Slaapwaken
enorm druk. Af en toe zijn we toevallig samen
bij Milan, en dan zien we elkaar. In ieder geval
hebben wij destijds heel goed kunnen samen
werken. Ik had hem heel hoog zitten. En hij
vond het prettig dat ik voor Milan goed mijn
best deed. Hij krijgt momenteel van heel veel
mensen kritiek, en ik lees heel veel negatieve
dingen over hem. Maar het kan natuurlijk niet
zo zijn dat meer dan de helft
van de Italiaanse bevolking het
verkeerd heeft gezien met die
man. Ik denk dat hij de Pim
Fortuyn van Italië is. De verha
len zijn wel een beetje met
elkaar te vergelijken. Zoals men
in het buitenland dacht dat For
tuyn extreem rechts was, zo
denkt men buiten Italië dat
Berlusconi een volkomen foute
man is; een rechtse maniak.
Maar zoals het bij Fortuyn niet
klopte, zo klopt het ook bij Ber
lusconi niet. Het verschil tussen
Fortuyn en Berlusconi is vooral
dat Berlusconi wel rijk genoeg
was om zich te beschermen.
Maar hij heeft enorm veel men
sen enthousiast kunnen
maken. Er zit een heel gemeen
spel bij van allerlei rare journa
listen. Het zit heel vreemd in
elkaar.'
Nu is hij premier van Italië en
zit jij op de vermaarde trainers
cursus te Zeist Allebei goed
terechtgekomen. Maar vond je
als speler trainers niet eigenlijk een noodzake
lijk kwaad?
Van Basten: 'Nee, want je hebt een trainer wel
nodig. Alleen, het aantal goede trainers valt
tegen, hoewel het moeilijk te bepalen is wat
een goede trainer is. Ze bestaan wel, trainers als
Cruijff, die het individu en het collectief naar
een hoger plan kunnen tillen. Dat kan door
nadruk op het fysieke, op de sfeer, de tactiek of
de techniek. Of een combinatie van dat alles.
De graadmeter zal toch altijd het resultaat zijn.
Tegenwoordig is het resultaat helemaal zalig
makend. Maar dat wil nog niet zeggen dat je uit
de resultaten altijd kunt afleiden of een trainer
goed bezig is. Soms pakken clubs punten
ondanks de trainer. En soms gaan teams voor
uit zonder dat dat op korte termijn blijkt in pun
ten. Dan gaat het erom of je als trainer de kans
krijgt het succes te vormen en af te wachten, of
niet.'
Raymond Bouwman
Gedachten dwalen door het schemergebied dat ligt tussen waken en sla
pen. Gedachten aan de wedstrijd van morgen, de Finale van Groep D.
De gedachten dragen zorgelijkheid, de gedachten dragen hoop. De
gedachten woelen vrees omhoog, de gedachten wrikken vertrouwen los.
De Finale van Groep D. Een eindstrijd als tussenstation met als strijders
rijpe, fysiek sterke mannen volgepropt met ervaring en jongens die
nieuwsgierigheid koppelen aan ongedwongen enthousiasme.
Het zo uitnodigende hotelbed blijkt slaapvijandig gebied. Buiten wiegt ruisend
de Noordzee, binnen sleuren draaikolken van overpeinzingen het hoofd weg
van de slaap.
Gedachten aan de scheidsrechter. Het is een Zwitser. Zwitserland, vermeend
neutraal gebied, valse onpartijdigheid. Zwitserland is het bolwerk van de UEFA
en daar gelden niet alleen sportieve belangen, maar geldt ook de wet van
winst. O, vuile gedachten, hoe kun je zo denken? Vervang die gedachten door
het positieve denken dat wijst op de kracht van onbevangenheid gestuurd
door het zelfbewuste leiderschap van een jonge trainer. Omhoog en omlaag
gaan de gedachten binnen het slaapwaken. De oogleden neigen maar daarach
ter wakkert het licht.
Lelijke gedachten aan kongsie en complot. Wat, wanneer we in onze Arena per
ongeluk expres door 'onvoorziene' omstandigheden de tweede helft een kwar
tier later laten beginnen? Opdat we ruim vooraf weten hoe Rosenborg - Lyon
is geëindigd? En daarna mogelijk een non-agressiepact kunnen sluiten met de
Italianen? Jaag ze op de vlucht die gedachten, ban de duivelse onsportiviteit
uit. En Lyon zal zich toch niet laten ringeloren door de kansloze Noren? Even
vlammen gedachtendromen over glorie en overwinning omhoog.
Gelukkig, de ochtend wordt volwassen, het slaapwaken wordt vervangen door
de realiteit.
Aan de ontbijttafel verkalmt het gebabbel en het bestek-geklingklang wanneer
de jonge trainer opstaat en een positie tussen de eettafels inneemt. Dit is een
belangrijk moment: de opstelling. Elf namen vallen op tafel. Elf uitverkorenen,
elf veroordeelden. En elk individu speelt of worstelt met zijn eigen sentiment.
Erbij, ernaast. Klimmende spanning, verbeten verdriet, jagend bloed, berus
ting.
Jongens zijn het nog. Van der Vaart, Van Damme, Pienaar, Maxwell, Mido, De
Jong... jongens, toch. Bereid een volwassenen-klus te klaren.
De dag kruipt om en langzaam spant zich de boog, opgebouwd uit bewustzijn
en overtuiging van eigen kracht, aangevallen door twijfel.
Finales zijn er slechts om te winnen.
De busrit van het hotel aan zee naar Amsterdam is turen in de natte nacht.
Regenwegen, regenland. De minuten druppen om totdat daar de schatkist van
het stadion opdoemt.
Ratablam! De wedstrijd knalt aan.
De jongens spelen voetbal. Met hun jeugdige geest doen ze het volwassen
werk. Er is tegenslag en de andere partij hanteert bedreven de middelen van
onzichtbare intimidatie, provocatie en irritatie. Wie kan ethiek opbrengen in
dit miljoenenspel? Is dat niet te veel gevraagd?
De wedstrijd lijkt op die in Milaan. Opeens, in de tweede helft, bijt de cobra
gaten in het Ajax-vlees. De jongens tuimelen, krabbelen weer overeind maar
bijten hun tanden stuk. Stuk, stuk, stuk. De wedstrijd is als een nachtmerrie
waarin twee werelden zich mengen. Er is een Amsterdamse en een Trond-
heimse wereld. En vanuit het noorden komt de onwaarschijnlijk geachte winst.
Nog voor de Zwitser de zege van Inter drietonig heeft bekrachtigd valt Ajax
zichzelf winnend in de eigen armen. Verloren maar gewonnen! Gewonnen
ondanks verlies! Een duivels spel van emoties en gedachten wringt de herse
nen uit. Hoe uit je blijdschap na een nederlaag?
Die nacht wordt de slaap opnieuw de toegang ontzegd. Het slaapwaken zet
zich voort. Het bloed jaagt herinnering en toekomstbeelden door elkaar. Ach
ter gesloten oogleden davert het gespeelde spel onverminderd verder. Onge
loof en overtuiging dansen een krankzinnige dans op het ritme van de
gespeelde wedstrijd.
Gelukkig, daar is de dag. De ochtendkrant bevestigt de waarheid.
David Fndt
AJAX MAGAZINE DECEMBER 2002/JANUARI 2003
73
