De film vertelt een stuk of drie verhalen
waarvan de lijnen door elkaar zijn
geweven. Allereerst is er het verhaal van het
hopeloos falende eerste elftal en zijn
begeleiders; dan volgen we het wedervaren
van de Dl, voornamelijk de wijze waarop
met de twaalfjarige voetballertjes wordt
omgesprongen; we stappen over naar
Ghana, waar scouts speuren naar talent
voor de Academy ter plaatse dan wel in
Amsterdam; en we maken mee hoe
bestuurders en directeuren de tegenslagen
op het veld verwerken en met elkander
Overleggen. De film registreert, geeft -
tenminste op het eerste gezicht - geen
commentaar; de kijker mag zelf bedenken
wat hij er allemaal van vindt. Èr is geen
commentaarstem, er is weinig toelichting.
Wie geen insider is, kijkt anderhalf uur
kijken als grote witte bazen. De dokter
keurt en beklopt en schudt het hoofd; de
angst staat inmiddels op de gezichten van
de donkere jongens te lezen. Wie afvalt
krijgt een duw; de droom is over.
Waaraan doet dit alles onvermijdelijk
denken? Het appelleert onbedoeld aan een
Collectief onbewust schuldgevoel dat de
afstammelingen van de kwalijkste
slavenhandelaren die ooit ter wereld
bestonden, de Nederlanders, delen. Wij
kijkers hebben associaties met de
geschiedenislessen op school, met de
Herhalen die we lazen of voorgelezen
kregen, met albums van Hergé (Kuifje).
We zien deze beelden in de film 'Ajax -
Daar hoorden zij engelen zingen', hoe ze
pok bedoeld zijn, met huiver aan.
'Het zal overtuigender moeten,
Mohammed...'
Een van de jeugdleiders van Ajax zegt dit
tfgen een spelertje van de Dl. Met een paar
anderen krijgt Mohammed kritiek op zijn
functioneren. Het zal overtuigender
moeten, jongen. - Hoe doe je dat,
overtuigen?
naar betrekkelijk anonieme 'helden'. Ook
dan kan de film meeslepen, want er is
genoeg dat te denken geeft en genoeg te
herkennen.
Zoals gezegd: op het eerste gezicht
registreert de camera, zij oordeelt niet.
Toch lijkt er gemikt op associaties die
iedereen wel moet hebben. In Ghana
worden jonge voetballers op een rij
opgesteld, en een Ghanese dokter
beoordeelt of het aannemelijk is dat de
leeftijd die zij hebben opgegeven klopt.
Vaak kennen zij hun geboortedatum niet,
of stellen zij die gunstiger voor om voor
selectie voor de voetbalacademie in
aanmerking te komen. De Ajax-scouts
staan er met de armen over elkaar bij te
AJAX MAGAZINE JANUARI 2001