14 jaar in
vogelvlucht
19 januari 1989
30 juni 2003
Voorzitter in een turbulente transformatieperiode
een professionalisering naar Amerikaans model
voor ogen stond met veel minder inbreng van
het bestuur, dat daar niet voor voelde. Voor het
seizoen 1988-1989 werd Kurt Under, een
vriend van Ton Harmsen, wederom aangesteld
als hoofdtrainer, maar die nam na vijf competi
tiewedstrijden al ontslag. Een week later stapte
ook het (fysiek bedreigde) bestuur-Harmsen op.
Een Ajax dat ook nog eens geconfronteerd werd
met publicaties over zwartgeldpraktijken bij
transfers in de periode 1979-1985, kon op zoek
naar een nieuw bestuur.
We gaan terug naar het begin en doen dat in
Hoofddorp, waar we een afspraak hebben bij
Michael van Praag op kantoor. Zijn bedrijf
exploiteert op Schiphol en andere grote lucht
havens winkels in audiovisuele apparatuur. Het
is een rechtstreekse voortzetting van de gram
mofoonplatenzaak van zijn vader aan het Spui,
maar de wereld verandert, dus is die zaak ook
veranderd. En verhuisd, van het Spui in Amster
dam naar een industrieterrein in Hoofddorp.
Het is een mooie ochtend. De zon schijnt, het
industrieterreintje ligt er keurig bij, hier heerst
overzichtelijke bedrijvigheid waarboven zo nu
en dan een vliegtuig opstijgt. De wereld lijkt
helemaal op orde. Er was zelfs geen file en we
zijn een kwartier te vroeg. Van Praag is er nog
niet. We krijgen koffie en wachten in de hal. In
een stapel tijdschriften, over Schiphol, over
ondernemerschap, treffen we ook Ajax Maga
zine aan. We leggen het voor de goede orde
bovenop de stapel.
Er is meer dat de achtergrond en de passie van
de baas van de zaak verraadt. We bewonderen
een buste van Jaap van Praag. Ernaast, op een
antiek tafeltje, een koffergrammofoon, zo'n 'His
Master's Voice'-geval met een enorme koperen
toeter.
Iets over negenen komt Van Praag glunderend
binnen. Hij verontschuldigt zich met een grijns.
'Ik werd thuis opgehouden. Eerst wilde ze niet
in bad, en toen weer wel. Tja, dan sta je mach
teloos.' Hij heeft het over zijn dochtertje.
We lopen mee naar zijn werkkamer, die al ver
scheidene malen als decor van een interview
beschreven is. Eén wand hangt vol foto's. Die
fotowand zegt veel over Michael van Praag. Niet
hijzelf, de directeur van het bedrijf en voorzitter
van de club, speelt de hoofdrol. Hier niet, zoals
in Amerikaanse directeurskamers die we van
televisie kennen, Michael met Berlusconi,
Michael met de koningin en Michael met de
minister-president. Dit zijn gewoon foto's van
Ajax, van het Museumplein, van spelers met de
Cup, van mensen achter de schermen. Van
Praag speelt een heel bescheiden bijrol op zijn
eigen fotowandje. Het is het fotowandje van
een fan. Het enige verschil is dat hij alles zelf
van heel dichtbij meegemaakt heeft. In het mid- «3
den hangt wel een foto van hemzelf: in zijn
eentje op een bankje op het Spui.
Het afscheid van al dit moois nadert. Aanstonds
zit hij bij Ajax - Heerenveen voor het laatst als
voorzitter van Ajax op de tribune. Op 22 januari
1989 was Veendam - Ajax zijn eerste wedstrijd.
Vanuit de club is hem gevraagd of hij op
Hemelvaartsdag ook afscheid wil nemen van
het publiek. Hij moet er niet aan denken: 'Dat is
iets voor Richard, Aron, Joey. De spelers, daar
gaat het om. Niet om een bobo. Ik zie me al
een ererondje lopen; ga je weg. Ik heb gezegd:
laat mij nou nog één keer een stukje in het
clubblad schrijven. Nog één keer Van de voor
zitter, dan is het goed.'
Maar zo zal het niet gaan. Een club als Ajax laat
een voorzitter als Van Praag niet zo maar gaan.
Met een laatste column komt hij er niet van af.
