KATERN
stond in het boek wel nog bij Ajax!
Met het groter worden van de foto's van de
spelers en de eveneens uitdijende selecties
werd ook de keuze van welke spelers in het
boek moesten, steeds ongemakkelijker.
Niet iedereen 'paste' er nog in. De
samensteller moest als een dokter denken:
zou een blessure op tijd genezen zodat een
plek in het boek gerechtvaardigd was? En
hoe zat het met de jeugdige talenten? In het
boek van het seizoen 1994-1995 ontbrak
bij Ajax Patrick Kluivert, later dat seizoen
maker van het winnende doelpunt in de
Europa-Cupfinale. Het was een te
betreuren, maar ook te begrijpen misser.
Wie had immers vóór het seizoen Kluivert
zo'n doorbraak voorspeld? (Een jaar later
kreeg Kluivert voor alle zekerheid maar een
plaats op de cover van het album.)
De medewerking van de voetbalclubs bij de
samenstelling van de albums was
verschillend. Vooral de clubs met weinig
eredivisie-ervaring waren slordig.
Gegevens over spelers wisten ze niet. Ook
Panini volhardde hardnekkig in 'Mark' van Basten.
spelers reageerden in de jaren negentig
steeds nonchalanter. Ooit gaf Mare
Overmars een verkeerde geboorteplaats op.
Het interesseerde hem niet, zoals zoveel
voetballers. Alleen buurvrouwen van
voetballers belden weieens met Panini om
te vragen waarom de 'beroemde' buur niet
in het boek stond.
Mark van Basten
En trouwens, als hij er keurig in stond,
ging het soms nog structureel mis. Zo was
de relatie tussen Panini en Marco van
Basten jarenlang net zo broos als later de
later enkel van de Ajacied. In zijn eerste
jaren bij Ajax werd Marco steevast Mark
genoemd en jarenlang stond de wieg van
de Utrechter in Den Haag. En wat te
denken van deze beschrijving uit Voetbal
1983: 'Zeer jeugdige talentvolle spitsspeler.'
Oké, kan nog, maar dan: 'Om Kieft te
verdringen zal zeker niet meevallen.'
Voetbal 83 was om nog een reden een
opvallende serie. De bij Ajax teruggekeerde
Cruijff was ook in het plaatjesboek een
unieke uitzondering: hij ontbrak. Dit had
te maken met het feit dat Cruijff geen lid
was van de spelersvakbond WCS, die
namens alle spelers een collectieve
overeenkomst sloot met Panini over het
gebruik van de spelersfoto's. Panini
betaalde de WCS daarvoor in de jaren
negentig zo'n ton per jaar, een bedrag dat
gelijkelijk over alle spelers verdeeld werd.
Met het afbrokkelen van de macht van de
WCS - veel spelers gingen hun eigen weg -
werd het onderhandelen over een vast
bedrag ingewikkelder en de uitkomst
duurder. Het geld ging nu rechtstreeks
naar clubs, op het laatst 360.000 gulden
voor de persoonlijksheidrechten van de
speler en het gebruik van de clublogo's.
Daarmee was de kous niet af, want de
spelers eisten steeds vaker hun eigen
portretrecht op. Panini moest hierdoor
onderhandelen met talloze
zaakwaarnemers, en kwam men er niet uit,
dan ontbrak bijvoorbeeld de vedette van
een club in het album. Dat gebeurde steeds
vaker en gecombineerd met de
verminderende verkoop (in het laatste
seizoen 700.000 albums) besloot men met
de Panini-plaatjes in Nederland te stoppen.
De uittocht van de beste spelers naar het
MARK
VAM RASTFIV
MARK VAN BASTEN
AJAX
A J A~X
MARK
VAN BASTEN
AJAX MAGAZINE FEBRUARI 2002
113
