Goeroe
<D
CD
CD
CD
CO Uit de wreef van een
r— tiener wordt Amsterdam
weer een diamantstad
Als je Johan Cruijff op televisie ziet, zie je een
gewoon mannetje. Zelfs zijn stropdas valt niet op,
want die draagt hij niet. Hij draagt een beige polo
en een grijs jasje, waarvan de mouwen iets te lang
zijn. Niets bijzonders. Geen oorbelletje, geen ring
om zijn pink, geen veel te bruin want geverfd
haar. Een gewone man, met een beetje smal kop-
pie, ogen die wat diep liggen maar guitig kunnen
kijken, en groeven rond zijn mond waar voortdu
rend het begin van een glimlach op staat. Deze
jongensachtige man van wie je maar moeilijk de
leeftijd kunt schatten, zou een stadsdeelraadslid
kunnen zijn, waarschijnlijk van gematigd links sig
natuur, of de interim-voorzitter van een vakbond. Je zet het geluid van de tele
visie aan, terwijl door je heenschiet dat hij natuurlijk ook coördinator van de
zeehondenopvangcentra in het Waddengebied kan zijn. Zo'n type lijkt hij wel.
De kans dat dit je overkomt, is klein, ledereen weet immers wie Johan Cruijff
is en wat hij was. Johan Cruijff was de beste voetballer ooit (volgens degenen
die niet vinden dat Pele of Maradona dat was), en daarna was hij de beste trai
ner die nooit bondscoach van Nederland geweest is.
Als het geluid aanspringt, begint net de reclame. Het gaat over creditcards en
computerspelletjes. Daarna begint de wedstrijd en na afloop komt Johan
Cruijff weer in beeld. Het is l-l geworden en Cruijff, die stadsdeelraadslid,
interim-voorzitter noch coördinator is, zegt dat de ene ploeg gewonnen heeft
en het publiek verloren. Johan Cruijff is voetbalanalyticus.
Johan Cruijff is voetbalanalyticus, maar het is beter om te zeggen dat hij als
zodanig wordt uitgenodigd - om, met de creditcards en de computerspelletjes,
de wedstrijden te omlijsten. In feite is Johan Cruijff heel wat meer, en heel wat
minder tegelijk. Cruijff is heel wat meer dan een voetbalanalyticus a la Hans
Kraay sr of Wim Jonk, al was het maar omdat je de beste voetballer ooit (vol
gens degenen die niet vinden dat Pele of Maradona dat was) en de beste trai
ner die nooit bondscoach van Nederland geweest is, natuurlijk nooit in het
zelfde rijtje schaart als Kraay sr en Jonk. Cruijff is ook heel wat minder dan
voetbalanalyticus. Johan Cruijff is namelijk voetbalgoeroe.
Dus als je de televisie aanzet en je ziet Johan Cruijff, kun je denken: hé, daar
heb je een sympathieke vakbondsbestuurder of zeehondencoördinator of voet
balanalyticus, maar dan vergis je je.
Bettine Vriesekoop zegt elders in dit blad dat je als je Cruijff, toen hij nog
voetbalde, over het veld zag lopen, niet Cruijff zag die over het veld liep, maar
de sublimatie, of: de essentie, van een over het veld lopende voetballer. In
haar woorden: 'Cruijff bewoog niet, hij was beweging.'
Zo is het ook als je Cruijff over voetbal hoort praten. Je hoort niet Cruijff over
voetbal praten, je hoort voetbal. Althans, je hoort hoe voetbal hoort te zijn, en
als je goed luistert hoor je voetbal. Hoor je de mensen zich verheugen op de
wedstrijd, hoor je ze genieten van de wedstrijd, hoor je ze erover napraten.
Dit zijn enigszins gezwollen woorden, en dat zou nou net niet moeten als het
over Cruijff gaat. Als het aan Cruijff ligt, is het simpel, ledereen kent zijn oneli
ners. Toen in een roerige periode bij Barcelona een journalist hem vroeg wat
hij zou doen als hij voorzitter van de club zou zijn, antwoordde hij: 'Naar me
luisteren.'
Johan Cruijff is geen voetbalanalyticus. Johan Cruijff is minder, trek dat analy
ticus er maar van af. Johan Cruijff is voetbal. Johan Cruijff is voetbal. Luister
maar naar hem. Hij heeft het opgeschreven in een boekje met de even simpele
als veelzeggende titel 'Ik houd van voetbal'. Het is een boekje dat vol staat met
oneliners, de ene nog logischer dan de andere ('Balbezit alleen is niet vol
doende. Je moet ook nog iets met de bal kunnen doen.' - een twoliner, maar
goed). Het is een dun boekje. JC, de Verlosser, over wie maar al te vaak in
gezwollen taal en bijbelse bewoordingen gesproken wordt, heeft niet zo heel
veel woorden nodig om - zoals het een goeroe betaamt - te komen tot zijn tien
geboden. De laatste luidt: 'Voetbal kan je helpen bij je persoonlijke ontwikke
ling. Het helpt je als mens groeien.' Als je het boekje uit hebt, duizelt het je en
vraag je je af: waarom is het niet zoals Hij het ziet? (MS)
NEC-voorzitter Hans van Delft liet vóór dit sei
zoen weten dat hij nooit meer mee wilde
maken dat zijn ploeg met 5-0 bij Ajax zou ver
liezen. Zijn ploeg liet hem niet in de steek: dit
maal werd het 6-0. ('t Wereldje, VI,
20-11-2002)
In een jaar tijd heeft de technische staf van een
weifelend vreemdelingenlegioen een selectie
gemaakt die voor niemand meer bang is. Ook
niet voor Valencia, AS Roma en Arsenal.
(Stephan Wageman, VI, 20-11-2002)
Nog maar een jaar geleden haalde SC Heeren
veen Ajax ongenadig langs het fileermes. Het
werd 5-1, de vliegende Friezen waren op weg
naar de tweede plaats en Co Adriaanse ging op
weg naar zijn ontslag. Inmiddels is die wereld
drastisch gekanteld. (Peter Wekking, VI,
27-11-2002)
Een jaar geleden knutselde Heerenveen tegen
Ajax vijf goals in elkaar, zaterdag niet eens vijf
kansen. Het zijn andere tijden. (Peter Wekking,
VI, 27-11-2002)
Valencia is als de wind vanaf de Middellandse
Zee die soms even gaat liggen, maar kan aan
wakkeren tot stormkracht. (Willem Vissers,
de Volkskrant, 28-11-2002)
Johan Cruijff: Ik
houd van voetbal,
Uitgeverij BZZTóH,
^in-
108
AJAXMAGAZINE FEBRUARI/MAART 2003
