Bankzaken
KATERN
In de uitwedstrijd
tegen De Volewijckers
in 1948 verscheen
Ajax' linksback Ger
Beumer na de rust niet
meer op het veld. Hij
leek niet geblesseerd
en mocht (dus) niet
worden vervangen.
Maar controle op
eerlijke wissels was
vrijwel onmogelijk.
zo, dat voor aanvang van een wedstrijd
beide aanvoerders, ten overstaan van de
scheidsrechter, met elkaar afspraken dat
gedurende de wedstrijd invallers in het
veld mochten komen, maar dan alléén
voor geblesseerde spelers. Een tactische
wissel was niet toegestaan. Bovendien
mocht een speler alléén vervangen worden
als hij gewond was geraakt tijdens die
betreffende wedstrijd. Als hij last kreeg van
In de eerste helft van de afgelopen eeuw
was er weinig eer weggelegd voor een
wisselspeler. En dan bedoelen we ook één
wisselspeler, want meer had een club niet
nodig. In feite was de wisselspeler een
persona non grata. De reglementen lieten
invallen eenvoudigweg amper toe. Een
commissie van wijze mannen, een
keuzecommissie, veelal bestaande uit oud
spelers, stelde iedere week een elftal samen.
De trainer had hierin weinig tot geen
Foto: Collectie Ger Beumer
zeggenschap. Hij trainde slechts. Die
commissie stelde elf mensen op, en liet het
daarbij. Een speler wisselen tijdens een
wedstrijd was 'not done', was onsportief.
De eerste en enige die in aanmerking
mocht komen voor een wissel was de
doelverdediger, en dan alleen nog als hij
geblesseerd was.
Langzamerhand verbeterde de situatie
voor de twaalfde man. Eind jaren veertig
was de situatie in het Nederlandse voetbal
De Ajax-bank in het
seizoen 1968-1969,
toen er voor het eerst
invallers in de Europa
Cup waren toegestaan.
V.l.n.r.: hulptrainer
Han Grijzenhout,
dokter Kriek, Gerrie
Mühren, Inge
Danielsson, Ton Pronk
en verzorger Salo
Muller
In de jaren veertig waren ze nog ongewenst, in de jaren zestig werd het taboe
langzaam opgeheven en in de jaren zeventig en tachtig en negentig kwijnden ze
massaal weg, al zijn er ook genoeg voorbeelden van spelers die, eenmaal binnen
de lijnen, voor glorieuze momenten zorgden. De wisselspeler vervulde immer een
bijzondere rol binnen een voetbalclub, zeker bij Ajax. In de helft van de
gewonnen Europa-Cup-1-finales scoorde een reservespeler. Een wisselspeler leeft
vooral van hoop: 'Ik ben niet kansloos voor een basisplaats/
116
AJAX MAGAZINE OKTOBER 2000