Highbury
Het deemstert wanneer de Ajacieden over het knerpende grindpad van
hotel Sopwell House naar een gereedstaande bus stappen. De tassen
worden in het vooronder gedonderd. Even later sluipt de bus langs het
kronkelige pad dat stilaan haagweg wordt, smal en glooiend. Af en toe
I een doorkijk naar het kalme Engelse land. Rechts schuift het plaatsje
St Albans met de kloek torenende kathedraal voorbij. Het deemsteren
wordt duisteren en de haagweg wordt snelweg. Veel verkeer op de Ml naar
het noorden van Londen. Op de stadse Holloway Road slibt het verkeer volko
men dicht. De bus staat vaker stil dan hij rijdt. Tijd om de gedachten te laten
wandelen naar het doel van deze maandagavondtocht. Highbury. Een dijk van
een naam voor een stadion. Een wereld van geschiedenis achter die naam.
Highbury... het stadion van Arsenal.
Ik was er nog nooit. Vreemd, want in het begin van de jaren zeventig kwam ik
elk jaar rond Kerstmis naar Londen om daar binnen een paar dagen drie, vier
wedstrijden te zien. Een oom woonde in Londen en zijn huis bezat een base
ment waar ik mijn eigen opgang, kamer en keuken had. Naar Chelsea, naar
QPR, naar Spurs, naar West Ham, naar Palace, naar Fulham, naar Crystal
Palace. Craven Cottage, Stamford Bridge, White Hart Lane. Ik hield niet van het
Engelse voetbal, maar ik dronk mijn hart vol aan de sfeer rond de wedstrijden.
Arsenal bleef wonderlijk genoeg ver weg. Highbury was nog niet veroverd.
Terwijl ik natuurlijk wist, voelde dat Highbury bijzonder was. De Champions-
Leagueloting maakte mij gelukkig. Net op tijd naar Arsenal. De reis naar Lon
den werd ook een bedevaart naar een stadion dat binnen niet al te lange tijd
zou verdwijnen.
De autovolle Holloway Road is eindeloos. Elk stoplicht is als een etappe. Waar
ligt de meet? Vlak voorbij de Seven Sisters Road gaan we linksaf, een donkere
buurt binnen en daar, boven de daken, bundelt stadionlicht in de nacht
omhoog. Highbury? 'Arsenal Stadium' staat hoog, hoog boven de poort. High
bury! Dit rijzige, postkantoorachtige gebouw is Highbury. Achter deze gevel,
bouwstijl jaren dertig, ligt het veld van Arsenal. Ik stap zes treden op, de poort
binnen en beland in een niet te grote, maar voortreffelijk helder blanke hal.
Granieten vloer met daarin de beeltenis van het kanon. Een even granieten
statige trap met gelakte houten leuningen valt als een bevroren waterval
omlaag. Hier haalt Koning Voetbal adem en vult hij de ruimte met zijn asem. Ik
raak de omgeving met mijn ogen aan. Ze slokken het beeld op, vastbesloten
om het als een foto op te slaan in het archief dat herinnering heet. Een buste
van de beroemde manager Herbert Chapman. Ingelijst een foto van een prach
tige stoomlocomotief, genaamd 'Arsenal'. Aan de muurkant van de trap twee
fotografieën op groot formaat. Alles is hier voetbal, voetbal zoals je wilt dat
het is. De eenvoud maakt indruk, opsmuk is niet nodig om de allure gestalte te
geven. Terwijl de voetballers met hun Champions-Leaguetraining bezig zijn,
ontdek ik het stadion. Van binnen en van buiten. De gietijzeren afzettingen op
de hoofdtribune, de met leer beklede en van het Arsenal-kanon voorziene fau
teuils, de brede Clock End-tribune achter het doel, de hoge ruitjes in smalle
ijzeren sponningen in de kleedruimte. Het benedengedeelte van de tribune
heet hier nog prachtig paddock. Het smalle, uitbundig rood en wit geschilderde
gangetje dat van de kleedkamers, acht treden naar omlaag naar het veld voert.
Buiten de slechtverlichte straat met de arbeiderswoningen. Rommelige lover-
loze tuintjes. Hier en daar gluurt schemerlamplicht vanachter de gordijnen.
Scheefgegroeide bakstenen loketjes tussen de East Stand en de Clock End. Niet
gek dat er ooit, in 1939, een film genaamd The Arsenal Stadium Mystery werd
gemaakt.
De volgende avond is de ruimte voor het liefhebbersoog verdwenen. Het gaat
om punten, om overleven in een Londense hel die nooit een hel wordt. Want
zo suggestief de stadionomgeving is, zo tam zijn de thuissupporters. Het zijn
de Ajacieden die zich laten horen. En mede daardoor overleeft Ajax op High
bury. De aanvallen van de Gunners worden gepareerd, soms duikt de Amster
damse vermetelheid op en wordt de tegenstander op listigheid afgetroefd.
Vaker buigt de Ajax-verdediging ver naar achter. Om niet te breken. Highbury
is veroverd.
David Endt
maar - belangrijker - ook niet in de opmaak van de shirtbelette
ring. 'Maakt niks uit,' schijnt Beenhakker te denken. Al moet er
een rieten dakje op de o. De enige spits mag heten hoe hij wil,
als hij maar blijft. Naar het hoe en waarom blijft het gissen. Het
is gelukkig geen identiteitscrisis. Een theorietje dat onbevestigd
blijft is dat het komt doordat het contact met zijn vader de laat
ste tijd weer beter verloopt. Zlatans ouders zijn gescheiden. Hij
woonde als speler van Malmö FF bij zijn moeder, en koos in die
tijd voor de naam Zlatan. En zo meldde hij zich ook in Amster
dam. Net nu hij naam begint te maken, noemt hij zich anders.
Zlatan: 'Ik heb aan Leo Beenhakker gevraagd of ik volgend jaar
toch met mijn familienaam op mijn shirt kan gaan voetballen.
Zlatan was meer een grap dan serieus bedoeld. Ik wil mensen
mijn achternaam laten zien omdat ik er trots op ben zo te
heten. Ik wilde eigenlijk dit seizoen al Ibrahimovic op mijn shirt,
maar ik was net te laat met het verzoek. Er is me verteld dat het
in het nieuwe seizoen allemaal in orde komt.'
Of er nog meer nieuwe namen te begroeten zijn, staat nog te
bezien. Het is de bedoeling deze groep zo veel mogelijk intact
te houden.
Zlatan: 'We hebben onderling ook afgesproken elkaar trouw te
blijven. Maar hoezeer iedereen dat ook meende, je weet het in
de voetbalwereld nooit. Het kan zo maar gebeuren dat er een
of twee toch plotseling vertrekken. Dat zou jammer zijn, want in
deze groep zit nog veel meer.'
Hopelijk hoort Ajax' enige spits niet tot die afvallers. Zlatans
zaakwaarnemer probeert met Beenhakker behalve de naams
verandering ook anderszins het contract open te breken. De
bedoeling is het contract met twee jaar te verlengen tot 2008.
Zlatan: 'Ik heb het hier heel erg naar mijn zin. Aan mij zal het
niet liggen.'
Aan buitenlandse belangstelling geen gebrek, dat is inmiddels
bekend. Beenhakker moet alle verzoeken afdoen met de
oekaze dat Zlatan niet te koop is. Voor niemand. En dan de
hele naamskwestie verzwijgen. Zlatan is niet meer; leve Ibrahi
movic! Met een streepje op de c.
Raymond Bouwman
AJAX MAGAZINE APRIL/MEI 2003
