Genen
ook door een andere club uit de provincie kan worden vervan
gen - komen in elke redactievergadering aan bod. Die verwerp
je dan om vervolgens echt te gaan nadenken.'
Wordt er vanuit intellectuele hoek weieens denigrerend tegen
u gedaan? In de trant van: tjonge manschrijf je nu nog steeds
over voetbal?
Resoluut: 'Nee, dat dun/en ze niet. Ik zou het weieens willen
meemaken! Die tijd is voorbij. Vroeger gebeurde het wel. Toen
ik studeerde zei ik expres tegen leraren en medestudenten:
morgen kan ik niet, want dan is Peyton Place. Dat was in die
tijd platte televisie. In die tijd waren zowel televisie als voetbal
plat, maar dat is in 2003 niet meer het geval. Wanneer je nu als
intellectueel nog op televisie neerkijkt, sta je niet in de maat
schappij. In de jaren zeventig opende NRC Handelsblad zijn
sportkatern op maandag regelmatig met hockey. Volstrekt bela
chelijk natuurlijk, zoiets noem ik pas achterlopen.'
Jeroen van den Bera
Laatst sprak ik Frank Rijkaard. We hadden het over 'beter worden en de
beste zijn'. Frank zei dat iedereen altijd beter kon worden, maar het
was 'genetisch bepaald' of je tot de besten behoorde of niet.
Ik heb daar lang over nagedacht. Frank weet veel meer van trainen dan
ik. Ik vind het jammer dat hij het Nederlands elftal niet meer traint. Hij
was voor mij een reden om naar Ajax te gaan, overigens.
Toch ben ik het niet met hem eens.
Van der Vaart kan schitterend voetballen. Ik denk dat hij groter kan
worden dan Cruijf. Toch geloof ik niet dat het uiteindelijk de genen zijn
die bepalen of Van der Vaart groter wordt. Stel dat je namelijk de beste
bent, maar je zit in een team dat veel en veel slechter is... Dan kom je niet in
contact met je talent omdat je daar geen beroep op hoeft te doen. Of je bent
de beste midvoor, maar er is een naar binnen trekkende rechtsbuiten die alle
doelpunten scoort, dan heb je ook niets aan je genen. Of je bent de beste mid
voor, en je trainer ziet het niet. Of je bent de beste midvoor en je breekt
steeds je been.
Het beste zijn, wil ik maar zeggen, heeft ook te maken met toeval, en ook met
het talent van anderen om jou te zien uitblinken.
Omdat het voor een groot gedeelte te maken heeft met toeval, denk ik wei
eens dat iedereen een even grote kans heeft. Van der Vaart, Zlatan, noem
maar op, vind ik ontzettend goed. Maar Koeman moet het zien. Hij moet ook
weten wat hij wil. Dus Koeman heeft ook talent nodig. Stel dat Koeman meer
dan geniaal is. Hij heeft een systeem bedacht met negen aanvallende spelers
en twee verdedigers. In zijn systeem heb je ook alleen maar rechtsbenige spe
lers nodig. Nu kan Koeman een geniale trainer zijn, maar hoeveel kans zou hij
krijgen van zijn bestuur om dit uit te mogen voeren?
'Zeg Beenhakker, wil jij voor mij eens uitkijken naar negen aanvallers - en
eigenlijk heb ik ook graag een aanvallende keeper. Want ik ga nu het 1-1-9-
systeem spelen.'
Beenhakker gaat onmiddellijk het ontslag van Koeman aanvragen. En toch zou
Koeman met dit systeem gewonnen hebben. Maar ook: al die schitterende,
zeer talentvolle verdedigers zou je niet in je team hebben, en men zou denken:
die komt bij Ajax niet aan de bak, die hoeven wij ook niet. Zit je met genen.
Ik denk dus dat het anders zit. Je moet passie hebben voor je sport en een
zekere aanleg. Die aanleg is genetisch bepaald. Dan moet je keihard werken.
Trainen, trainen en trainen. Techniek, techniek, techniek. Je moet zelf dingen
kunnen verzinnen, etcetera, etcetera. Waarom moet dat? Omdat je dan de
meeste kans hebt dat je 1) goed speelt, 2) opvalt en 3) dus gezien wordt als de
beste.
Ik heb laatst genoten van het 'panna'. Het poorten. In het programma van
Henk Spaan kijk ik altijd naar ze. Al die jongetjes vinden poorten leuker dan
scoren. Poorten is voor hen scoren. Al die knapen kunnen beter voetballen dan
wat ik op het veld zie. Wat een pingeltalent. Ze kunnen prachtig met de bal
slepen, alsof die aan hun voet gekleefd zit. Dat willen die jongens ook. Maar in
een elftal zijn ze waardeloos. Na het poorten willen ze weer door de benen
heen, terwijl ze verdomme die bal moeten afgeven! Dat kunnen ze niet. Dat is
trouwens ook de ellende van dat straatvoetbal. Je ziet meesters. Maar een elf
tal heeft een andere... architectuur, zal ik het maar noemen. Een elftal bouw je.
Het kan dan ook weieens voorkomen dat je iemand neemt met minder talent,
maar die beter in het team past.
Ik zou hier trouwens nog eens graag met Rijkaard en Koeman over praten.
Hoe wisten ze dat ze op een gegeven moment beter waren dan de anderen?
Hoe ontwikkelde Koeman zijn befaamde vrije trappen? Trainen, of kon hij het
al voor een groot deel? Denkt Koeman dat iedereen zo'n vrije trap kan leren
nemen? Of is dat alleen voor de besten weggelegd? Ik denk het dus niet.
In Nederland is het geloof ik wel zo, dat alleen het nemen van penalty's iets is
waartoe je genetisch bepaald moet zijn.
Theodor Holman
AJAX MAGAZINE APRIL/MEI 2003 105
