De keuzes van
Ton Boot
leeftijd heel sterk dat het spelen zo leuk
was. Ik vond dat ik iets moest doen, en ben
toen gaan wielrennen. Het werd een manie
van me. Op een gegeven ogenblik trainde
ik zes uur per dag en reed ik zelfs officiële
wedstrijdkoersen. Ik was een behoorlijke
renner. Ik herinner me nog dat ik in mijn
eerste koers als een van de laatsten
binnenkwam. Ik trainde weliswaar veel,
maar rookte ook. In de auto op weg naar
huis heb ik al mijn sigaretten het raam
uitgegooid. Daardoor werd ik als
wielrenner beter.'
Toen hij basketbalcoach werd, begon Boot
weer te roken en was het met de
wielerloopbaan snel gedaan. Als coach
begon hij aan een succesvolle reeks die tot
de dag van vandaag voortduurt. Hij eist
volledige inzet en toewijding van zijn
ploeg, maar ook van zichzelf. De spanning
en problemen die hij tegenkomt, lost hij
tijdens zijn dagelijkse loopsessies in de
duinen rond zijn woonplaats Schoorl op.
Boot: 'Op die momenten ben ik heel
creatief. Ik leef dan ook met zekerheid. Als
er problemen zijn, weet ik dat er niets aan
de hand is, want na het lopen zullen alle
problemen zijn opgelost. De oplossing is
altijd honderd procent. Dat geldt ook voor
mijn columns in De Telegraaf. Als ik geen
onderwerp heb, ga ik lopen. Ik heb weieens
zonder club gezeten omdat ik niet werd
gebeld. Veel van mijn collega's hebben
angst voor bestuurders, maar ik niet. Daar
betaal ik de prijs voor. Sommige mensen
mogen mij niet en ik ben eenzamer dan
anderen. Maar dat vind ik helemaal niet
erg.'
Het eerste exemplaar van Alles of niets werd
uitgereikt aan de trainers Wim van
Hanegem, Frank Rijkaard en Toon
Gerbrands. Een bewuste keuze: 'Het zijn
vrienden van me.' Hij begint enthousiast te
citeren uit eigen werk; over voetbal,
basketbal, bestuurders, schaken en
Adriaanse. 'Mijn stukken zijn beschrijvend
en analyserend. De vraag hoe iemand
denkt, heb ik altijd interessant gevonden.
Bepaalde ideeën van Van Gaal en
Adriaanse spreken mij erg aan. Zoals het
consequent zijn, hoewel ze wat mij betreft
nog consequenter zouden mogen zijn. Bij
Rijkaard, Gerbrands en Van Hanegem ligt
het anders: dat zijn mijn vrienden
geworden. Vriendschappen en liefdes mag
je niet analyseren, want dat zijn
gevoelskwesties.'
Jorritsma en Oltmans hebben de overstap
van hockey naar voetbal gemaakt. Zou een
dergelijke overstap wat betreft u mogelijk zijn
geweest?
'Ik denk het wel, maar ik ben nooit
gevraagd. Ik zou als elftalbegeleider en als
coach goed te gebruiken zijn. Als iemand
me had gebeld, zou ik het zeker hebben
overwogen. Wat overigens niet wil zeggen
dat ik het ook zou hebben gedaan. Ik
bekijk altijd eerst de perspectieven: kan ik
mijn ziel en zaligheid in deze functie
stoppen? Is het antwoord hierop
bevestigend, dan gaat het gebeuren.'
Met andere woorden: de methode Ton Boot
eindigt niet bij basketbal?
'Dat is een goede vraag. De methode zelf
zal zeker werken, maar je hebt te maken
met culturen. Een cultuur zit altijd diep.
Wie er hardhandig tegen is aangelopen, is
Louis van Gaal. Die zei heel duidelijk: we
zitten hier niet voor de leut, want we
moeten wereldkampioen worden. Een
groot gedeelte van de groep waarmee hij
moest werken, zei juist wel voor de leut bij
het Nederlands elftal te zitten. Nou, bij
mijn teams kom je zo'n denkwijze niet
tegen hoor. Bij mij ben je meteen weg als je
uitsluitend voor de lol komt trainen. Van
Gaal heeft er tegen gevochten, maar ten
slotte verloren.'
Co Adriaanse heeft de reputatie van een
strenge trainer, terwijl Koemans aanpak
losser is. Kan zo'n wisseling van de wacht
volgens u psychologisch goed werken op een
groep?
'Ik ken de situatie bij Ajax niet maar kies
zelf voor beide aanpakken. Streng en
systematisch, maar ook los wanneer dat
kan. Het hangt van de spelers en de
omstandigheden af. Je mag coaches
daarom nooit in hokjes plaatsen. Als je het
vak goed verstaat, is elke situatie anders. In
het voetbal is een losse aanpak te
prevaleren, omdat veel voetballers hun vak
niet serieus nemen. Neem het Nederlands
elftal en de lol. Als een speler zegt dat hij er
geen plezier in heeft, denk ik bij mezelf:
staat er soms in je contract dat jij plezier
AJAX MAC. A 7 INI F II) NI ZOO?
De Apollohal of de Sporthallen
Zuid?
'De Apollohal, dat is gemakkelijk. Er
wordt zoveel gemanipuleerd in de
politiek, alleen daarom ben ik al heel
sterk voor het behoud van de
Apollohal.'
Jordan of Cruijff?
'Cruijff, omdat hij een Nederlander is.
Coach, bestuurslid of speler?
'Speler, want dat is eindig.'
Nederland of
'Nederland, altijd. Ik kanker op alles en
iedereen, maar als ik op weg naar
Schiphol het groene, vlakke land zie,
heb ik meteen een goed gevoel.'
Mobiele telefoon of vaste
telefoon?
'Vaste telefoon. Ik heb geen mobieltje.
Ik ga niet met mijn tijd mee en heb
bijvoorbeeld ook geen creditcard. Ik
heb wel sinds kort een computer,
speciaal voor het schrijven van mijn
columns.'
Een mooie dunk of een mooie
rebound?
'Eén rebound.'
Aanvallen of verdedigen?
'Bij voetbal aanvallen en bij basketbal
verdedigen. Een voetbalwedstrijd die in
0-0 eindigt, levert meestal niet veel
mooie momenten op. Bij basketbal ligt
dat anders, een eindstand van 60-60
kan heel veel mooie momenten
•leveren.'