Foto: Collectie Ajax
In het seizoen 1951-1952 was Ajax twee maal te
sterk voor DOS. Na een 3-2 winst in de
openingswedstrijd van de competitie werd het op
16 december 1951 in Utrecht 1-0 door een
doelpunt van Rinus Michels. Theo de Groot (links)
schoot eerst tegen de paal, Michels ving de bal op
en schoot terwijl DOS-doelman Pindus al
gepasseerd was, onhoudbaar in.
uitgesteld. Maar oorlogsdreiging of niet, de
bal moest blijven rollen en daarom besloot
de KNVB een noodcompetitie in te stellen.
De eerste wedstrijd in deze ingelaste
competitie speelde Ajax tegen DOS. Ajax'
topscorer aller tijden Piet van Reenen had
een belangrijk aandeel in de 3-2 winst van
Ajax die middag. Het was aanvankelijk
onzeker of Van Reenen wel mee kon doen,
want ook hij was een van de Ajacieden die
waren opgeroepen om aan de militaire
plicht te voldoen. Maar op het laatste
moment kreeg Van Reenen toch verlof om
te spelen. Zijn voorgenomen huwelijk op
7 september kon daardoor alsnog
doorgang vinden. Maar van uitbundigheid
was onder de gegeven omstandigheden
geen sprake. In plaats van het gebruikelijke
driedelig pak met hoge hoed en een witte
trouwjapon met sluier, trouwden Van
Reenen en zijn bruid in het grauwgroene
legeruniform getooid met een baret en een
eenvoudig mantelpakje.
Honorariumkwestie
De noodcompetitie van 1939 was niet de
enige curieuze editie uit de geschiedenis
van het Nederlandse voetbal. Tien
rebellerende voetbalclubs waren in 1954
een eigen betaald-voetbalcompetitie
begonnen. De KNVB hield evenwel star
vast aan het amateurvoetbal en ook Ajax
bleef deelnemen aan de reguliere
competitie voor amateurs. Toch rommelde
het flink in de Ajax-gelederen. Ondanks de
amateurstatus kregen de Ajacieden een
bepaalde financiële vergoeding, maar de
spelers waren niet tevreden. Zij vroegen
veertig gulden voor een gewonnen
wedstrijd, dertig gulden voor een gelijkspel
en twintig voor een nederlaag, terwijl het
bestuur van Ajax niet meer wilde betalen
dan respectievelijk 30, 20 en 15 gulden. De
spelers dreigden daarop op zondag
12 september tegen DOS niet te spelen. De
gemoederen liepen hoog op. Om een
spelersstaking af te wenden beloofde het
bestuur de beslissing voor te leggen aan de
algemene ledenvergadering. De spelers
vertrouwden erop - naar later bleek
terecht - dat de vergadering zich achter de
spelers zou scharen en besloten uiteindelijk
toch te spelen. De wedstrijd eindigde met
een gelijke stand (2-2). Volgens de
verslaggever van de Volkskrant had de
'honorariumkwestie' zeker invloed op het
spel: 'Na de pauze werd er vinniger
gestreden, vooral van Ajax-zijde en
denkelijk gingen de spelers van de gedachte
uit dat bij een overwinning de kansen op
een "salarisverhoging" waarover de
buitengewone algemene ledenvergadering
woensdag a.s. zal beslissen groter worden.'
Uiteindelijk wist de KNVB het betaalde
voetbal niet langer tegen te houden. Na
negen wedstrijden werd de competitie
gestaakt en speelde Ajax op 28 november
1954 in een nieuwe competitie zijn eerste
wedstrijd als betaald-voetbalvereniging.
Klaas Bakker
De wedstrijd Ajax - DOS van een jaar later,
13 november 1955, eindigde in 6-3 en was
AJAX MAGAZINE JANUARI 2002
125