De keuzes van
Vladimir Kramnik
we de laatste jaren niet geweest.'
De perfectionist Kramnik heeft één grote erger
nis bij het kijken naar voetbal, de schwalbe.
Kramnik: 'Ik kan er niet tegen, je ziet ze steeds
vaker. Zoals Rivaldo tegen Turkije op het WK
2002 toneel zat te spelen, verschrikkelijk vind ik
dat. In de jaren tachtig waren er volgens mij
veel minder schwalbes. Het zal wel te maken
hebben met de commerciële belangen, maar ik
erger me er gruwelijk aan. Al die spelers die
maar blijven vallen, bah. Ik zou daar zelf veel te
trots voor zijn. Hoe vaak zie je niet dat een spits
de keeper passeert, de bal feitelijk voor het
inschieten heeft maar dan toch uit een soort
intuïtie gaat liggen om vervolgens smekend
naar de scheidsrechter te kijken. Dergelijke
voetballers kan ik niet respecteren.'
Het felle rood van Ajax
'Mijn eerste herinnering aan Ajax is het shirt.
Heel fel schijnend rood. Toen ik me voor voet
bal begon te interesseren, droegen de meeste
teams in de Sovjet-competitie tenues met
grauwe kleuren. Zelf ben ik opgegroeid met het
rood van het communisme, maar dat rood was
heel zielig in vergelijking met het rood van de
Ajax-shirts. Dat is pas echt rood. Ik volg Ajax
sinds we de internationale competities op tv
kunnen zien. Ajax heeft altijd indruk op mij
gemaakt door zijn manier van spelen. Jari Lit-
manen vind ik de beste, hij was voor mij in
1995 de ster van de ploeg.
'Het huidige Ajax is natuurlijk nog erg jong,
maar het ziet er goed uit. De namen klinken
nog niet als Raül ofZidane, maar dat kan over
enkele jaren al anders zijn. Als je de kwartfinale
van de Champions League haalt, zit er voetbal
in de ploeg, dat lijkt me logisch. Koeman heeft
een jonge ploeg, die in de Champions League
liet zien dat ze naast aanvallen ook kunnen ver
dedigen. Veel mensen noemen de Ajax-stijl
aanvallend maar dat vind ik zelf een primitieve
zegswijze. Ik zou het eerder willen omschrijven
als spelen op initiatief. Als schaker weet ik dat
iedere speler zijn eigen stijl heeft. Een schaker
kan agressief spelen of juist behoudend. Maar
in iedere speler zit iets interessants. Als buitenstaander ben je
snel geneigd om die aanvallende of initiatiefrijke stijl te waarde
ren, omdat het er gewoon mooier uitziet. Mede daarom keek ik
ook zelf altijd graag naar Ajax. Nu ligt dat iets anders. Ik ben wat
ouder en wijzer geworden en heb meer oog voor het verdedigen
gekregen. Een van de beste wedstrijden die ik ooit in mijn leven
heb gezien, was Frankrijk - Italië in 1998, het jaar dat Frankrijk
het WK won. De wedstrijd eindigde in 0-0, maar ik heb vanaf het
begin zeer geboeid zitten kijken. De Italiaanse verdediging was
vrijwel perfect, je kwam er niet door. Ik was zeer aangenaam ver
rast door deze defensieve perfectie. Iedere aanval van Frankrijk
over de flank leverde maximaal een corner op, maar meestal was
Kasparov of Karpov?
(Lacht eerst en denkt dan zeer lang
na) 'Ik zou het liefst Morozevich
zeggen... (Lacht opnieuw). Nee, ik
weet het niet. Ik ken ze allebei
heel goed. Het zijn verschillende
persoonlijkheden en verschillende
typen schakers. Ze zijn beiden heel
bepalend geweest. Geweldige
spelers. Ik ben opgegroeid met de
partijen van Karpov, terwijl ik
Kasparov in mijn loopbaan het
meest ben tegengekomen. Ik maak
hier geen keuze.'
