straat, op het strand, op kleine regionale toernooien. Scouts van
Cruzeiro ontdekten op een van die regionale toernooien de vijf
tienjarige Maxwell en deden hem een aanbieding om bij hen te
komen spelen. Maxwell was vereerd en wilde zijn talent wel in
'georganiseerd' verband verder ontwikkelen. Dit hield echter in
dat hij moest verhuizen naar een internaat ver weg van huis.
'Mijn vader was het er niet mee eens,' vervolgt Maxwell. 'Maar
mijn moeder liet me toch gaan, aangezien ze dacht dat ik toch
wel binnen zes maanden terug zou zijn. Ik zou het volgens haar
daar zo moeilijk hebben, dat ik wel terug zou komen. Uiteinde
lijk vertrok ik, maar onder voorwaarde dat ik bleef studeren.'
Zo beloofd, zo gedaan. Maxwell trainde twee keer per dag en
ging na het avondeten naar school. Aan het eind van elke dag
was hij dan ook 'kapot'.
'De periode op het internaat is de beste leerschool geweest die
ik gehad heb. In het begin was het een soort reis, een ontdek
kingsreis,' memoreert hij. 'Ik leefde als voetballer met andere
voetballers. Daar leerde ik mensen kennen met verschillende
sociale achtergronden en uit verschillende standen van de
maatschappij. Op het internaat was iedereen gelijk en met het
zelfde doel bezig. Toen ik nog thuis woonde had ik betere
omstandigheden dan de meeste jongens die voetbalden. Op
het internaat had ik die bevoorrechte positie niet meer. Ik ging
net als de andere jongens naar een openbare school, niet meer
naar een privé-school. Zo leerde ik met mensen omgaan die
door hun achtergrond anders over de dingen in het leven dach
ten dan ik. Ik ben daar op jonge leeftijd als man volwassen
geworden.'
lijk heeft toch de klasse van Brazilië gewonnen. Het is natuurlijk
wel zo dat Brazilië op zijn machtigst is als ze van al die individu
ele klasse een goed collectief kunnen maken.'
Hoe ziet Maxwell zijn eigen toekomst in het Braziliaanse elftal?
'Ik ben nog heel jong en ik heb nu de geweldige mogelijkheid
om in Europa te spelen. Ik moet nog ontzettend veel leren en
vind het moeilijk om in de toekomst te kijken. Ik weet niet of ik
mezelf nog verder zal ontwikkelen. Ik weet wel dat ik talent heb
en wilskracht, maar om in het nationale elftal te komen heb ik
nog zoveel meer ervaring in internationale wedstrijden nodig.
Want die ervaring mis ik nog.'
Tactiek
De ontdekkingsreis van Maxwell en zijn talent ging na de leer
zame periode op het internaat van Cruzeiro verder. Amateur
Maxwell werd professional bij Ajax, nadat Leo Beenhakker en
Tonny Bruins Slot van de Braziliaan gecharmeerd geraakt waren
op een internationaal jeugdtoernooi in Duitsland. En ditmaal
stonden zijn ouders wel volledig achter de beslissing om nog
meer kilometers van huis neer te strijken.
'De overstap naar Ajax en de verhuizing naar Europa waren als
een deur die voor me openging naar nieuwe mogelijkheden. Ik
kon wederom op reis met
mijn talent. En weer was
het een moment in mijn
leven waarop er een boel
voor me zou gaan verande
ren.'
Individuele klasse
Zes jaar maakte Maxwell deel uit van de jeugdopleiding van
Cruzeiro. Af en toe mocht hij als 'amateur' meetrainen met 'de
professionals', het eerste, en zo nu en dan speelde hij mee in
vriendschappelijke wedstrijden. De jeugdopleiding van Cruzeiro
is volgens Maxwell qua instelling wel te vergelijken met de Toe
komst, waar hij regelmatig een kijkje neemt.
'Maar ik vind het grappig om te zien dat bij Ajax de allerklein
sten al in hetzelfde systeem als het eerste spelen. In Brazilië
passen ze tactiek aan de leeftijd aan, het
hangt van de leeftijd af welk systeem
gespeeld wordt. Daarin ligt het verschil
tussen Ajax en Cruzeiro. En ook het ver
schil tussen het voetbal in Nederland en
het voetbal in Brazilië. In Nederland is
een spelertje van jongs af aan een cen
trale verdediger, of een 'nummer 10'. In
Brazilië speel je waar je nodig bent. Het
hangt in Brazilië veel meer af van het
moment of van welke positie in het elf
tal vacant is, waar je speelt.
'In algemene zin is het Braziliaanse voetbal meer gericht op
individueel talent dan op teamvoetbal. Veel mensen vinden dat
het collectief van het team heel belangrijk is geworden. Ze zeg
gen dit ook naar aanleiding van het WK, gezien de goede pres
taties van bijvoorbeeld Zuid-Korea en de VS. Maar het heeft
geen zin om een geweldig collectief te hebben als je op het
moment dat het ertoe doet geen individuele klasse hebt. Het
collectief is op het WK wel belangrijk gebleken, maar uiteinde
Je vertelt net over hoe men
in Brazilië over voetbal
denktover hoe de oplei
ding daar met die in
Nederland verschilt In het
persbericht werd je door
Ajax gepresenteerd als
linksback, die ook uit de
voeten kan als linkshalf.
Spreekt zo'n omschrijving
dan tot je verbeelding
'Ik wist dat ik gehaald werd
voor de linksbackpositie, aangezien Ajax daar iemand nodig
had. Bij Cruzeiro heb ik veel op die plek gespeeld, dus ik was
daar wel rustig over. Ik wist alleen niet wat die positie bij Ajax
inhoudt, hoe een linksback speelt en wat van hem verwacht
wordt.'
Heb je het als Braziliaans voetballiefhebber dan niet moeilijk in
de Nederlandse voetbalcultuur waarin veel over de tactiek
gepraat wordt?
'Ik probeer wel na te denken over de tactiek. Ik probeer de
opdracht die ik van de trainer krijg, goed uit te voeren en mijn
rol in de tactische opstelling goed te vervullen. Maar ik ben daar
tijdens de wedstrijd niet voortdurend voor honderd procent
mee bezig. Er zijn momenten dat je een bepaalde vrijheid hebt
en die moet je dan ook benutten. Dat zijn de momenten wan
neer ik mee naar voren ga.
'Ik respecteer de tactiek dus wel, maar ik ben vooral een speler
AJAX MAGAZINE DECEMBER 2002/JANUARI 2003
9