Gruwelijke werkelijkheid van de romantiekarme wereld die
voetbal heet. Shirts betekenen niets meer dan een werkpak, een
kostuum dat wordt ingewisseld voor een ander. Clubwapens
werden logo's die borg staan voor geld. Symbolen verliezen hun
waarde, dromen worden uitgelachen. De werkelijke waarheid van
Koning Shota
vandaag stelt het poëtisch hart op de proef, kerft er groeven in en
wekt weemoed op. Het heeft geen zin de fantomen van gisteren te
achtervolgen, laat staan ze te willen opwekken. De realiteit gebiedt
dat de wereld is zoals ze is en de romantici moeten zich of afkeren
of bijgestelde invalshoeken vinden om hun oorspronkelijke
hartstocht te kunnen luchten. Wie niet aanklampt moet afscheid
nemen want evolutie is niet te stoppen.Spelers verwisselen van
club zoals de kaarten in een spel van hand tot hand gaan. En elke
wisseling provoceert weer een nieuwe verandering. Steeds sneller
en gehaaster wordt het spel. Slechts een enkeling weet het
overzicht te houden, het merendeel van de toeschouwers en de
spelers duizelt het voor de ogen.
Op een maandagavond was Shota Arveladze nog een Georgische
Amsterdammer die wandelend langs de zich met avond vullende
straten van de stad genoot van zijn omgeving en zich stilletjes maar
duidelijk de hoop insprak dat hij toch in deze stad mocht blijven.
Vrienden gevonden, een tweede thuis gemaakt. Zijn
prinsessenvrouw naast hem bewoog zich mee in dat gevoel met
haar mediterrane dansende stem die vertelde van haar liefde voor
Amsterdam.
Twee dagen na die maandagavond was het zeker dat de familie
Arveladze de verhuizing naar Glasgow moest voorbereiden. Geen
tijd voor herinneringen, geen tijd voor reflectie, geen tijd om stil te
staan bij wat was. Haastig vooruit, een nieuwe club wacht. Alweer
een kaart is van de ene in de andere hand overgegaan in het
oneindige spel.
Het papier heeft tijd voor herinneringen en reflectie. Het papier
ontsnapt aan de frenetieke jacht op morgen. Het papier ziet hoe
Shota bijna onzichtbaar aan de bar van het spelershome zit. Het is
de eerste dag van het seizoen 1997-1998. De vaste bewoners van
Ajax zoeken elkaar op, de nieuwelingen in de selectie wachten op
wat er komen gaat. Michael Laudrup, Sunday Oliseh, Benni
McCarthy, Andrzej Rudy. Tussen hen in leek Shota onbereikbaar.
Zijn zwaarbruine Georgische ogen namen op, bundelden de
indrukken vast en zwegen.
Enkele maanden later kwam Shota met een
cadeautje voor de dames van het
spelershome. Twee door mevrouw Tamara
Arveladze zelfgehaakte pannenlapjes voor in
de keuken! Zelfgehaakte pannenlapjes! Te
ontroerend van simpel oprechte liefde.
Even knijpen, het is 1997, het eind van de
COLUMN
door David Endt
Foto: Louis van de Vuurst
eeuw is nabij en er was nog plaats voor warmte. Aan het eind van
het kalenderjaar kwam Shota met een andere hartenopener. Hij
nodigde de Ajax-mensen uit voor een avondlijke boottocht door
de grachten. Kaarslicht, diner, gezelligheid. De opkomst viel tegen,
maar zij die het meemaakten genoten. In het huis van Shota
Arveladze woonde een mooie koning, een niet vermoede
persoonlijkheid. De ogen spraken, zijn gezicht sprak, Shota's hele
lichaam vertaalde zijn gevoelens. Clownesk en theatraal onbeperkt
genietend bij voorspoed, droef en zwaarmoedig bij tegenslag. Hij
trok zich het leed van anderen aan. Probeerde te helpen en
relativeerde daarbij zijn eigen belang. Hij trachtte zich te
ontfermen over Kinkladze. Toen de pas bij Ajax gearriveerde
concurrent Machlas moeilijke eerste maanden doormaakte, sprak
juist Shota hem moed en vertrouwen in. Zijn bewogenheid
versloeg de gierigheid naar eigen succes, zonder dat hij er iets voor
terug verwachtte. Toen hij in de laatste thuiswedstrijd van het
seizoen 1998-1999 de bal maar over de doellijn hoefde te tikken
om te scoren, wachtte hij op Jari Litmanen om hem de schoonheid
van een afscheidsdoelpunt aan te reiken. Een ontroerend
grootmoedig gebaar van een man die dat jaar geteisterd werd door
twijfel en mislukking. Op zulke momenten bewijst een man zich
koning. Is hij held.
De supporters werden door hem in de war gebracht. Het is niet
moeilijk te jubelen over een voetballer die er in één seizoen 24
inlegt. Lastiger is het voor de toeschouwers om te accepteren dat
eenvoudige mogelijkheden onbenut blijven en dat de ballen als
stuitende kokosnoten van de aanvallersvoeten vallen. Er was liefde
en er was afgrijzen voor het koningskind dat met formidabele
cijfers vertrekt uit Amsterdam. Cijfers, jammer, er was geen plaats
voor een koninklijk gebaar zoals Shota voor Jari bedacht. De
wereld draait te snel, veel sneller alweer dan twee jaar geleden.
Maar het papier houdt vast, het papier behoudt de herinnering aan
Koning Shota: vanaf links met de bal aan de
voet, zijn tweebenigheid werkt dreigend,
een vlot schaartje en een verdediging
dendert in elkaar, veranderende
perspectieven, wankelende panelen, keepers
kijken vallend achterom. Het net is strak
geknald.
AJAX MAGAZINE OKTOBER 2001
