H
Voetballen, dat is alles waar
Rafael van der Vaart zich
et is snel gegaan met Rafael van der Vaart.
Droeg hij tot voor kort nog het stempel van
groot talent op zich, tegenwoordig spreekt men
van een aderlating als Van der Vaart niet kan
spelen. Hoe ziet hij zelf die ontwikkeling van
talent naar bepalende speler? Van der Vaart: 'Ik
ben wat belangrijker geworden door mijn
manier van spelen en door de goals die ik
gemaakt heb. Ik denk echter dat ik nog steeds
als een talent beschouwd moet worden. Ik ben
negentien jaar, bijna twintig. Het lijkt me dan
een beetje te veel om te zeggen dat ik de grote
man van Ajax ben. Ik denk overigens dat wij die
überhaupt niet echt hebben. We zijn een sterk
collectief, een sterk team. Chivu bijvoorbeeld is
misschien twee jaar ouder dan ik. Het verschil
tussen ons is niet zo groot. Natuurlijk is Jari wel
heel belangrijk. Hij leest het spel goed. Je ziet
dat iemand als Zlatan daar profijt van heeft. Lit-
manen bedient hem met slimme steekpassjes.
Wanneer Jari speelt leeft Zlatan daarvan op.'
Dat Van der Vaart niet meer een talent genoemd
wordt, maar een bepalende speler, dankt hij
mede aan zijn - veelal beeldschone - doelpun
ten. Vorig jaar werd Van der Vaart ondanks zijn
blessure clubtopscorer. Ronald Koeman vindt
het belangrijk dat Van der Vaart zich nu verder
ontwikkelt en dat hij, net als Litmanen bij Zlatan
doet, anderen ook beter laat spelen. Van der
Vaart: 'Voor mijn gevoel heb ik mijn beste wed
strijden gespeeld toen ik niet gescoord heb. In
dat opzicht zou je dus kunnen zeggen dat ik in
die wedstrijden het team beter heb laten spelen.
Er zijn ook duels geweest waarin ik twee keer
gescoord heb, wat belangrijk is, maar in die
wedstrijden was mijn spel voor de rest niet zo
heel goed. Dat kan dus beter, daar kan ik nog in
groeien.'
In het kader van die ontwikkeling heeft Koeman
Van der Vaart weer verhuisd van de nummer
tien-positie naar de linkerkant van het midden
veld. 'Dat heeft Koeman goed gezien,' vervolgt
de middenvelder. 'Als linkshalf krijg ik meer de
kans om het team beter te laten spelen. Achter
de spits ben ik afhankelijk van de ballen die ik krijg, hoeveel ik er
krijg, op welke manier, wanneer, enzovoort. Op dit moment is het
voor het elftal het beste als ik linkshalf speel. Ikzelf voel me ook
prettig daar. Ik ben wat meer aan de bal.'
Neusje voor de goal
Als 'nummer tien' scoorde Van der Vaart aan de lopende band.
Maar zijn 'terugzetting' naar de linkshalfpositie is niet ten koste
gegaan van zijn doeltreffendheid. Hoe kan het dat hij altijd op het
juiste moment diep gaat, of op de juiste plek staat om te scoren?
mee bezighoudt. En wil hou
den. Het talent, dat zich
inmiddels ontwikkeld heeft
tot een van de belangrijkste
spelers van Ajax, geeft toe
dat het fantastische leven
van een voetballer in dat
opzicht af en toe beperkt is.
Maar het zit wegens bles
sures ook weieens tegen. De
ondanks alle aandacht altijd
nuchtere Van der Vaart
heeft dan ook maar één ding
te wensen over, en dat is fit
blijven. 'Als ik fit ben, zit
alles mee.'
'Dat is een goede vraag. Ik vind dat moeilijk uit
te leggen. Het is eigenlijk een kwestie van gok
ken. Er gaat dan door me heen: als ik Mido de
bal geef, gaat hij het duel aan en als hij dat duel
wint, dan zal de bal wel op die plek vallen dus
moet ik niet blijven staan maar juist de diepte
ingaan. Dan ga ik dus de diepte in en "boem"
de bal ligt erin. Je moet wel mazzel hebben.'
Maar dan heb jij wel heel vaak mazzel.
'Dus het is waarschijnlijk geen mazzel. Het is
iets wat je hebt, wat in je zit. Men kan het
inzicht, instinct of een neusje voor de goal noe
men. Het valt in ieder geval niet te leren.'
Lees jij het spel beter en sneller dan je tegen
stander?
'Wat dat betreft wel. Een verdediger moet twee
dingen in de gaten houden. Ik hoef maar op
één ding te letten en dat is het maken van een
goal. Als je scherp bent, dan ben je net iets eer
der dan de verdediger.'
Kwestie van timing?
'Ja. Je moet op het juiste moment ergens staan,
of op het juiste moment gaan. Het valt niet te
leren. En kennelijk zit het dus wel in me.'
Intelligentie
Wat niet in Van der Vaart zit, is snelheid of
wendbaarheid. Hij moet het dus van andere
kwaliteiten hebben om iemand te kloppen. 'Ik
ben helemaal niet snel,' vervolgt Van der Vaart.
'Je moet dus op een sluwe wijze net iets eerder
zijn dan je tegenstander.'
Het is wel duidelijk dat Van der Vaart over een
grote dosis voetbalintelligentie beschikt. Moet je
om een hoog voetbal-IQ te scoren, ook
'gewoon' intelligent zijn?
Van der Vaart: 'Je moet goed gebruik kunnen
maken van je kwaliteiten en je moet indien je
bepaalde kwaliteiten mist, die opvangen met
iets anders. Als je niet snel bent, moet je wel
sluw zijn. Wamberto en Sikora bijvoorbeeld zijn
zo snel dat ze het eigenlijk minder nodig heb
ben om slim te zijn. Ik kan iemand niet op snel
heid voorbij. Ik moet wel iets anders verzinnen.'
Bettine Vriesekoop zegt elders in dit blad dat een topsporter niet
dom kan zijn. Hoe zit het volgens Van der Vaart met het vooroor
deel dat voetballers dom zijn?
'Als je bijvoorbeeld aan mij iets over politiek vraagt, weet ik daar
geen goed antwoord op te geven. Sorry, ik houd me nou een
maal niet zo met politiek bezig. Dan kom ik voor veel mensen
misschien dom uit de hoek. Maar het overkomt mij weieens dat
iemand vraagt wat buitenspel is. In mijn ogen is diegene dom.
Wij voetballers zijn gewoon altijd, de hele dag met voetbal bezig.
En op dat gebied ben ik slim.'
AJAX MAGAZINE FEBRUARI/MAART 2003
7
