Het gezin Scherrer Cabelino
Bij binnenkomst in het Braziliaanse restaurant
Do Carioca ('het beste van Amsterdam') ver
ontschuldigt Maxwell zich wederom duizend
maal. Hij is te laat. Zijn reis van Amstelveen naar
de Amsterdamse Pijp heeft hem anderhalf uur
gekost. Wegens het slechte weer staan er overal
files. Maxwell had al voor de afgesproken tijd
gebeld dat hij vertraging op zou lopen. Gewoon
beleefd, maar ook het vooroordeel wegnemend
dat Brazilianen zomaar altijd en overal te laat
komen. De voetballer wordt warm onthaald
door de obers van het restaurant. Meteen wordt
zijn favoriete drank guarana (frisdrank van de
guarana-bes) geserveerd. Het tafeltje waaraan
we plaatsnemen is omgeven door drie elemen
ten die later symbolisch blijken voor het leven
van Maxwell en de manier waarop hij in het
leven staat. Aan de muur hangen memorabele
foto's van wereldkampioen Brazilië uit 1958 en
van het grote elftal met Pele uit de jaren zeven
tig. Iets verderop staat in een nis een kitscherig
Mariabeeld, dat een prominente plaats in het
achterste gedeelte van het restaurant inneemt.
Verder valt Maxwells oog op een filmposter van
Central do Brasil ('een prachtige film over een
reis door het echte Brazilië').
Garroto
Het verhaal van Maxwell (22) begint niet in de
sloppenwijken van Rio de Janeiro en beschrijft
geen jongetje dat voor galg en rad op straat
opgroeit en zijn talent voor voetbal nodig heeft
om zichzelf en zijn familie een beter leven te
verschaffen. Maxwell Scherrer Cabelino Andrade
woonde met zijn ouders, broer, zus en stiefbroer
in Vila Velha, in een mooi huis vlak aan het
strand.
'Mijn jeugd is voor Braziliaanse begrippen niet
normaal geweest, niet doorsnee. Ik had het
geluk dat mijn ouders de mogelijkheden hadden
om hun kinderen naar goede scholen te laten
gaan,' vertelt Maxwell. Zijn vader verdiende zijn brood als mede
werker van de chocoladefabriek van Garroto (jongen), een
beroemd chocolade-merk in Brazilië.
'En het was niet alleen zo dat we naar goede scholen konden
gaan en goed onderwijs konden volgen, ook buiten school kon
den we ons ontplooien. We hadden de mogelijkheid om te rei
zen, en van elkaar te genieten, zonder dat we ons zorgen hoef
den te maken of er wel genoeg te eten was.
'De opvoeding die ik van mijn ouders heb gekregen draag ik nu
nog met me mee. Ze hebben me meegeven om een bescheiden
persoon te zijn, eenvoudig ook. Je moet mensen goed behande
len en respecteren ongeacht wie ze zijn en waar ze vandaan
komen. Verder heb ik een bepaalde kracht van ze meegekregen
om goed mijn werk te doen en problemen te overkomen.'
Andrade had het vergeleken
met de meeste Brazilianen
goed. Zoon Maxwell mocht
van zijn ouders zijn passie
voor voetbal volgen, onder
voorwaarde dat hij tevens
naar school bleef gaan. Het
jonge talent was gehoor
zaam en begon op vijftienja
rige leeftijd aan een ontdek
kingsreis, die hem via het
internaat van Cruzeiro naar
Europa bracht. Daar is hij
inmiddels een vaste waarde
van het eerste van Ajax.
Maxwell vertelt dat de privé-scholen in zijn land
erg goed zijn, maar het openbare onderwijs niet
van hetzelfde niveau is als hier in Nederland.
Hoewel hij een goede leerling was en de
Engelse taal beter beheerst dan de gemiddelde
Braziliaan, heeft Maxwell een tolk meegenomen
zodat hij in het Portugees kan praten. 'Ik red me
wel in het Engels, maar als ik uitgebreid over
mijn leven en mijn gevoelens wil praten doe ik
dat liever in mijn moedertaal.'
Realiseerde je je toen je een klein kind was al
dat jullie gezin zich in een bevoorrechte positie
bevond?
'Ik realiseerde me het aan de ene kant wel,
want ik had ook vriendjes die zich niet de din
gen konden veroorloven die ik wel kon, maar
aan de andere kant waardeer je dat nog hele
maal niet zo wanneer je een klein kind bent.
Dat heb ik pas later gedaan. Ik besef nu ook
hoe geweldig het voor mijn vader moet zijn
geweest dat hij zijn gezin zoveel kon bieden.'
Welke plek had het voetbal in je jeugd?
'Voetbal is altijd aanwezig geweest in mijn
leven. Het speelde een grote rol. Als klein jonge
tje voetbalde ik altijd en overal. Binnen in de flat
waar we woonden, op straat, op het strand, op
school. Ik had maar weinig ruimte nodig. Van de
hele familie was ik het meest gepassioneerd en
het meest fanatiek. Mijn broers voetbalden ook
wel, maar niet zoals ik.
'Mijn grootste privilege was dat ik me niet druk
hoefde te maken over wat ik later zou worden.
Daarom kon ik doen wat ik leuk vond en dat
was de hele dag met die bal bezig zijn. Ik had
voetbal niet nodig voor een beter bestaan. Dat
is het grote voordeel dat ik had in vergelijking
met de meeste Braziliaanse voetballers. Van
daag de dag zijn er een heleboel ouders van
jongens uit de favela (sloppenwijken) die hun
kinderen pushen om voetballer te worden. Ik had een talent en
ik had passie voor het spelletje. Dat talent en die passie heb ik
gevolgd, daarom ben ik voetballer geworden. Ik voetbalde en
voetbal nog steeds uit heel veel liefde en niet zoals veel Brazili
aanse profs uit noodzaak voor geld. Op zich droomde ik er wel
altijd van om voetballer van beroep te worden. Mijn ouders heb
ben mijn liefde voor voetbal altijd gestimuleerd, maar het moest
op de tweede plaats komen, achter school. Het belangrijkste was
school en studeren.'
Ontdekkingsreis
Voetballen in clubverband gebeurt in Brazilië pas op latere leef
tijd. Om aan spelers te komen, struinen scouts van de grote clubs
het hele land af op zoek naar nieuwe aanwinsten. Ze kijken op
AJAX MAGAZINE DECEMBER 2002/JANUARI 2003
7