drinken?
'De laatste tijd drink ik nauwelijks
maar rook ik veel. Waarschijnlijk is
het beter voor mij om het anders
om te doen.'
Wel of geen dopingcontroles?
'Moeilijk te zeggen. Er is geen
goede weg. Oppervlakkig gezien
zou "wel" de beste keuze zijn,
maar als je dieper op de materie
ingaat, komen er veel vragen bij
kijken. Zoals: wie werken er beter,
de dopingdokters of de anti-
dopingdokters? Dus ik begrijp het
wanneer sommige mensen de
dopingcontroles willen afschaffen.
Ik vind het belangrijker dat ieder
een gelijke kansen krijgt. Het is
niet goed als een sporter met de
beste dokter automatisch betere
kansen heeft. Uiteindelijk zou het
ook een vrije keuze moeten zijn,
waarbij in sommige gevallen een
prijs moet worden betaald. Ik neig
ernaar om tegen dopingcontroles
te kiezen.'
Kramnik werd meerdere malen officieel uitge
nodigd om een belangrijke voetbalwedstrijd in
Moskou bij te wonen, als de nieuwe wereld
kampioen schaken. De inwoner van de Russi
sche hoofdstad weigerde consequent, omdat hij
het te koud vindt in het stadion. Kramnik: 'Ik
kan heus wel tegen de kou, maar als ik in het
stadion ben, wil ik van het voetbal genieten. En
dat betekent dat ik onderwijl niet moet sterven
van de kou. Misschien klinkt het stom, maar ik
zie voetbal liever op tv. Het zal wel met het ana
lytisch denken van een schaker te maken heb
ben, maar op tv kun je een wedstrijd door de
herhalingen beter analyseren en dat vind ik
leuk. Ik wil liever weten wat er in een wedstrijd
gebeurt dan dat ik er emotioneel volledig in
opga.
'De grauwheid die het Russische voetbal zo
vaak heeft gekenmerkt, vind je bij Ajax niet. Ik
vind het mooi om te zien dat spelvreugde nog
bestaat. Dat heeft Ajax altijd gehad. Je hebt echt
het idee dat de spelers van Ajax met plezier het
veld opstappen. Natuurlijk moeten de Ajacieden
er ook hard voor werken, maar als je het met
het Russische voetbal vergelijkt, is er een
belangrijk verschil: bij ons is het louter hard
werken, creativiteit en plezier zijn er ver te zoe
ken.
'Als schaker ben ik nooit een speler geweest die
het van plotselinge kansen moest hebben.
Vreemd eigenlijk, want veel sporters hebben
dat wel. Maar goed, zoals het nu gegaan is, ben
ik goed terechtgekomen. Voor voetballers is het
waarnemen van kansen natuurlijk ook belang
rijk. Een blunder in de laatste minuut of juist
het doeltreffend afronden van een plotselinge
kans, het hoort er allemaal bij. Grote clubs win
nen niet voor niets vaak van zwakke clubs in de
laatste fase van een wedstrijd.
'Ik heb zelf nooit op die manier geschaakt en
ben daarmee misschien wel een soort uitzon
dering aan de top. Gelukkig weet ik inmiddels waar ik wel goed
in ben. Daarom heb ik volgens mij ook die tweekamp tegen Kas
parov gewonnen. Ik speelde precies mijn eigen spel en hoopte
daarmee toe te slaan. Is het voldoende, mooi, is het niet vol
doende, dan is dat jammer. Uitgaan van eigen kracht is in een
individuele sport heel belangrijk.'
Waar staat u momenteel als schaker?
'Dat is moeilijk te zeggen. Ik probeer de laatste maanden het ple
zier volledig terug te krijgen en wil zo weinig mogelijk aan
schaakpolitiek denken. Ook wil ik niet te lang stil blijven staan bij
92 AJAX MAGAZINE JUNI/JULI 2003