Een vleugelvoetige Hermes, een voetballer
met een Olympische uitstraling. Sterk en
doelgericht, elegant in zijn missie, hij
draagt een boodschap met zich mee. Een
boodschap voor de keepers die de
doelmannen slechts in hun net te pakken
krijgen. Het zijn boodschappen verpakt als
doelpunten en de goden hebben er hun
zegen aan gegeven. Oh nee, geen bewaker
die hem kan volgen, geen beul die hem kan
vellen, geen wachter die hem kan stoppen,
geen monster dat zijn tentakels met succes
naar hem uitstrekt. Hij is een ijlbode die
beschermd wordt door de zalving van de
goden. Zijn passen dragen de schittering
van diamanten, juwelen, parels. Zijn
boodschappen twinkelen als schatkisten.
De vleugelvoetige voert de bal en brengt de
mensen in het voetbalamfitheater in
ademloze vervoering.
Hij was een jongetje van twaalf toen hij van
een kleine fijne club naar Ajax kwam. Bij
dat kleine fijne Wilskracht/SNL, op een
discusworp afstand van de Meer, was hij
familielid. Zijn begaafdheid werd er gezien
zonder dat de bewondering buiten haar
oevers trad. Daar was hij thuis, maar een
ambitieus vuur trok hem naar Ajax, de
club waarvan hij de zondagse
wedstrijdgeluiden over zich heen hoorde
komen wanneer hij zelf rende, sprintte,
scoorde. Nu liep hij voorbij de
stadionmuren naar Voorland. Een beetje
timide, toch. Wat voor wereld wachtte er
op hem, welke weerstanden zou hij
tegenkomen? Het viel mee. Anders dan
velen meenden was de wereld niet zo hard,
er klopten bij Ajax ook mensenharten en
ook in dat mooie rood en wit kwamen zijn
snelle passen uit en arriveerden zijn
AJAXZIELEN
door David Endt
illustratie Thijs Damsma
boodschapjes. Een o lympische Ajacied was
geboren. Gracieus spoedde hij zich voort,
voerde berichten voor keepers met zich
mee die hij in het net legde. Toch zagen
weinigen in hem de vleugelvoetige Hermes.
Maar Zeus, in de gedaante van de trainer
die Cruij ff heette, zag het natuurlijk wel.
Zeus opende de poort naar de Olympus,
wees zijn pupil de te volgen weg. En daar
lag, hemelsbreed tweehonderd meter bij de
Wilskrachtwieg vandaan, de nieuwe
wereld. Op de rechtervleugel van Ajax
vlood een nieuweling. Lange blonde haren,
dunne, ogenschijnlijk kwetsbare benen.
Maar ongrijpbaar, vlotte voeten streelden
de bal mee naar voren. Ze hadden een
vanzelfsprekende relatie met het speeltuig.
De seconden lijken te vertragen wanneer
bal en voet elkaar op topsnelheid
ontmoeten. Er is een honderdste seconde
van ontspanning waarin de afspraak
plaatsvindt, de passen behoeven geen
correctie, er is geen ritme-hapering. De bal
luistert, legt zijn lot in de gevleugelde
voeten, en gaat mee op het pad naar de
Olympus. Er zijn vergeefs graaiende
vingers van keepers, er zijn spinnende
effecten in de bal, er is liefkozend leer, er is
geritsel van ontvangende netten. Er is
gezamenlijke acceleratie die het bloed
stuwt en stuwt en die is gevat in de
schoonheid van het voortbewegen. Er is de
kunst van het ontwijken om het ranke lijf
te beschermen, een radar die in de jaren
van ervaring nauwkeuriger en effectiever
wordt en de raakkans miniseert.
En er zijn doelpunten, zo mooi en
onvergetelijk dat je er een prentenboek van
zou willen maken. Meetkunde en fantasie
vallen elkaar in de armen, er wordt gespot
met de wetten van de mogelijkheid.
Dennis Bergkamp groeide van een timide
jochie in de vreemde tuin naast het huis
van Wilskracht/SNL uit tot een
vastberaden en zelfbewuste voetballer
wiens ziel en lichaam leken te zijn gemaakt
voor het Ajax-shirt.
Twaalf jaar voetbalde hij zich omhoog, hij
bereikte de top van de Olympus en
vandaar vlogen zijn voeten hem naar
andere tuinen, naar andere werelden van
voetbal.
Blauw-zwart, oranje, Londens rood en wit.
Wij hebben de film al eens gezien maar
ook in andere kleuren blijft die boeien.
Doet die harten gloeien. Laat Amsterdamse
trots vloeien. Meer dan voorheen kiest hij
zijn momenten en dat maakt ze
spaarzamer. Bewakers, wachters, beulen,
monsters, ze lijken vat op de bode te
hebben gekregen. Oh nee, het is slechts
schijn. Bij bliksemflits geeft hij zich bloot
en wordt ongrijpbaar. Van de
vleugelvoeten vlokken wondertjes. De
schittering in zijn passen verblindt en er
opent zich een schatkist wanneer de
boodschap in het net belandt.
Het werk van Thijs Damsma is te
bezichtigen bij Galerie Peter Bax,
Singel 82, 8601 AM Sneek
AJAX MAGAZINE APRIL 2000
