'Wat een vraag. Natuurlijk film
je vanuit egocentrische
motieven. Zo'n documentaire is
ook een vehikel om verder te
komen. Een jongenswens is in
vervulling gegaan. Een
ontzettend leuke en interessante
tijd was het, maar het is goed
dat die nu voorbij is. Topvoetbal is
niet mijn wereld. Ik heb gezien hoe hard
die wereld is. Aan de top krijgt niemand
krediet. Bij Ajax leef je in een glazen
stolp, in die zin dat alles wat je doet
wordt be- en veroordeeld. Ik heb gezien
hoe totaal gefocust die jongens moeten
zijn om zich staande te houden. Ik heb
veel geleerd, maar als gezegd, het is
voorbij en we gaan verder.'
coöperatief geweest. Toen ik het publiek
toesprak heb ik hem naar voren gehaald en
bedankt.'
Het is geen voetbalfilmHet gaat over meer
dan Ajax.
'De film is een metafoor voor meer dan
alleen Ajax. Het gaat over de manier
waarop modern voetbal is georganiseerd.
Hoe de mensen binnen zo'n organisatie
zich staande houden.'
Ik durf meer te zeggen: het gaat over meer
dan modern voetbal'. Het gaat over mensen
en hun tekort, hun beleving. De film is
daarmee interessant voor elk publiek.
'Dat vind ik altijd de leukste
complimenten. Als mensen zeggen: ik hou
niet van voetbal, maar ik vond het een
mooie film. Zo hoort het ook: als ik een
documentaire over de walvisvaart zie, wil
ik iets zien en leren over mensen. In dat
geval zie ik zo'n documentaire graag,
terwijl ik de walvisvaart abject vind.'
Wat heeft tijdens de opnamen de meeste
indruk op je gemaakt?
'Het verhaal rond Chivu. Verder Jan
Wouters tijdens de jubileumwedstrijd
staande aan de zijlijn, terwijl dat
veelkoppige monster om hem heen
schreeuwde dat hij op moest rotten. Zijn
verpletterende eenzaamheid.'
Ben je zelf door het maken van de film een
stap verder gekomen?
Wenden de spelers eraan dat jullie
voortdurend met ze mee liepen?
'Ze zijn er nooit helemaal aan gewend
geraakt. Het was uitermate moeilijk voor
ze. Er werkt zoveel media-kracht op hen...
En dan komen er op de spaarzame plekken
waar je privé kunt zijn, mensen je storen
met een camera en geluidsapparatuur. Ja,
ik voelde me soms een voyeur. Het is goed
en dapper van ze dat ze de poorten niet
gesloten hebben. Wie zich kwetsbaar voelt,
heeft de neiging de poorten dicht te
gooien, maar de Ajacieden deden dat dus
niet.
'Ik heb dan ook weinig gemerkt van de
zogenaamde arrogantie die Ajax wordt
toegeschreven. Afgeslotenheid, die heb ik
gezien; en die diende om zich beter te
kunnen focussen. Die neiging tot
isolement wordt misschien verward met
arrogantie. De typisch Amsterdamse
humor heb ik, behalve bij Bobby Haarms,
ook niet kunnen ontdekken trouwens. Er
viel bar weinig te lachen.'
Bobby Haarms is van een andere tijd. Een
tijd dat Ajax nog een vereniging was die voet
aan de bodem had in Amsterdam. Dat is
aart het veranderen.
'Je ziet duidelijk dat Ajax niet meer die
gezellige Amsterdamse club van vroeger is.
Dat is nostalgie geworden. Maar ze kunnen
niet anders, toch? Het spijtige is dat Ajax
gevestigd is in een land waar niet genoeg
geld voorhanden is. Ajax dreigt een
doorgangshuis te worden. Hoe lang is
Gronkjaer er al met al geweest? En nu gaan
er geruchten dat het vertrek van Chivu
aanstaande is. Niet te harden natuurlijk.
Chivu heb ik op de presentatie van de film
naar voren gehaald als symbool van de
zekerheid dat het met Ajax allemaal weer
goed gaat komen.'
Heb je gedurende het opnamejaar getwijfeld
aan watje aan het doen was?
'Soms heb ik het allemaal héél moeizaam
gevonden. Je stelt nooit vragen, je neemt
alleen op en altijd is er die twijfel: zal wat ik
laat zien krachtig genoeg zijn? Verder
voelde ik me in de Ajax-kleedkamer als op
enemy territory. Bij andere projecten ben je
als waarnemer altijd veel meer welkom,
hier was ik te veel. Jan Wouters lag
natuurlijk onder vuur, hij was
aangeschoten wild; voor hem was het geen
pretje dat wij er stonden. Dat was altijd
voelbaar. Maar hij hield zich aan de
afspraken. Hij was de personificatie van de
ongelofelijke medewerking van Ajax.
Onder Westerhof ging het makkelijker.'
Gedurende dat jaar liep alles mis voor Ajax.
De club is jullie toch welkom blijven heten.
Kunnen we hier spreken van 'moed'?
'Van moed, ja, en van een enorme
zelfverzekerdheid.
Waren Nicky en Mohammed op de
presentatie?
'Nee, er waren geen junioren. Nicky speelt
nu bij AFC, Mohammed - maar dat weet ik
niet zeker - bij FC Utrecht.'
Behalve een film over mensen is het ook
nog altijd een film over Ajax. We zien vele
figuren die al lang weer weg zijn; we zien
mensen die nog lange tijd zullen blijven.
We zien Danny Blind de ogen ten hemel
heffen tijdens de rampzalige wedstrijd op
Mallorca die tot uitschakeling leidde in de
UEFA Cup. We zien David Endt,
teammanager, die Chivu probeert op te
beuren, een hopeloze zaak.That's life,'
zegt hij, waarop Chivu in een
onverstaanbare tirade uitbarst waarin het
wford fuck vrij consequent doorklinkt. In
2000 stopten de engelen met zingen, en ze
begonnen te schelden en te schamperen,
maar ook in 2000 blijft de zekerheid dat
Ajax ooit terug zal komen.
32
AJAX MAGAZINE JANUARI 2001