Kasparov, Karpov, of Fischer?
'Nee, geen Fischer. Hij is natuurlijk
een genie, maar zijn persoonlijk
heid past niet in mijn stijl van den
ken. Ik heb hem ook nooit ont
moet.'
Ajax of Real Madrid?
'Als ze tegen elkaar zouden
moeten spelen, zou ik voor Ajax
zijn. Niet omdat ik nu in dit blad
sta, maar omdat ze met relatief
weinig geld een hoop hebben
bereikt. De eerlijkheid gebiedt
me wel te zeggen dat het ais
voetballiefhebber onmogelijk is
om niet van het hedendaagse Real
Madrid te houden.'
het een inworp. De Fransen kwamen er
gewoon niet door. Waarschijnlijk is het door die
wedstrijd gekomen dat ik tegenwoordig veel
oog voor verdedigen heb.'
Is voetbal voor u een vorm van afleiding of
ontspanning?
'Nee, ik vind het gewoon leuk. Ik volg de
belangrijkste competities in Europa en ben
doorgaans goed op de hoogte. Toch ben ik
geen fanatiek volger. Ik vind de grote toer
nooien namelijk het leukst en die zijn er slechts
om de twee jaar. De Russische competitie, in
sterkte vergelijkbaar met die van Nederland,
volg ik ook niet heel nauwgezet. Ik heb geen
favoriete ploeg, hoewel ik het Spartak Moskou
van enkele jaren geleden erg goed vond. Het
was een ploeg met enkele goede spelers en
een herkenbare stijl. Aan het einde van de jaren
negentig bereikte Spartak zijn top. De 1-3 uit bij
Ajax kan ik mij nog goed herinneren. Spartak
speelde een geweldige wedstrijd, hoewel ik me
realiseer dat Ajax toen niet zijn beste periode
beleefde. Maar toch, 1-3 in Amsterdam, daar
kun je mee thuis komen. Nu gaat het heel
slecht met Spartak. Van die mooie ploeg is
helemaal niets meer over. Dit seizoen bakten ze
er helemaal niets van in de eerste ronde van de
Champions League, een schande om naar te
kijken. Nul punten, één doelpunt voor en acht
tien tegen, dat is een heel treurige balans. Loko-
motiv en CSKA, het legerteam, zijn nu de sterk
ste ploegen in Rusland. Lokomotiv heeft met
een budget van 25 miljoen dollar een behoor
lijke begroting. Ze halen een redelijk Europees
gemiddelde, maar hebben totaal geen eigen
stijl.'
Real Madrid
'Dankzij het Bosman-arrest kunnen we een
prachtig Real Madrid zien, waarin alle sterren
uitkomen. Dat is mooi. Maar voor de echte
voetballiefhebbers is het toch een teleurstelling
om zoveel buitenlanders in één team te zien
spelen. Er is altijd een nationaal element in het
voetbal geweest. Begrijp me goed: nationaal,
niet nationalistisch. Voor jullie Nederlanders lijkt het me toch ver
velend dat de beste voetballers ergens anders spelen. Ik begrijp
heus dat dit in zekere zin een ontwikkeling is, maar als conserva
tief liefhebber heb ik er wat moeite mee. Als alle Nederlanders
alleen in Nederland zouden mogen voetballen, was het één van
de sterkste competities van Europa.
'Als schaker ben ik gewend dat het resultaat volledig van mijn
spel en van dat van mijn tegenstander afhankelijk is. Er zijn geen
invloeden van buitenaf. Met andere woorden, de sterkste zal win
nen. In voetbal zou dat ook zo moeten zijn: wie de meeste doel
punten maakt, wint. Dit klinkt een beetje primitief, maar ik zeg
het met nadruk, omdat de praktijk vaak anders is. Ik kan me wer-
AIAX MAGAZINE JUNI/JULI 2003
91