Wij willen terugblikken op veertienenhalfjaar
Ajax-geschiedenis met de man die in die
periode zo buitengewoon gezichtsbepalend
geweest is.
We gaan terug naar het begin, naar het seizoen
1988-1989, toen Ajax zo naarstig op zoek was
naar een nieuwe voorzitter. Een commissie
onder leiding van Nico Gianotten was belast
met het samenstellen van een nieuw bestuur.
Hoe is men erbij gekomen Michael van Praag te
vragen? Die was in tien jaar tijd misschien
zeven keer bij een wedstrijd geweest. Hij was,
zoals hij het in zijn laatste nieuwjaarsspeech uit
drukte, een 'groenzoeter in de voetballerij', die
weliswaar omdat zijn vader voorzitter was
geweest heel wat mensen bij Ajax kende, maar
juist het feit dat hij de zoon van de legendari
sche Jaap was, sprak niet voor iedereen in zijn
voordeel. Waarom is hij het dan toch gewor
den? Van Praag legt het omstandig uit: 'Ik
speelde in die tijd in een orkest. Daarom kwam
ik ook nog maar zelden bij wedstrijden. Ik was
elke zaterdag tot vijf uur in de ochtend in de
weer. Dan ga je op zondag niet naar het voet
ballen. Maar ik wilde weieens wat anders doen
dan muziek maken, en Ajax is mijn club, dus
dacht ik: waarom zou ik niet eens iets in het
voetbal gaan doen, iets bestuurlijks? Henk Tim
man was commissaris bij ons bedrijf en toen
het Ajax-bestuur was opgestapt, heb ik eens
tegen hem gezegd: ome Henk, zou ik niet iets
voor Ajax kunnen doen? Hij sprak met mij nooit
over Ajax, maar in de kranten las ik dat het
maar niet lukte om een voorzitter te vinden.
Nou, dat zullen we nog weieens zien, dat weet
ik niet hoor, reageerde hij en ik hoorde er
19 januari 1989 Drie dagen nadat de
Ledenraad heeft ingestemd met het voor
stel van de commissie o.l.v. Nico Gianot
ten die een nieuw bestuur moet forme
ren, wordt Michael van Praag officieel
geïnstalleerd als voorzitter van Ajax. Zijn
mede-bestuursleden zijn Uri Coronel
(commerciële zaken), Arie van Os (finan
ciële aken), André Kraan (algemene
zaken) en Hennie Henrichs (jeugd- en
amateurvoetbal). 'Wat het bestuur wil
proberen is voor iedereen in Ajax een
voorbeeld zijn,' zegt hij in zijn eerste
interview voor Ajax Magazine. 27 januari
1989 Van Praag maakt kennis met de
F-side. In het honk onder de tribune
speelt hij een potje tafelvoetbal en
beroert de preses de flipperkast.
27 maart 1989 De eerste zichtbare daad
van het bestuur Van Praag: Sonny Silooy
keert van Matra Racing Club de Paris
terug bij 'zijn' club, waar hij een zevenja
rig contract tekent. 1 mei 1989 Op de Dag
van de Arbeid maakt het bestuur Van
Praag officieel bekend dat Leo Beenhak
ker voor twee jaar is benoemd tot tech
nisch directeur van Ajax. 21 mei 1989
Michael van Praag neemt voor het eerst
afscheid van spelers. Na afloop van Ajax -
Willem II krijgen de naar Saint Etienne
vertrekkende Rob Witschge en Arnold
Mühren (hij stopt) een litho met het Ajax-
symbool en een wereldontvanger. Aan
alleen Witschge overhandigde Van Praag
ook nog een polletje gras van de Meer.
27 september 1989 De eerste gitzwarte
dag van Van Praag bij Ajax. Supporters
gooien staven op het veld bij Ajax - Aus
tria Wien. De UEFA-Cupwedstrijd wordt
gestaakt en Ajax is uitgeschakeld. Tijdens
de inderhaast belegde persconferentie is
Van Praag nog sussend: 'Er bestaat een
groot verschil tussen de F-side en de
mensen die in het vak staan. Dat moet u
van mij aannemen. Het is dan ook niet
reëel de beschuldigende vinger naar de
F-side uit te steken.' 29 september 1989
Na het bekijken van de videobeelden ver
hardt Van Praag zijn mening: 'Op de
AJAX MAGAZINE JUNI/JULI 2003
